...Belediye Başkanlığı’nın bilâ tarih ve E.7917 sayılı yazısı ve eklerinden özetle; Kültür Varlıkları İhale Yönetmeliği’ne göre ihale edilerek, 05/03/2020 tarihinde birim fiyat sözleşmeye bağlanan “.... Yapım İşi”nde; Kiremit, Mahya, Tuğla, Harman Tuğla, Moloz Taş, Yonu Taşı, Kırma Taş, Sac Profil, Kum, Kireç, Çimento, Demir v.b malzemelerin nakliye bedelleri ile Şantiye İçi El Arabası Nakli ve şantiye sahasından döküm alanına moloz nakillerinin yükleniciye ödenmesi hususunda Kurulumuz görüşünün bildirilmesinin istenildiği anlaşılmaktadır.

Tereddüt olunmasına binaen görüş talep olunan husus bu şekilde açıklandıktan sonra konunun inceleme ve değerlendirmesine geçilmiştir.

İşe ait sözleşmenin, “Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6 ncı maddesinde;

 “6.1. Bu Sözleşme, birim fiyat sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan ön ve/veya kesin projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine dayalı olarak, İdarece hazırlanmış yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamı olan...... bedel üzerinden akdedilmiştir. 

6.2. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde, birim fiyat teklif cetvelinde yüklenicinin teklif ettiği ve sözleşme bedelinin tespitinde kullanılan birim fiyatlar ile varsa sonradan tespit edilen yeni birim fiyatlar esas alınır.” hükümleri yer almaktadır.

Bu hükümlere göre, yüklenicinin teklifini ihale dokümanında yer alan projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile teklif cetvelinde yer alan iş kalemlerinin birim fiyat tariflerine ve projelerin unsurlarının her birinin gerçekleştirilmesini sağlayacak şekilde verdiğinden, ihale dokümanı birim fiyat teklif cetvelindeki iş kalemlerinin yapım şartlarını detaylandıran birim fiyat tariflerinin, iş kalemleri kapsamında yaptırılacak imalatlara ait girdileri ve yapım şartlarını tam olarak yansıtması, ihale dokümanı teknik şartnamelerin de özellikle birim fiyat teklif cetvelindeki iş kalemlerinin teklif fiyatını etkileyecek şartlar taşımaması mevzuatın gereğidir.

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgeler üzerinde yapılan incelemede, işe ait sözleşme ekinin “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8 inci maddesinde;

“8.2.İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir.

1- Uygulama İşleri Genel Şartnamesi,

2- İdari Şartname,

3-  Sözleşme Tasarısı,

4- Birim Fiyat Tarifleri ve Cetveli,

5- Mahal Listesi,

6- Özel Teknik Şartname,

7- Genel Teknik Şartname,

8- Ön / Kesin Projeler,

9- Açıklamalar (varsa).” hükmü yer almaktadır.

Bu durumda, görüş sorulan hususta öncelikle “Birim fiyat tariflerinin ve Cetveli”nin esas alınması ve uygulamanın da bu istikamette yapılması gerektiği açıktır.

Birim fiyat teklif cetvelinde herhangi bir malzemenin şantiye sahası dâhilinde nakline veya molozun nakline ilişkin münferit bir iş kalemi numarası ve açıklaması bulunmamakta olup, bu durumun doğal sonucu olarak “birim fiyat poz tarifleri” arasında belirtilen hususta herhangi bir tanım ve tarif yer almamaktadır.

Sözleşme eki “İnşaat Teknik Şartnamesi”nin “Genel Hükümler” başlıklı 7.1 inci maddesinde; “Bu teknik şartnamedeki tanımlanan işler, ister Çevre Şehircilik Bakanlığı ve diğer kurumların birim fiyat tariflerince ister özel teknik şartname hükümlerince, aşağıdaki koşullarda yapılacak ve değerlendirilecektir.

