2018/592965 İhale Kayıt Numaralı “Gördes Barajı Sağ Sahil Zemin İyileştirilmesi 2 Kısım” İhalesi

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdarenin teklif geçerlilik süresi ve geçici teminat geçerlilik sürelerinin uzatılmasına yönelik isteklilerden talepte bulunduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Msm Altyapı İnş. Enerji Pet. Tic. Maden. Nak. Gıda San. Tic. A.Ş.nin teklif geçerlik süresini uzatma beyanının usulüne uygun olmadığı bu nedenle ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenemeyeceği,

…

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 32’nci maddesinde “Tekliflerin geçerlilik süresi ihale dokümanında belirtilir. İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla  ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.” hükmü,

“Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu Kanun kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu yetkilidir.

32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin aynı konuya ilişkin 55’inci maddesinde “Tekliflerin geçerlilik süresi; tekliflerin tahmini değerlendirme süresi, şikayete ilişkin süreler, ihale kararının onaylanması ile sözleşme imzalanmasına kadar geçecek süre ve benzeri hususlar dikkate alınarak belirlenir ve bu süre ihale dokümanında belirtilir.

İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.” hükmü,

56’ncı maddesinde de “İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.

…

Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.” hükmü yer almakta,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 18.2. maddesinde “Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır.” hükmü ile ilgili olarak, geçici teminat mektuplarındaki sürenin idareler tarafından, teklif geçerlik süresinden itibaren 30 günden daha uzun süreli olarak belirlenip belirlenemeyeceği konusunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İdare, 4734 sayılı Kanunun 35 inci maddesini esas alarak, teklif geçerlilik süresinin bitimi tarihine 30 gün eklemek suretiyle bulduğu tarihi idari şartnamenin “geçici teminat” başlıklı maddesine yazacaktır. Tip idari şartnamelerin geçici teminata ilişkin maddeleri gereğince geçici teminat olarak sunulan teminat mektubunda geçerlilik tarihi belirtilmeli ve bu tarih, idari şartnamede öngörülen tarihten önce olmamalıdır.” şeklinde açıklama yapıldığı görülmektedir.

İdari Şartname’de ihale tarihinin 21.12.2018 olarak belirlendiği, Şartname’nin 24’üncü maddesinde “24.1. Tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 120 (yüz yirmi) takvim günüdür. Bu süreden daha kısa süreli teklif mektupları değerlendirmeye alınmayacaktır.

24.2. İhtiyaç duyulması halinde, teklif geçerlilik süresinin en fazla yukarıda belirlenen süre kadar uzatılması istekliden talep edilebilir. İstekli, İdarenin bu talebini kabul veya reddedebilir. İdarenin teklif geçerlilik süresinin uzatılması talebini reddeden isteklinin geçici teminatı iade edilir.

24.3. Teklifinin geçerlilik süresini uzatan istekli, teklif ve sözleşme koşullarını değiştirmeden, geçici teminatını kabul ettiği yeni teklif geçerlilik süresi ile geçici teminata ilişkin hükümlere uygun hale getirir.

24.4. Bu konudaki istek ve cevaplar yazılı olarak yapılır.” yönünde düzenleme yapıldığı anlaşılmış, ihale dokümanında yer alan geçici teminat mektubuna ilişkin standart formun teminatın geçerlik tarihine yönelik dipnotunda da “4734 sayılı Kanunun 35 inci maddesine göre bu tarih, idari şartnamede belirtilen geçici teminat mektubu geçerlilik tarihinden önceki bir tarih olmamak üzere teklifin geçerlilik süresinin bitiminden itibaren 30 günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenecektir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

