06.11.2011 ile davacı yüklenicinin işleri tamamlayamayacağına dair 02.12.2011 tarihinde verdiği dilekçe arası 26 günlük süre üzerinden hesaplanması gerektiğini, buna göre 23.105,55TL’nin geçici kabul eksiklikleri için kesilmesi gereken ceza olarak hesaplandığını, davacı yüklenicinin 1.185.00,00 TL hakediş alacağından 642.987,65 TL nama yapılan işler bedeli, 23.105,55 TL gecikme cezası mahsup edildiğinde 518.906,80 TL alacağı olduğunu, bu alacağa 93.403,22 TL KDV eklendiğinde 612.311,02 TL’ye yükseldiğini belirterek asıl davada ıslahla artırılan bu alacağa hükmetmiş, fiyat farkı talebinin reddine, işin bitim tarihinin de 13.06 2011 olduğunu tespitine, birleşen davanın ise reddine karar vermiştir.

- K A R A R -

Asıl ve birleşen davalar eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup, mahkemece yapılan yargılama sonunda asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın reddine dair verilen karar, asıl dava davalı-birleşen dava davacısı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı-birleşen dava davalısı yüklenici, davalı- birleşen dava davacısı ise iş sahibidir.

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı-birleşen dava davacısı iş sahibinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2-Davacı yüklenici asıl davasında; taraflar arasında imzalanan 24.10.2007 tarihli sözleşme ile Horasan 100 Yataklı Devlet Hastanesi İnşaatı yapım işini üstlendiğini, süre uzatım kararlarıyla işin bitim tarihinin davalı idare tarafından 29.06.2010 tarihi olarak belirlendiğini, ancak söz konusu inşaat işinin kanalizasyon, su şebekesi, elektrik ve doğalgaz bağlantılarının dava dışı kurumlar tarafından zamanında yapılmaması nedeniyle işin teslim süresinin uzadığını, davalı idareden bu nedenlerle süre uzatım kararı verilmesi talep edilmesine rağmen taleplerinin kabul edilmediğini belirterek işin teslim tarihinin 13.06.2011 olarak tespitine, ödenmeyen 14 nolu kesin hakediş alacağından şimdilik 20.000,00 TL artı KDV ile fiyat farkı alacağından da şimdilik 20.000,00 TL artı KDV’nin ödenmesini talep etmiştir.

Birleşen davasında davacı iş sahibi idare; sözleşme konusu işin 29.06.2010 tarihinde teslim edilmesi gerekirken davalı yüklenici tarafından 13.06.2011 tarihinde teslim edildiğini, bu nedenle davalı yükleniciye sözleşmenin 10.2.1 maddesi uyarınca 1.368.322,55 TL gecikme cezası kesildiğini, ayrıca davalı yüklenicinin geçici kabulde belirtilen eksik ve ayıpları verilen 30 günlük süre içinde tamamlamadığı için işlerin üçüncü kişiye toplam 642.987,65 TL’ye ikmâl ettirildiğini, ayrıca geçici kabul tarihi ile eksikliklerin giderilmesi için geçen 155 günlük süre üzerinden sözleşmede belirlenen günlük gecikme cezasının ¼ oranında 151.492,97 TL gecikme cezası kesildiğini, davalı yüklenicinin yerine getirmediği imalat eksikliklerinden dolayı 912.230,28 TL borcu olduğu gibi davalı yükleniciye hakedişlerde 45.044,72 TL fazla ödeme yapıldığını, davalı yüklenicinin 14 nolu kesin hakediş alacağı 1.185.233,70 TL’den ödemesi gereken bu bedeller mahsup edildiğinde 1.932.726,54 TL davacı idareye borçlu olduğunu belirterek bu bedelin tahsilini talep etmiştir.

Mahkemece yapılan yargılama sonunda son alınan bilirkişi kurulu raporu doğrultusunda; asıl davada davacı yüklenicinin işin gecikmesinde kusurlu olmaması nedeniyle davalı idarenin 14 nolu kesin hakedişten gecikme cezası kesmesinde haklı olmadığını, geçici kabul eksiklikleri için davacı yüklenicinin nam ve hesabına yaptırılan işler bedeli 642.987,65TL’nin hakedişten kesilmesi gerektiğini, bu eksik ve ayıplı işlerin giderilmesi için davalı iş sahibinin kesmesi gereken ceza süresinin geçici kabulle yükleniciye verilen 30 günlük sürenin bittiği 06.11.2011 ile davacı yüklenicinin işleri tamamlayamayacağına dair 02.12.2011 tarihinde verdiği dilekçe arası 26 günlük süre üzerinden hesaplanması gerektiğini, buna göre 23.105,55TL’nin geçici kabul eksiklikleri için kesilmesi gereken ceza olarak hesaplandığını, davacı yüklenicinin 1.185.00,00 TL hakediş alacağından 642.987,65 TL nama yapılan işler bedeli, 23.105,55 TL gecikme cezası mahsup edildiğinde 518.906,80 TL alacağı olduğunu, bu alacağa 93.403,22 TL KDV eklendiğinde 612.311,02 TL’ye yükseldiğini belirterek asıl davada ıslahla artırılan bu alacağa hükmetmiş, fiyat farkı talebinin reddine, işin bitim tarihinin de 13.06 2011 olduğunu tespitine, birleşen davanın ise reddine karar vermiştir.

