I - KONU

... İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün 28/04/2021 tarih ve E.67894191-249-1301730 sayılı yazısı ve eklerinden özetle; adı geçen idare tarafından, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihale edilerek, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre 22/10/2020 tarihinde birim fiyat sözleşmeye bağlanan “...1 Kısım Akıllı Tarımsal Sulama Projesi İşi”nde,  projede bulunan 15.120.1101 nolu iş kaleminin dolgu imalatını kapsayıp kapsamadığı konusunda anlaşmazlık oluştuğu anlaşılmakta olup belirtilen anlaşmazlığın karara bağlanmasıdır.

II-  İNCELEME VE DEĞERLENDİRME

Konu, gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuatı çerçevesinde Kurulumuzca inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuş olup, sözleşme taraflarının uyuşmazlığa ilişkin görüş ve talepleri özet olarak aşağıda belirtildiği şekildedir.

Yüklenicinin görüş ve talebi;

Birim fiyat cetvelinde yer alan 15.120.1101 nolu iş kaleminin sadece kazı imalatını içerdiği, sulama projesindeki boru hatlarının kazılması ve dolgusunda bu iş kaleminin kullanılamayacağı, imalattan sonra ilave olarak boru hatlarının kazılması ve doldurulması için yeni birim fiyat oluşturulması ve buna göre ödeme yapılması gerektiği yönündedir.

 İdarenizin konuya ilişkin görüşü ve değerlendirmesi;

İşe ait Teknik Şartname’de projede kullanılacak birim fiyatların tanımı ve detaylarının belirtildiği,

Teknik Şartnamenin 82. sayfasında yer alan 15.120.1101 nolu iş kalemi tarifine göre; kazı yapılması, taşınması, depo veya dolguya konulması, kazının serilmesi, tesviyesi borudan kalan boşlukların doldurulması işlerini kapsadığının açık ve net bir şekilde belirtildiği, Teknik Şartnamenin son sayfasındaki diğer hususlar başlığı adı altındaki maddede “Yüklenici bu işe ait ihaleye teklif vermekle, bu şartnamedeki hususları okumuş, anlamış ve peşinen kabul etmiş sayılır” denildiğinden yüklenicinin bu hususları bilmesi ve anlaması buna göre fiyat teklif etmiş olması gerektiğine,

İdare tarafından seçilen pozun yapılan işle uyumlu olduğu, kaynakların ekonomik kullanımı ilkesine uygun olduğu ve ilave bir dolgu ödemesi yapılmamasına,

İlişkindir.

Tarafların görüşleri bu şekilde belirtildikten sonra, konunun inceleme ve değerlendirmesine geçilmiştir.

Kurulumuza gönderilen yazı eki bilgi ve belgeler incelendiğinde;

Birim fiyat sözleşmeye bağlanan bu işte birim fiyat tariflerinin ayrı bir belge olarak yer almadığı, söz konusu birim fiyat tariflerinin “Akıllı Tarımsal Sulama Projesi Teknik Şartnamesi” içerisinde açıklandığı görülmektedir.

İşe ait Teknik Şartnamenin Birim Fiyat tariflerinde İdarenin kullanmış olduğu 15.120.1101 nolu iş kaleminin;

“Poz no          : 15.120.1101

Tanım             : Makine ile her derinlik ve genişlikte yumuşak ve sert toprak kazılması (derin kazı)

Birim              : m3

Tarifi              : Yumuşak ve sert toprak zeminde; makine ile kazının yapılması, taşıtlara yüklenmesi, 25 metreye kadar taşınması, depo, imla veya sedde yerinde boşaltılması, serilmesi, inşaat yapıldıktan sonra kazı yerinde kalan boşlukların doldurulması, kazılan yerin taban ve yan cidarlarının, depo ve dolgunun tesviyesi ve düzeltilmesi için yapılan her türlü malzeme ve zayiatı, işçilik, araç ve gereç giderleri, müteahhit genel giderleri ve karı dahil, 1 m3 kazı fiyatı

Ölçü:              Kazının hacmi kazı projesi üzerinden hesaplanır.