İdari başvuru yollarının işletilmesi nedeniyle ihale sürecinin uzaması üzerine idarece, 21.03.2019 tarihinde, EKAP üzerinden yapılan tebligatta, teklif geçerlilik sürelerinin 120 gün uzatılması talebinde bulunulduğu, yazıda “Bölge Müdürlüğümüzce 21.12.2018 tarihinde ihale edilen 2018/592965 ihale kayıt numaralı " Gördes Barajı Sağ Sahil Zemin İyileştirilmesi 2. Kısım" ihalesinde ihale süreci şikayet başvuruları sebebiyle öngörülenin üzerinde uzamıştır. İdari Şartnamenin 24.2 maddesi gereği vermiş olduğunuz teklif mektubundaki teklif geçerlilik süresinin bu sürenin bitiminden itibaren 120 (yüzyirmi) takvim günü uzatılarak yeni teklif geçerlilik süresinin 17.08.2019 tarihi olarak belirlenmesine ihtiyaç duyulmuştur. Bu itibarla bu yazının tebliğ tarihinde itibaren 5 (beş) iş günü içerinde süre uzatım talebinin kabul edilip edilmediğinin bildirilmesi, talebin kabulü halinde aynı süre içinde geçici teminat mektubunun duruma uygun şekilde (mektup geçerlilik tarihi teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere) sunulması hususunda bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.” ifadelerine verilerek teklif süresinin uzatım talebinin kabul edilip edilmediğinin bildirilmesi, kabul edilmesi halinde ise geçici teminatın teklif geçerlilik süresine uygun şekilde düzenlenerek sunulması hususunda bildirim yapıldığı, yazının aynı zamanda postaya da verildiği ve Msm Altyapı İnş. Enerji Pet. Tic. Maden. Nak. Gıda San. Tic. Anonim Şirketine 21.03.2019 günü EKAP yoluyla, 25.03.2019 tarihinde ise posta yoluyla tebliğ edildiği anlaşılmıştır.

İdarece gönderilen işlem dosyasında adı geçen isteklinin teklif ve geçici teminat geçerlilik süresinin uzatılması talebine ilişkin herhangi bir beyanının olmadığı görülmüş, konunun teyidi amacıyla idareden bilgi istenmiştir. İdarenin 09.05.2019 tarihli ve 305885 sayılı cevabi yazısında, “Söz konusu tebligatlara cevaben …Msm Altyapı İnş. Enerji Pet. Tic. Maden. Nak. Gıda San. Tic. A.Ş. tarafından ise İdaremize bir cevap verilmemiştir.” ifadelerine yer verildiği, firma tarafından bu hususta idareye herhangi bir cevap verilmediği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, ihale günü olan 21.12.2018 tarihinden itibaren 120 günlük teklif geçerlik süresi dolan Msm Altyapı İnş. Enerji Pet. Tic. Maden. Nak. Gıda San. Tic. A.Ş.nin idarenin süre uzatım talebini kabul etmediği göz önüne alındığında 02.04.2019 tarihli komisyon kararı ile ekonomik açıdan ikinci en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenemeyeceği ve başvuru sahibi iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

…

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

İdari başvuru yollarının işletilmesi nedeniyle ihale sürecinin uzaması üzerine idarece, 21.03.2019 tarihinde, tüm isteklilere EKAP üzerinden yapılan tebligatta, teklif geçerlilik sürelerinin 120 gün uzatılması talebinde bulunulduğu, yazıda “Bölge Müdürlüğümüzce 21.12.2018 tarihinde ihale edilen 2018/592965 ihale kayıt numaralı " Gördes Barajı Sağ Sahil Zemin İyileştirilmesi 2. Kısım" ihalesinde ihale süreci şikayet başvuruları sebebiyle öngörülenin üzerinde uzamıştır. İdari Şartnamenin 24.2 maddesi gereği vermiş olduğunuz teklif mektubundaki teklif geçerlilik süresinin bu sürenin bitiminden itibaren 120 (yüzyirmi) takvim günü uzatılarak yeni teklif geçerlilik süresinin 17.08.2019 tarihi olarak belirlenmesine ihtiyaç duyulmuştur. Bu itibarla bu yazının tebliğ tarihinde itibaren 5 (beş) iş günü içerinde süre uzatım talebinin kabul edilip edilmediğinin bildirilmesi, talebin kabulü halinde aynı süre içinde geçici teminat mektubunun duruma uygun şekilde (mektup geçerlilik tarihi teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere) sunulması hususunda bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verilerek teklif süresinin uzatım talebinin kabul edilip edilmediğinin bildirilmesi, kabul edilmesi halinde ise geçici teminatın teklif geçerlilik süresine uygun şekilde düzenlenerek sunulması hususunda bildirim yapıldığı, yazının aynı zamanda postaya da verildiği ve Sarıyıldız Mühendislik İnş. Taahhüt Turizm Gıda San. ve Tic. A.Ş. - Dnz Yol Yapı A.Ş. İş Ortaklığı’na 21.03.2019 günü EKAP yoluyla, 27.03.2019 tarihinde ise posta yoluyla tebliğ edildiği anlaşılmıştır.

