80 sayılı İlamın 1’inci maddesi ile; Belediye tarafından temsil, ağırlama ve tören giderleri mahiyetinde olmayan, 2019 yılında yapılan Mahalli İdare Seçimlerinde Belediye Başkanının şahsi seçim reklamı ve tanıtım giderleri mahiyetinde olan ödemelerin bütçeden karşılanması ve seçim değerlendirmesine yönelik ... adet dergi satın alınması sonucu oluşan … TL tutarındaki kamu zararının tazminine karar verilmiştir.

İlamda; 2019 yılında yapılan mahalli idare seçimlerinde aday olan mevcut Belediye Başkanının şahsi seçim reklam ve tanıtım giderleri niteliğindeki ödemelerin (gazete reklamı, tv yayını, radyo yayını, web sitesi reklamı, ... adet dergi alımı) Belediye bütçesinden karşılanmasının 5393 sayılı Belediye Kanunu ile 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 63’üncü madde hükmüne aykırı olduğu ve bu yolla kamu zararına sebebiyet verildiği gerekçesi ile kamu zararının tazminine hükmedilmiş, temyiz müracaatlarında ise; yapılan harcamanın, Belediyenin geçmiş icraatları ve geleceğe yönelik planlanan yatırımlarının duyurulduğu ve halkın bilgilendirildiği tanıtım faaliyetlerine yönelik olduğu ve 5393 sayılı Kanunun 60’ıncı maddesine uygun olduğu ileri sürülerek İlam hükmüne esastan itiraz edilmiştir.

Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “Görev ve Yetkilerin Menfaat Sağlamak Amacıyla Kullanılmaması” başlıklı 14’üncü maddesinde; “…Kamu görevlileri, seçim kampanyalarında görev yaptığı kurumun kaynaklarını doğrudan veya dolaylı olarak kullanamaz ve kullandıramazlar.”

298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun “Matbua dağıtımı” başlıklı 62’nci maddesinde; “…Devlet, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyelerle bunlara bağlı daire ve müesseseler, İktisadi Devlet teşekkülleri ve bunların kurdukları müesseseler ve ortaklıkları ile diğer kamu tüzel kişiliklerinde memur ve hizmetli olarak çalışanlar, ilan dağıtamazlar.”

“Seçim süresince yapılamıyacak işler” başlıklı 63’üncü maddesinde;

“62’nci maddede sayılanlarla, umumi menfaatlere hadim cemiyetler ve bunlarda görev almış bulunan memur ve hizmetliler seçimlerde de tarafsızlıklarını muhafaza etmek zorundadırlar.

Yukarıda yazılı olanların, 5830 sayılı kanunda yazılı yasak hükümleri saklı kalmak üzere seçim süresince:

a) Siyasi partilere veya adaylara her ne nam ile olursa olsun bağış ve yardımlarda bulunmaları,

b) Memur ve hizmetlileriyle her türlü araç ve gereç ve imkânlarını siyasi bir partinin veya adayın emrinde veya her hangi bir siyasi faaliyette çalıştırmaları, kullanmaları veya kullandırmaları yasaktır.

Birinci fıkrada yazılı olanlarla, Bankalar Kanununa tabi teşekküllerin, siyasi bir partinin lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyuna tesir etmek maksadiyle her türlü yayınlarda bulunmaları yasaktır.

Daha önce basılmış ve yayınlanmış ve yukarıki fıkradaki mahiyeti taşıyan her türlü kitap, broşür, afiş ve bunlara benzer yayınlar da aynı hükme tabidir.”

2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun “Devletçe yardım” başlıklı Ek 1’inci maddesinde;

“Yüksek Seçim Kurulunca son milletvekili genel seçimlerine katılma hakkı tanınan ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 33 üncü maddesindeki genel barajı aşmış bulunan siyasi partilere her yıl Hazineden ödenmek üzere o yılki genel bütçe gelirleri "(B) Cetveli" toplamının beşbinde ikisi oranında ödenek mali yıl için konur…

Bu madde uyarınca yapılacak yardımlar sadece parti ihtiyaçları veya parti çalışmalarında kullanılır.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre; siyasi partilere seçim giderleri ve diğer harcamaları için genel bütçeden yardım yapılmakla birlikte; bir siyasi parti üyesi Belediye Başkanının şahsi seçim propagandası niteliğindeki her türlü tanıtım ve reklam harcamasının temsil ettiği Kurumun bütçesinden karşılanması yasak olup, bu tarz giderlerin üyesi olunan parti tarafından veya adayın kendisince karşılanması esastır.

İlgili ödeme evrakı ve eki belgeleri gazete ve web sitesi ilanları, televizyon-radyo yayınları ile satın alınan dergilerin içeriği incelendiğinde; yapılan giderlerin, 5393 sayılı Belediye Kanunun 14’üncü ve 60’ıncı maddesinde belirtilen belediye cari hizmetleri ya da gelecekte yapılması planlanan hizmetler ile ilgili tanıtım, kamuoyu yoklaması ve araştırması, turizm ve tanıtım giderleri mahiyetinde olmadığı, bu belgelerden, yapılan ya da ileride yapılması planlanan icraatlar üzerinden Belediye Başkan adayının resmi ve seçim adaylığı ön plana çıkarılarak şahsi tanıtımının ve reklamının yapıldığı görülmektedir.

Bu itibarla; yapılan harcamanın, mahalli idare seçimlerinde aday olan Belediye Başkanının şahsi seçim reklam giderleri niteliğinde olduğu anlaşıldığından ve bu giderlerin Belediye bütçesinden karşılanması mevzuata aykırı olduğundan, konuyla ilgili temyiz itirazları reddedilerek, 80 sayılı İlamın 1’inci maddesi ile verilen … TL tutarındaki tazmin hükmünün TASDİKİNE, oy çokluğuyla, karar verildi.

(Sayıştay Temyiz Kurulunun 16.11.2022 tarih ve 52466 sayılı kararı)