YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: ... Bakanlığı Hava Lojistik Komutanlığı'nca gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı "11 Kalem RAPCON Malzemesi Alımı" ihalesinin 6, 7 ve 10. kısımları üzerinde kalan davacı şirketin, sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmediğinden bahisle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 25/f ve 26. maddeleri uyarınca 1 (bir) yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 27/07/2021 tarih ve 31550 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan davalı idare işleminin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı şirket ile Hava Lojistik Komutanlığı arasında 3 Kalem ... Yedek Malzemesi (6, 7 ve 10. Kısımlar) alımına ilişkin … tarih ve … Numaralı sözleşme imzalandığı, sözleşme hükümlerine göre, yüklenici tarafından yasal teslim süresi içerisinde teslim edilen ihtiyaç listesinin 7 ve 10. kısımlarına ilişkin muayene işlemleri sonucunda aranan niteliklere uygun bulunarak ödeme işlemlerinin gerçekleştirildiği, ihtiyaç listesinin 6. sırasında kayıtlı malzemenin muayenesi sonucu uygun bulunmayarak reddedildiği, bunun üzerine teslim süresinin yarısı kadar davacı şirkete süre verildiği, davacının kendilerine 120 gün ilave cezalı süre verilmesi talebinin davalı idarece uygun bulunmayarak reddedildiği ve davacı şirkete 30 günlük ihtarlı süre verildiği, ihtar süresi içerisinde davacı şirket tarafından ihtiyaç listesinin 6. sırasında kayıtlı ... parça numaralı 1 adet malzemenin alt ünitelerinin tedarikçi firması tarafından Covid-19 salgınından dolayı üretilemediğinden bahisle malzemenin tedarik edilemeyeceği bildirilerek sözleşmenin kısmen sulhen tasfiye edilmesinin talep edildiği, talebin olumsuz değerlendirilmesi üzerine geriye kalan 9 günlük süre için 29/04/2021 tarihinde tekrar ihtarname gönderildiği, sürenin son gününe kadar sözleşme hükümlerinin yerine getirilmemesi nedeniyle 09/06/2021 tarihinde sözleşmenin feshedildiği ve davacı şirketin 1 yıl süreyle 4734 sayılı Kanun'un 2. ve 3. maddeleri ve istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruşların ihalelerine katılmaktan bir yıl süreyle yasaklanmasına karar verilmesi üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, davacı şirket ile imzalanan söz konusu sözleşmede yer alan edimlerin yerine getirilmediği ve anılan hususların tamamının detaylı bir şekilde idare tarafından tutanak altına alındığı, davacının 4735 sayılı Kanun'un 25. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen "mücbir sebepler dışında ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek" fiil ve davranışında bulunduğu, bu durumun ise mevzuat hükümleri uyarınca ihaleden yasaklama kararı verilmesini gerektirecek bir eylem olduğu, dolayısıyla dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Her ne kadar davacı şirket tarafından sözleşmenin yerine getirilememesinin ürünün Covid-19 salgınından dolayı üretilememiş olmasından kaynaklandığı ve mücbir sebep kapsamına girdiği ileri sürülerek, üretimde kısıtlamanın olduğuna yönelik üretici şirket yazısını da dosyaya sunduğu görülmüş ise de; bu belgenin söz konusu malzemenin başka bir üretici tarafından üretilmediğini kanıtlamadığı gibi davacı tarafından bu yönde bir araştırma yapılıp yapılmadığına yönelik bir belgenin de dosyaya sunulmadığı, 2019 tarihinde yapılan sözleşmenin 25/05/2021 tarihine kadar uzadığı ve davacı şirketin bu tarihe kadar yükümlülüklerini yerine getirmediği açık olduğundan, davacının mücbir sebep iddiasına itibar edilmemiştir.

Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; davacı şirketin uhdesinde kalan ihalede üç kalem malzemeden iki kaleminin süresinde teslim edildiği, ihtiyaç listesinin 6. sırasında kayıtlı malzemenin verilen süre içerisinde tesliminin, Amerika Birleşik Devletleri menşeli üretici firmanın Covid-19 pandemisi nedeniyle üretimi durdurması nedeniyle gerçekleşemediği, davacı tarafından 24/12/2021 tarihinde kayda giren dilekçesi ekinde yer alan üretici firma … yazısında da talep edilen entegre devrelerine ilişkin üretim tesislerinin pandemi nedeniyle devre dışı kaldığı ve tedarik edilemeyeceğinin bildirildiği, bahse konu malzemenin başka bir şekilde de temininin mümkün olmadığının anlaşıldığı, bu durumun davacı yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan meydana gelmediği, sözleşmeden doğan yükümlülüğünü yerine getirmesine engel olan durumu ortadan kaldırmaya davacının gücünün yetmediği, bu itibarla, davacı ile Hava Lojistik Komutanlığı arasında 3 Kalem ... Yedek Malzemesi (6, 7 ve 10. Kısımlar) alımına ilişkin ihale kapsamında 6. sırasında kayıtlı malzemeyi süresi içerisinde teslim edemediğinden bahisle 4735 sayılı Kanun'un 26. maddesi uyarınca bir yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararın kaldırılmasına; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı şirketin mücbir sebepler dışında ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmediği, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, temyize konu kararın hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1. Davalının temyiz isteminin reddine,

2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi'nce verilen kararın kaldırılması ve dava konusu işlemin iptali yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA, 23/01/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.

(Danıştay 13. D., T. 23.1.2023, E. 2023/44, K. 2023/277)