Davalı-birleşen dosya davacısı iş sahibi birleşen davasında, diğer alacak kalemlerinin yanında davalı yüklenicinin yerine getirmediği, 14 nolu hakedişe azalan imalat olarak giren imalat eksikliklerinde dolayı 912.230,28 TL ile hakedişlerde fazla ödenen 45.044,72 TL’nin de tahsilini talep etmiş olmasına rağmen hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda bu talepler değerlendirilmediği gibi mahkemece de bu taleplerin reddi gerekçesi açıklanmamıştır.

Davalı- birleşen dosya davacısı iş sahibi, fazla ödeme, cezai şart, yüklenici namına yaptırılan eksik ve kusurlu işler giderim bedeli için ayrı bir dava açtığına göre bu taleplerin birleşen davada değerlendirilip, hüküm altına alınması gerekirken mahkemece bu alacak kalemlerinin asıl davada değerlendirilip davacı yüklenicinin alacak kalemlerinden mahsup edilerek sonuca gidilmesi doğru olmadığı gibi, asıl davada davacı yüklenicinin fiyat farkı talebinin reddine karar verilmesine rağmen davalı iş sahibi yararına vekalet ücretine hükmedilmemesi de doğru olmamıştır.

Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 20. maddesi işin geçici kabulünün nasıl yapılacağı hakkında Yapım İşleri Genel Şartnamesi'ne atıfta bulunmuştur. Şartnamenin 41. maddesinde geçici kabulün nasıl yapılacağı düzenlenmiş olup, aynı maddenin 5/b bendinde, geçici kabulde eksiklikler tespit edildiğinde ve bunların yüklenici tarafından giderilmemesi durumunda uygulanacak ceza süresinin nasıl hesaplanacağı düzenlenmiştir. Söz konusu maddeye göre; “Kabul komisyonunun tespit ettiği eksiklikler, belirlenen sürede yüklenici tarafından giderilmezse bu sürenin bitiminden sonra eksikliklerin giderilmesine kadar geçecek her gün için, giderilecek eksikliklerin durumuna göre sözleşmesinde günlük gecikme cezası olarak yazılan miktarın belli bir oranında günlük ceza uygulanır ve geçici kabul tarihi kusur ve eksikliklerin giderilmesi tarihine ertelenir. Ancak bu gecikme otuz günü geçtiği takdirde idare, yüklenici hesabına eksiklerin giderilmesini kendisi yaptırabilir. Bu takdirde de eksikler tamamlanıncaya kadar ceza uygulaması devam eder ve kabul tarihi ertelenir” hükmü düzenlenmiş olup, bu maddeye göre ceza hesabı yapılması gerekirken 26 gün üzerinden ceza hesabı yapılması doğru olmamıştır.

Bu nedenlerle mahkemece yapılacak iş; hükme esas alınan bilirkişi kurulundan 14 nolu hakedişe azalan imalat olarak giren, imalat eksikliklerinden dolayı davacı yüklenicinin hakedişinden 912.230,28 TL ile hakedişlerde fazla olarak ödendiği iddia edilen 45.044,72 TL’nin hakedişten kesilmesinin haklı olup olmadığı ile geçici kabul eksikliklerinin giderilmemesi nedeniyle yükleniciye uygulanacak ceza miktarının az yukarıda belirtilen Şartnamenin 41/5-b maddesi uyarınca hesaplama yapılması için ek rapor almak, birleşen davada davacı iş sahibinin fazla ödeme, cezai şart, yüklenici namına eksik ve kusurlu işler giderim bedeli için açtığı alacak taleplerini ayrı değerlendirerek mahsup yapılmaksızın 20.000,00 TL'lik hüküm kurmak, asıl davada davacı yüklenicinin fiyat farkı talebi reddedildiğinden davalı iş sahibi yararına vekalet ücretine hükmetmekten ibaret olmalıdır.

Eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucu verilen karar doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur.

(Yargıtay 15. HD., T. 22.12.2020, E. 2020/338 K. 2020/3293)