Not:                1) Bu birim fiyata su zammı, iksa, 25 metre dışındaki taşıma, dolgunun sulama ve sıkıştırma bedelleri dahil değildir.

2) Derinlik zammı ödenmez.”

Şeklinde tanımlandığı görülmektedir.

İşe ait sözleşmenin, “Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6 ncı maddesinde;

“6.1.  Bu Sözleşme, birim fiyat sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan kesin  projeye/projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine dayalı olarak, İdarece hazırlanmış birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamı olan...... (rakam ve yazıyla) bedel üzerinden akdedilmiştir. 

6.2. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde, birim fiyat teklif cetvelinde yüklenicinin teklif ettiği ve sözleşme bedelinin tespitinde kullanılan birim fiyatlar ile varsa sonradan tespit edilen yeni birim fiyatlar esas alınır.” hükümleri bulunmaktadır.

Bu hükümlere göre istekliler tekliflerini, kesin projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine dayalı olarak birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif ettiği birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden verdikleri, bunun yanı sıra, idare tarafından hazırlanarak ihale dokümanları arasına konulacak birim fiyat tariflerinin, herhangi bir tereddüde mahal vermeyecek ölçüde açık ve net bir şekilde düzenlenmesinin gerekli olduğu, bu itibarla, birim fiyatların kapsamının nelerden oluştuğunun eksiksiz bir şekilde fiyatın tarifinde belirtilmesinin büyük önem arz ettiği,

Ayrıca, birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale edilen yapım işinde, yüklenicinin teklif fiyatlarını, sadece iş kalemi tariflerine göre değil, projesinde gösterilen imalatın eksiksiz ve kusursuz yapılması için gerekli tüm girdileri kapsayacak şekilde vermesi gerektiği,

Hususları bilinen bir durumdur.

Diğer taraftan, işe ait sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ)’nin “Sözleşmede bulunmayan işlerin birim fiyatının tespiti” başlıklı 22 nci maddesi 1 inci fıkrasında;

“12 nci maddenin 4 üncü fıkrasında belirtilen proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile 21 inci maddeye göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelleri, ikinci fıkrada belirtilen usuller çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenir.” hükmü,

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun “İlkeler” başlıklı 4 üncü maddesinde; “Bu kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu prensiplere aykırı maddelere yer verilemez. Kanunun yorum ve uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü,

Yer almaktadır.

Buna göre yeni iş kalemlerinin bedellerinin ancak proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği haller ile işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve birim fiyat teklif cetvelinde fiyatı bulunmayan işler için söz konusu maddede belirtilen usuller çerçevesinde tespit edilerek ödeneceği açıktır.

Yapım işinin yürütülmesi sürecinde YİGŞ’nin 12 nci maddesi hükümleri doğrultusunda idaresince ihale dokümanı kesin projede değişiklik yapılmadığı ve imalatların sözleşme eki bu projeler doğrultusunda yapıldığı göz önüne alındığında, ihaleye esas projeye göre gerçekleştirilen imalatlar için yeni birim fiyat tespiti yapılmasının işe ait sözleşme ve ekleri hükümlerine uygun düşmeyeceği, bu itibarla yapılan işlerin bedellerinin teklif birim fiyat cetvelinde yer alan birim fiyatlar üzerinden ödenmesi gerektiği değerlendirilmektedir

III - KARAR

Konu, yukarıda belirtildiği üzere incelenmiş ve değerlendirilmiş olup, buna göre “Kop Kösip 2020 Konya İli Akören İlçesi Orhaniye 1 Kısım Akıllı Tarımsal Sulama Projesi İşi”nde;

Birim Fiyat Teklif Cetvelinde yer alan  “15.120.1101” nolu iş kalemine yeni birim fiyat tespiti yapılmasının işe ait sözleşme ve ekleri hükümlerine aykırı olduğuna, yapılan işlerin bedellerinin teklif birim fiyat cetvelinde yer alan birim fiyat üzerinden ödenmesine,

05/01/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun EK 1 ve EK 2 nci maddelerine istinaden, 07/06/2020 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir.

(Yüksek Fen Kurulunun 07.06.2021 tarih ve 2021/124 sayılı kararı)