I - KONU
… İl Sağlık Müdürlüğü’nün 04/05/2021 tarihli ve E-18232631 sayılı yazısı ve eklerinden özetle; adı geçen idare tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre 22/07/2020 tarihinde ihale edilerek, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre 10/08/2020 tarihinde anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan “… Aile Sağlığı Merkezi Yapım İşi”nde, iş yerinin değiştirilmesi neticesinde verilen süre uzatımına bağlı olarak fiyat farkı hesabında hangi aylara ait temel ve güncel endekslerin esas alınacağı hususunda yüklenici ile idare arasında anlaşmazlık oluştuğu anlaşılmakta olup, belirtilen anlaşmazlığın karara bağlanmasıdır.
II - İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
Konu, gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuatı çerçevesinde, talep konusu ile sınırlı olmak üzere Kurulumuzca inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuş olup, anlaşmazlık konularına ilişkin tarafların görüş ve değerlendirmeleri aşağıda belirtildiği şekildedir.
Yüklenicinin görüş ve talebi;
İlgili belediyenin mevcut parselde inşaat izni vermemesinden dolayı yapılan yer değişikliğine bağlı olarak verilen süre uzatımı neticesinde idare tarafından hazırlanan fiyat farkı hesabının gerçek fiyat farkını yansıtmadığı, işin yer tesliminin yapıldığı tarih ile işe bilfiil başlanan tarih arasında yaklaşık 7 ay gibi bir sürenin olması ve bu sürede meydana gelen malzeme fiyat farklarının çok yüksek olduğu göz önüne alındığında maliyet zararının giderilebilmesi için fiyat farkı hesabında temel endeks olarak ihale tarihinin esas alınması gerektiği yönündedir.
İdaresinin görüş ve değerlendirmesi ise;
Sözleşmenin 24 üncü maddesi hükümleri çerçevesinde yapılan yer değişikliği neticesinde işin bitim tarihine eklenmek üzere 180 gün süre uzatımı verildiği, Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ) ve işe ait sözleşmenin ilgili hükümlerine göre, ilave süre uzatımı kapsamında verilecek fiyat farkının hesabında işin ilk bitim tarihi olan aya ait endeksin temel endeks olarak alınması ve hakediş çalışmalarının bu esasa göre yapılması gerektiği belirtilmektedir.
Tarafların görüş ve talebi bu şekilde belirtildikten sonra konunun inceleme ve değerlendirmesine geçilmiştir.
İşin yer tesliminin 17/08/2020 tarihinde yapıldığı ancak ruhsat alınamaması gerekçesiyle işe fiilen başlanılamadığı, işin yapılma yerinin karşılıklı anlaşma ile değiştirildiği, yaşanan gecikmeden dolayı idare tarafından 12/02/2021 tarihli olurla işe 180 gün süre uzatımı verildiği ve bu sürenin işin ilk bitim tarihi olan 12/02/2021 tarihine eklenerek işin son bitim tarihinin 11/08/2021 tarihi olarak güncellendiği görülmektedir.
Öncelikle; işin yapılacağı yere ait inşaat ruhsatı alınması ile ilgili görev, yetki ve sorumluluğun idaresinde olduğunun hatırlatılmasında fayda görülmektedir.
İşe ait idari şartnamenin “Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin hususlar” başlıklı 45 inci maddesinde;
“45.3.1. Fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.” hükmü,
İşe ait sözleşmenin “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14 üncü maddesinde;
“…
14.2. Fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.
14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” hükümleri,
31/08/2013 tarih ve 28571 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve İhale tarihinde yürürlükte bulunan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların;
“Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde;
“…
ç) Güncel endeks: Uygulama ayına ait endeksi,
...
e) Fiyat farkı: Birim fiyatlı sözleşmelerde, uygulama ayı içinde gerçekleşen imalat iş kalemleri ve ihzarat için; anahtar teslimi götürü bedel sözleşmelerde ise uygulama ayı içinde ilerleme yüzdelerine göre gerçekleşen imalat iş grupları için, bu Esaslara göre ödenecek veya kesilecek bedeli,
…
i) Uygulama ayı: İş programına uygun olarak işlerin gerçekleştirilmesi gereken ayı,…”
“Uygulama esasları” başlıklı 6 ncı maddesinin 1 inci fıkrasında;
“Bu Esaslara tabi yapım işi ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.”
“İş programı ve ödenek dilimi” başlıklı 7 nci maddesinin 4 üncü fıkrasında;
“4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebep hallerinin gerçekleşmesi veya sözleşmenin ifasının idareden kaynaklanan nedenlerle gecikmesi nedeniyle yükleniciye süre uzatımı verilmiş olması halinde, gerçekleştirilmesi gereken aya göre iş kalemleri ya da iş grupları için uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak fiyat farkı hesaplanır. Bu kapsamda revize edilen iş programına yüklenicinin kusuru nedeniyle uyulmadığı takdirde ikinci fıkraya göre işlem yapılır.”
“Fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen işler” başlıklı 9 uncu maddesinde;
“(1)İdari şartname ve sözleşmesinde fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde, 4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebepler ya da idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak yapılan iş kalemleri ya da iş grupları için, bu madde hükmüne işin idari şartname ve sözleşmesinde yer verilmiş olması şartıyla bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanır.
(2) Fiyat farkı hesabında temel endeks, iş bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksi; güncel endeks ise, revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken aya ait endeksi ifade eder. Temel endeks ve güncel endeks olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” hükümleri yer almaktadır.
Bu hükümler birlikte dikkate alındığında; anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan bahse konu işte “4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar”ın “Fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen işler” başlıklı 9 uncu maddesi birinci fıkrasında, bu madde hükmüne “… işin idari şartname ve sözleşmesinde yer verilmiş olması şartıyla…” fiyat farkının hesaplanabileceğinin öngörüldüğü, bu madde hükmüne işin idari şartname ve sözleşmesinde de yer verilmiş olması nedeniyle, uzatılan süreye göre hazırlanan ve idaresince onaylanan revize iş programına uygun olarak uzatılan süre içerisinde yapılan imalatlara fiyat farkı hesaplanabileceği,
Fiyat farkı hesabında temel endeks olarak sözleşmeye göre ilk iş bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksin, güncel endeks olarak ise revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken aya ait endeksin esas alınması gerektiği,
Değerlendirilmektedir.
III - KARAR
Konu, ön bölümlerde belirtildiği üzere incelenmiş ve değerlendirilmiş olup, buna göre “… Aile Sağlığı Merkezi Yapım İşi”nde;
İdarece uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilerek onaylanan iş programına uygun olarak yapılan imalatlara fiyat farkı hesaplanmasına ve fiyat farkı hesabında temel endeks olarak sözleşmeye göre ilk iş bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksin, güncel endeks olarak ise revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken aya ait endeksin esas alınmasına,
05/01/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Ek 1 ve Ek 2 nci maddelerine istinaden 10/06/2021 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy çokluğu ile karar verilmiştir.
(Yüksek Fen Kurulunun 10.06.2021 tarih ve 2021/131 sayılı kararı)
Yorum Bırak