….Belediyesi sınırları içinde eğlence vergisine tabi işyerlerinin beyanname vermemesi ve vergiyi ödememesi, idarenin eğlence vergisine tabi işletmelerle ilgili gerekli takibi yapmayarak alacakların zamanaşımına uğratması sonucunda …. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Kanunun Şümulü” başlıklı 1’inci maddesinde; “Bu kanun hükümleri ikinci maddede yazılı olanlar dışında, genel bütçeye giren vergi, resim ve harçlar ile il özel idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim ve harçlar hakkında uygulanır.”

“İşe başlamayı bildirme” başlıklı 153’üncü maddesinde;

“Aşağıda yazılı mükelleflerden işe başlayanlar keyfiyeti vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar:

1. Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı;

2. Serbest meslek erbabı;

3. Kurumlar Vergisi mükellefleri;

4. Kolektif ve adi şirket ortaklarıyla komandit şirketlerin komandite ortakları.

“Tüccarlarda işe başlamanın belirtileri” başlıklı 154’üncü maddesinde ise;

“Tüccarlar için aşağıdaki hallerden her hangi biri "İşe başlama" yı gösterir:

1. Bir iş yeri açmak (İş yeri açmaktan maksat, belli bir yerde bilfiil ticari veya sınai faaliyete geçmek demektir. Bir yerin ne maksatla olursa olsun sadece tutulmuş olması veya içinde tertibat ve tesisat yapılmakta bulunması iş yerinin açıldığını göstermez);

2. İş yeri açılmamış olsa bile ticaret siciline veya mesleki bir teşekkülle kaydolunmak;

3. Kazançları basit usulde tesbit edilen tüccarlar için işle bilfiil uğraşmaya başlamak.

hükümlerini içermektedir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında, VUK hükümlerinin belediyeye ait vergilerde de uygulanacağı, mükelleflerin işe başlamayı bildirim yükümlülükleri oldukları, bildirim yükümlülüğünü yerine getirmese bile iş yerinin açılmasının mükellefiyetin başlangıcı için yeterli olduğu, iş yeri açmaktan maksadın ise bilfiil faaliyette bulunmak olduğu anlaşılmaktadır.

Dosya kapsamında bilgi ve belgelerden, belediyeye ait eğlence vergilerinin mükellefler tarafından beyan edilmediği, dolayısıyla tahakkuklarının yapılmadığı ve eğlence vergilerinin tarh zamanaşımına uğratıldığı görülmekle birlikte, kamu zararının hesabında mükellefiyet başlangıcı olarak iş yeri açma ruhsat tarihi dikkate alınmıştır. İşyeri açma ruhsatı işyerlerinin açılıp faaliyet göstermesi için alınması zorunlu izni ifade etmekle birlikte mükellefiyet başlangıcı ile ilgisi bulunmamaktadır. Tüccarın iş yeri açma ruhsatı olmasa dahi bilfiil faaliyete başlamışsa vergi mükellefiyeti de başlamıştır. Yine iş yeri açma ruhsatı olmakla birlikte bilfiil faaliyette bulunmuyorsa vergi mükellefiyetinden de bahsedilemez.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar dikkate alındığında mükellefiyetin başlangıcı olarak beyan/bildirim tarihinin dikkate alınması, beyan söz konusu değilse bilfiil faaliyette bulunulan tarihin esas alınması gerekmektedir. Kişinin iş yeri ruhsatı olması vergi mükellefiyetinin başladığını veya olduğunu göstermez.

Bu itibarla, ….. Belediyesi sınırları içinde eğlence vergisine tabi işyerlerinin beyanname vermemesi ve vergiyi ödememesi, idarenin eğlence vergisine tabi işletmelerle ilgili gerekli takibi yapmayarak alacakların zamanaşımına uğratması hususunda yukarıda açıklanan gerekçelerle kamu zararı oluşmayan ….. TL ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına,

(Sayıştay 5.Dairesinin 05.07.2022 tarih ve 543 sayılı kararı)