B) İş tesliminde yaşanan gecikme için Sözleşme’de öngörülen cezanın kesilmemesi ile ilgili olarak;

İşe ait Sözleşme’nin, “Gecikme halinde uygulanacak cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 25’inci maddesinde, işin Sözleşme’ye uygun olarak süresi içinde tamamlanmaması halinde gecikilen her gün için ilk sözleşme bedelinin %0,06’sı (onbinde altısı) oranında gecikme cezası uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İşin süresi ve sürenin uzatılması” başlıklı 29’uncu maddesinde, işin veya kısmi kabul öngörülen hallerde iş kısımlarının, sözleşmede belirlenen bitim tarihinde veya süre uzatımı verilmiş ise süre uzatımına göre belirlenen tarihte tamamlanıp geçici kabule hazır hale getirilmemesi durumunda, gecikilen her gün için sözleşmesinde öngörülen günlük gecikme cezası uygulanacağı, cezalı çalışma süresinin ise süre uzatımları da dahil yüklenicinin sözleşmeye göre işi bitirmesi gereken tarih ile geçici kabul itibar tarihi arasındaki süre kadar olacağı ifade edilmiştir.

Sorgu konusu olayda, 08.02.2021 tarihinde akdedilen Sözleşme uyarınca iş yeri tesliminin 15.02.2021 tarihinde yapıldığı ve işin fiilen anılan tarih itibariyle başladığı, bu kapsamda 60 günlük süre öngörülen İş için Sözleşme uyarınca bitiş tarihinin 15.04.2021 olarak tespit edildiği, ancak İdarece verilen 15 günlük süre uzatımı ile birlikte işin süre uzatımı dahil tamamlanması gereken tarihin 30.04.2021 olduğu görülmektedir. Ancak söz konusu iş anılan tarihte hala tamamlanmamış olduğundan, Sözleşme’nin yukarıda yer verilen 25’inci maddesinde belirtildiği üzere, gecikilen her gün için sözleşme bedelinin %0,06’sı oranında gecikme cezasının uygulanması gerekmekte olup, söz konusu gecikme cezasının Yükleniciye uygulanmaması nedeniyle kamu zararına neden olunmuştur.

Her ne kadar Denetçi tarafından, Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağında geçici kabul itibar tarihinin 23.06.2021 olarak gösterilmesi nedeniyle 30.04.2021-23.06.2021 tarihleri arasındaki 54 gün için gecikme cezası uygulanması gerektiği ifade edilmişse de,

İşe ait dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden, … Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğüne sunulan … tarihli ve … numaralı dilekçe ile Yüklenicinin geçici kabul yapılması yönündeki talebini İdareye ilettiği, sonrasında Fen İşleri Müdürlüğünün … tarihli ve … sayılı yazısıyla geçici kabul komisyonunda yer alacak görevlilerinin belirlenerek geçici kabul komisyonunun oluşturulmuş olduğu, söz konusu komisyonun ise 23.06.2021 tarihinde geçici kabul işlemlerini tamamlamak üzere iş yerine giderek Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağını hazırladığı ve anılan tutanakta “Geçici kabul itibar tarihi” olarak işyerine gidilen tarihin esas alındığı anlaşılmaktadır.

Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliği’nin;

“Geçici Kabul Başvurusu” başlıklı 6’ncı maddesinde, “(1) Taahhüt edilen iş, sözleşme ve eklerinde yer alan hükümlere uygun olarak tamamlandığında yüklenici idareye geçici kabulün yapılması için yazılı olarak başvuruda bulunur.