İdarece gönderilen işlem dosyasında adı geçen isteklinin teklif geçerlik süresinin uzatılması talebine ilişkin herhangi bir beyanının olmadığı, yalnızca geçici teminatı süresinin uzatıldığının belirtildiği ve teminat mektubunun sunulduğu görülmüş, konunun teyidi amacıyla idareden bilgi istenmiştir. İdarenin 09.05.2019 tarihli ve 305885 sayılı cevabi yazısında, “…tebligatlara cevaben Dirgün İnş. Turizm Doğalgaz Teks. Gıda Tic. Ltd. Şti., Öz Er-Ka İnş. Turz. Elek. Taah. Tic. ve San. A.Ş.ve Kormak İnş. Malzemeleri San. ve Tic. A.Ş. firmaları teklif mektubu geçerlilik süresi ile teminat mektubu geçerlilik süresinin uzatıldığını, Sarıyıldız Mühendislik İnş. Taahhüt Turizm Gıda San. ve Tic. A.Ş.- Dnz Yol Yapı A.Ş. İş Ortaklığı teminat mektubu geçerlilik süresinin uzatıldığını…İdaremize bildirmişlerdir.” ifadelerine yer verilmiştir.

Diğer bir deyişle, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif geçerlilik süresinin uzatım talebine olumlu bir cevap verilmediği, geçici teminata ilişkin olarak ise süre uzatımı yapıldığı anlaşılmıştır.

Birinci iddiaya ilişkin olarak yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve doküman düzenlemelerine bakıldığında, teklif geçerlik süresi ile geçici teminatın uzatılmasının ayrı ayrı beyan gerektiren işlemler olduğu, her ikisinin de yazılı şekilde yapılması şartı getirildiği, buna ek olarak geçici teminatın uzatılmasının ve süresinin hesabının teklif geçerlilik süresine ilişkin beyana bağlandığı ve bunun ancak teklif geçerlilik süresinin uzatılmasının kabulü halinde söz konusu olabileceği görülmektedir.

Bu bağlamda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif geçerlilik süresinin uzatıldığına ilişkin herhangi bir yazılı beyanda bulunulmamış olması karşısında geçerli bir tekliften bahsedilemeyeceği, bağlı işlem olan teminat süresinin uzatılmasının tek başına teklif süresinin uzatılması anlamına gelmeyeceği, aksi durumun kabulünün ise, sözleşmeye davet ve teminatın irat kaydedilmesi gibi olası durumlarda ihtilaflara yol açabileceği anlaşılmıştır. Dolayısıyla, ihale üzerinde bırakılan istekliye ait teklifin ihale tarihinden 120 gün sonra geçerliğini yitirdiği tespit edildiğinden teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Sarıyıldız Mühendislik İnş. Taahhüt Turizm Gıda San. ve Tic. A.Ş. - Dnz Yol Yapı A.Ş. İş Ortaklığı ve Msm Altyapı İnş. Enerji Pet. Tic. Maden. Nak. Gıda San. Tic. A.Ş.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

…

(Kamu İhale Kurulunun 15.05.2019 tarih ve 2019/UY.I-586 sayılı kararı)