…

7.2.1 İşçilik ve işçilikle ilgili bütün giderler,

…

7.2.4 Şantiyeye kadar ve şantiye dâhilinde taşıma, montaj malzemeleri ve ürünlerin şantiyeye teslim giderleri,

…

7.2.12 İşin yapılması ve tamamlanması için gerekli olup, onaylı uygulama projeleri, detay projeleri, çizimler ve/veya teknik şartnamelerde gösterilen veya ifade edilen bütün diğer işler, bileşik ve yardımcı işler,

…

7.2.14 … Yüklenici tarafından ödenecektir.” 

…

7.9. İmalatlar için gerekli olan her cins malzeme inşaat sahasına getirilecek, olumsuz çevre ve hava koşullarından korunacaktır.

…

7.12. İnşaat esnasında kazı, yıkım ve sökümden çıkan malzemeler idarenin yazılı izni ile göstereceği döküm yerine dökülecektir. Döküm yerinin düzeltilmesi yapılacaktır.

İnşaat esnasında aktivitelerden dolayı meydana gelen bütün fazla malzemeler atık sayılacak ve bunlar meydana gelmesinden sonra makul olan bir süre içerisinde şantiyeden uzaklaştırılacaktır. Yüklenici, bunların şantiyeden uzaklaştırılmasından ve İdarenin göstereceği yere taşınarak atılmasından sorumludur.

Atık malzemelerin taşınması veya atılması için yapılacak masraflar yüklenici tarafından karşılanacaktır.

…

8.1.6. Yıkım sökül sonucunda çıkan kullanılamaz malzemeler göstereceği yere yüklenici firma tarafından taşınacaktır.

…

8.1.11. İnşaat atıkları (enkazlar) belediyenin enkaz dökme yerine firma tarafından dökülecektir.”

Hükümleri yer almaktadır.

İhale dokümanı birim fiyat tariflerinin, ön projelerde gösterilen imalatların yapılması için gerekli bütün malzemenin zayiat dahil temini, iş yerine nakli ve işçilikler ile yüklenici kârı ve genel giderler dahil fiyat olarak hazırlanmasının esas olduğu, birim fiyat teklif cetvelinde tereddüde konu edilen malzeme ve moloz nakliye kalemlerine yer verilmediği, 4734 ve 4735 sayılı kanunlar ile ikincil mevzuatına göre birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale edilen işe ait sözleşme ve eklerinin, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her iş kalemi için verilen teklif birim fiyatın iş kalemlerinin bünyesinde bulunan imalatın yapılması için gerekli tüm girdileri kapsaması gerektiği,

İşe ait sözleşmenin taraflarını bağladığı gibi aynı zamanda görev ve sorumluluk da yüklediği, bu kapsamda tereddüt oluşan hususta Sözleşme ve eklerinde yer alan hükümlerin birlikte dikkate alınmasının idarenin ile yüklenicinin görevi ve sorumluluğu olduğu,

Birim fiyat teklif cetvelinde herhangi bir malzemenin şantiye sahası dâhilinde nakline veya molozun nakline ilişkin münferit bir iş kalemi numarası ve açıklaması bulunmamakta olup, bu durumun doğal sonucu olarak “birim fiyat poz tarifleri” arasında belirtilen hususta herhangi bir tanım ve tarif yer almamaktadır. İş bu sebeple; tereddüt oluşan malzeme ve moloz nakliye bedellerinin ilgili birim fiyatlara dâhil olduğu, başka bir ifade ile Kiremit, Mahya, Tuğla, Harman Tuğla, Moloz Taş, Yonu Taşı, Kırma Taş, Sac Profil, Kum, Kireç, Çimento, Demir v.b malzemelerin nakliye bedelleri ile Şantiye İçi El Arabası Nakli ve şantiye sahasından döküm alanına moloz nakillerinin bedellerinin ilgili birim fiyatlara dâhil olduğu ve yükleniciye ilâve ödeme yapılamayacağı görüşüne,

1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 112 nci maddesinin 1 inci fıkrası (ç) bendine istinaden, 04/02/2021 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile varılmıştır.

(Yüksek Fen Kurulunun 04.02.2021 tarih ve 2021/14 sayılı kararı)