210 sayılı asıl İlamın 1 inci maddesiyle; ... Belediyesi sınırları içinde baz istasyonu kurulması amacıyla belediyenin tasarrufunda olan yerlerin kiraya verme yetkisinin belediye şirketi olan ... Ltd. Şti.’ne verilmesi nedeniyle uğranılan kira kaybı sonucu … TL kamu zararına neden olunduğu gerekçesiyle tazmin hükmü verilmiştir.

Sonra sorumlu Belediye Başkanı ... tarafından yapılan temyiz başvurusu üzerine Temyiz Kurulunun 15.12.2015 tarih ve 41193 sayılı Kararında 210 sayılı ilamın 1 inci maddesine ilişkin verilen tazmin hükmünün sorumluluk, idari soruşturma konusu olması, kamu zararı ve yeni çıkan belgenin incelenmesi yönünden bozularak daireye gönderilmesine, karar verilmiştir.

Konunun ilgili Dairede yeniden görüşülmesi neticesinde 531 sayılı Ek ilamın 1 inci maddesi ile, asıl ilamdaki gerekçelerle aynı sorumlu uhdesinde kalmak üzere bu kez ... TL için tazmin kararı verilmiştir.

Daha sonra, bu tazmin hükmüne karşı sorumlu ... (Üst Yönetici) tarafından Sayıştay Temyiz Kuruluna yapılan temyiz başvurusu üzerine anılan Kurulumuzca 22.01.2020 tarih ve 47143 tutanak sayılı kararında “5393 Belediye Kanunu’nun “Belediye Meclisinin Yetkilerinin” başlıklı 18’inci maddesinin (e) bendinde; “Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek” denilmek suretiyle üç yıldan fazla kiralamaların belediye meclisinin yetkisinde olduğu hüküm altına alınmıştır. Yine aynı Kanunun 34. maddesinin (g) bendinde ise ;“Taşınmaz mal satımına, trampasına ve tahsisine ilişkin meclis kararlarını uygulamak; süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek” encümenin görevleri arasında sayılmıştır. Yukarda yer verilen mevzuat hükümleri ile belediyenin mülkü taşınmazların ve belediyenin tasarrufu altındaki kamuya ait alanların kiralanması işleminin yetkisi, üç yıla kadar olanlarda belediye encümeninde ve üç yıldan fazla olanlarda ise belediye meclisindedir. Dosya üzerinde yapılan incelemede, her ne kadar kamuya ait alanların kiralanabilmesi yönünde belediye meclisi ya da belediye encümeni kararı yoksa da, gerçekleştirilen kiralama işlemlerinin Belediye şirketince yapıldığı, kiralamaların sözleşme ile bağıt altına alındığı, dolayısıyla artık yetkili bir kiralama işlemi olduğu anlaşılmıştır. Yapılan işlemde usul yönünden bir aykırılık olmakla birlikte sözleşme ile işlem yasal hale geldiğinden ortada bir kamu zararı yoktur. Bu itibarla, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesinin 7 nci fıkrası uyarınca, 531 sayılı Ek İlamın 1 üncü maddesiyle; ... TL kamu zararı için verilen tazmin hükmünün BOZULMASINA ve yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurulmak suretiyle yeniden hüküm tesisini teminen hükmü veren DAİREYE GÖNDERİLMESİNE” kararı verilmiştir.

Bu defa, ilgili Daire kararında ısrar ederek temyize esas işbu 584 sayılı Ek İlamın 1. Maddesiyle asıl ilamdaki gerekçelerle aynı sorumlu uhdesinde kalmak üzere ... TL için tazmin kararı verilmiştir.

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Esas Yönüyle;

5393 Belediye Kanunu’nun “Belediye Meclisinin Yetkilerinin” başlıklı 18’inci maddesinin (e) bendinde; “Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek” denilmek suretiyle üç yıldan fazla kiralamaların belediye meclisinin yetkisinde olduğu hüküm altına alınmıştır. Yine aynı Kanunun 34. maddesinin (g) bendinde ise; “Taşınmaz mal satımına, trampasına ve tahsisine ilişkin meclis kararlarını uygulamak; süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek” encümenin görevleri arasında sayılmıştır.

Yukarda yer verilen mevzuat hükümleri ile belediyenin mülkü taşınmazların ve belediyenin tasarrufu altındaki kamuya ait alanların kiralanması işleminin yetkisi, üç yıla kadar olanlarda belediye encümeninde ve üç yıldan fazla olanlarda ise belediye meclisindedir.

Dosya üzerinde yapılan incelemede, her ne kadar kamuya ait alanların kiralanabilmesi yönünde belediye meclisi ya da belediye encümeni kararı yoksa da, gerçekleştirilen kiralama işlemlerinin Belediye şirketince yapıldığı, kiralamaların sözleşme ile bağıt altına alındığı, dolayısıyla artık yetkili bir kiralama işlemi olduğu anlaşılmıştır. Yapılan işlemde usul yönünden bir aykırılık olmakla birlikte sözleşme ile işlem yasal hale geldiğinden ortada bir kamu zararı yoktur.

Sorumluluk Yönüyle;

... Ltd. Şti. tarafından ... tarihinde Belediye Başkanlığına yazılmış olan yazı ile belediyenin tasarrufunda olan kamuya ait alanlarda Totem ve reklam tabelası kurulabilmesi için diğer özel şirketlerle sözleşme imzalanması izni istenmiştir. Belediye Başkanı ... tarafından yapılan bu isteğe olur verildiği görülmüştür. Her ne kadar bu olur dayanak gösterilerek, ... Ltd. Şti., adı geçen cep telefonu operatörleriyle baz istasyonu kurulması için sözleşme imzalamış olsa da verilen olurda iznin baz istasyonu için değil Totem ve reklam tabelası kurulabilmesi için verildiği anlaşılmaktadır.

Dolayısıyla sadece bu belgelere dayanılarak, Şirket tarafından, Belediyenin tasarrufundaki gayrimenkuller üzerinde baz istasyonu kurmaları için ilgili firmalarla sözleşme yapılması ve karşılığında Şirkete gelir elde edilmesi hususunda Belediye Başkanının sorumlu tutulması mümkün olmadığından sorumlunun savunmasının kabulü gerekir.

Diğer taraftan; söz konusu “Olur”ların; ... ile ilgili olanın tarihi …, ... ile ilgili olanının tarihi …, ... ile ilgili olanının tarihi ise …’dur. Oysa, Şirket ile ... arasındaki baz istasyonu kiralamasına ilişkin sözleşmenin tarihi ... olup, ... tarihinde bu sözleşme yenilenmiştir. Bu da, söz konusu kiralama işlemlerinin mevcut “Olur”lar ile ilgili olmadığını göstermektedir.

Bu itibarla, yukarıda sayılan gerekçeler ile temyiz dilekçesindeki iddiaların kabul edilerek; 584 sayılı Ek İlamın 1’inci maddesiyle; ... TL için verilen tazmin hükmünün 22.01.2020 tarih ve 47143 sayılı Temyiz Kurulu Kararında da belirtildiği üzere tekrardan BOZULARAK DAİRESİNE TEVDİİNE, 6085 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi hükmü gereğince Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış olması suretiyle, karar verildi.

(Sayıştay Temyiz Kurulunun 19.01.2022 tarih ve 50911 sayılı kararı)