… Valiliğinin (Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü) 27/04/2021 tarih ve E.35255233-421157 sayılı yazısı ve eklerinden özetle; idaresi tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre 20/07/2020 tarihinde ihale edilerek, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre 19/08/2020 tarihinde anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan  “... Yarı Olimpik Yüzme Havuzu Yapımı” işinde yapılan zemin etüdü sonucunda zeminde sıvılaşma olduğu, bunun üzerine zemin iyileştirme projesi hazırlandığı, iş artışı hesaplarının sözleşme bedelinin %10 oranını aştığından, ilgili mevzuat gereği işin tasfiye edilmesine dair Kurulumuz görüşü talep edilmektedir.

Konu, gönderilen bilgi ve belgeler, işe ait sözleşme ve ekleri ile ilgili mevzuatına göre incelenip değerlendirilmiştir.

Konuya ilişkin İdaresinin görüş ve değerlendirmesi;

“4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu 24 üncü maddesinde;

Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması, şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir. Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Cumhurbaşkanı bu oranı sözleşme bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir. İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.” hükmü gereği tasfiye edilmesi yönündedir.

İdaresinin görüşleri bu şekilde belirtildikten sonra konunun inceleme ve değerlendirilmesine geçilmiştir.

İlgi yazı ekinde gönderilen bilgi, belgeler ile ihale dokümanını içerdiği ifade edilen CD incelendiğinde;

İşin 24/08/2020 tarihinde yer tesliminin yapıldığı, işe başlandığı, yapılan zemin etüdü raporunda zemin sıvılaşması olduğunun anlaşıldığı, yapım işinin durdurulduğu, zemin iyileştirme projesi yapıldığı, iş artışı hesabının sözleşme bedelinin %10 oranını aştığı görülmektedir.

İşe ait sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ)’nin;

“Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 21 inci maddesinin 1 inci fıkrası (b) bendi ile 4 üncü fıkrasında;

“b) … anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10’una, ….. kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.

…..

 (4) İşin yukarıdaki şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur. İşin tamamı ifadesinden ilk sözleşme bedeline karşılık gelen iş miktarı anlaşılır.”,

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62 inci maddesinde;

 “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce … yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:

 c)“Yapım işlerinde arsa temin edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde imar işlemleri tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz. İhale konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir. Uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur.

 “…her türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir….”,

Aynı Kanun’un "Tanımlar" başlıklı 4 üncü maddesinde;

"Belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her türlü ayrıntısının belirtildiği projeyi, ifade eder" ,

Hükümleri yer almaktadır.

Bu hükümlerden, anahtar teslimi götürü bedel ihalesi yapılan işlerde ihaleye esas uygulama projelerinin 4734 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde belirtilen hususlara uyularak her türlü ayrıntıya yer verilmek suretiyle hazırlanmasının bir zorunluluk olduğu, idarelerce yapım işlerinde, işin ihale dokümanında yer alan projelerin yapılacağı arsaların mülkiyet, kamulaştırma ve imar işlemleri tamamlanmadan ihale edilemeyeceği hususu açık olup, uygulama projelerine esas sondajlı zemin etüd çalışmaları ve buna bağlı gerekmesi durumunda geoteknik zemin etüd çalışmalarının yapılması gerektiği, bu hükümlere uyulmaması durumunda ise sözleşmenin yürütülmesi sırasında idaresi yazısında belirtilen benzer sorunların yaşanacağı ve yatırım projelerinde gecikmeler yaşanacağı ve kamu zararı oluşabileceğinin hatırlatılmasında fayda görülmektedir.

Bu tespit ve hükümler doğrultusunda; anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen ve revize edilen projelere göre sözleşme bedelinin % 10’una kadar artış dahilinde tamamlanamayacağı anlaşılan yapım işinde, ilk sözleşme bedeline karşılık gelen iş miktarı yapılarak, iş artışı yapılmaksızın işin genel hükümlere göre tasfiye edileceği görüşüne, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 112 nci maddesinin (1) inci fıkrası (ç) bendine istinaden, 04/08/2021 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy çokluğu ile varılmıştır.

(Kamu İhale Kurulunun 04.08.2021 tarih ve 2021/122 sayılı görüşü)