(2) Zorunlu bir neden olmadığı taktirde, başvuru tarihinden itibaren en geç on gün içinde iş, yapı denetim görevlisi tarafından ön incelemeye tabi tutulur. İnceleme sonucu işin sözleşme ve eklerine uygun olarak tamamlandığının ve kabul işleminin yapılmasında Yapım İşleri Genel Şartnamesine göre bir engel bulunmadığının anlaşılması durumunda, yapı denetim görevlisi (Ek–1)’de yer alan “Geçici Kabul Teklif Belgesi”ni düzenler ve yetkili makama gönderir. Yetkili makam, en geç on gün içinde Geçici Kabul Komisyonunu oluşturur.”,

“Geçici Kabul İtibar Tarihi” başlıklı 8’inci maddesinde ise, “(1)Yüklenicinin, taahhüdündeki işi sözleşmesinde veya idare tarafından verilen en son süre uzatım kararında öngörülen iş bitim tarihinde tamamladığı yapı denetim görevlisi tarafından yapılan ön incelemede tespit edilmiş olması şartı ile, kabul komisyonunun iş yerine geç gitmesi ve kabul işlemini geç yapması halinde, kabul tutanağında itibar tarihi olarak işin fiilen bitmiş olduğu tarih gösterilir ve bu tarih, işin geçici kabul tarihi kabul edilir.”,

hükümleri yer almakta olup, bu çerçevede geçici kabul komisyonunun kabul işlemini geç yapması durumunda, yapı denetim görevlisi tarafından işin öngörülen bitim tarihinde tamamlanmış olduğunun tespit edilmesi halinde itibar tarihi olarak işin fiilen bitmiş olduğu tarihin tutanakta belirtilmesi gerekmektedir. Bir başka deyişle, işin fiilen bitirildiği tarihin geçici kabul itibar tarihi olarak esas alınması gerekir.

Sorgu konusu işe ait Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağında ise, “…Belediyesi ile Yüklenici …. arasında imzalanan sözleşme kapsamında gerçekleştirilen iş için düzenlenen geçici kabul teklif belgesine istinaden ön inceleme yapıldığı anlaşılmış olup, 15.06.2021 Başkanlık Oluru ile (…) olmak üzere teşkil edilen Geçici Kabul Komisyonumuz, (…) Yüklenici tarafından yapılmış işleri geçici kabul bakımından incelemiş ve aşağıdaki yazılı hususları tespit etmiştir.

Yapılan işin sözleşme ve eklerine uygun olduğu ve geçici kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arızaların bulunmadığı görülmüştür.

…” ifadelerine yer verilmiş olup, Yüklenicinin 28.05.2021 tarihli dilekçesi akabinde yapı denetim görevlisince gerekli ön inceleme yapılarak, kabule engel bir durum olmaması nedeniyle geçici kabul işlemlerine yönelik komisyon oluşturulmuş ve komisyonca yapılan inceleme sonucunda işin Sözleşme’ye uygun olarak bitirildiği İdarece onaylanmıştır.

Bu çerçevede, her ne kadar Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağında geçici kabul itibar tarihi 23.06.2021 olarak gösterilmişse de, komisyon oluşturma süreci, geçici kabule ilişkin teknik inceleme süreci ve komisyon tutanağının tanzimine ilişkin aşamalar dikkate alındığında, geçici kabule yönelik tüm bu işlemlerin aynı günde yapılması mümkün olmadığından, tutanağın tanzim edilme tarihi olan 23.06.2021 tarihi ile geçici kabul işlemlerinin bitirilme tarihinin kastedildiği ve Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağından da Yüklenicinin talebi sonrasında yapı denetim görevlisi tarafından gerekli ön incelemenin yapılması sonrasında geçici kabul işlemlerinin başlatılmış olduğu değerlendirildiğinden, geçici kabul itibar tarihinin işin fiilen bitirildiği tarih olan 28.05.2021 olarak kabul edilmesi gerekir. Bu çerçevede işin süre uzatımı dahil bitirilmesi gereken 30.04.2021 tarihi ile geçici kabul itibar tarihi olarak kabul edilmesi gereken fiili bitirme tarihi olan 28.05.2021 arasındaki 28 günlük süre için işe ait Sözleşme’nin 25’inci maddesinde belirtilen gecikme cezasının Yükleniciye uygulanması gerekmektedir.

Bu itibarla, sorgu konusu …-TL’nin;

Mevzuatına uygun olduğu anlaşılan …-TL’si için ilişilecek husus bulunmadığına,

İşin süresi içinde tamamlanmamasına rağmen Sözleşme’de öngörülen gecikme cezasının uygulanmaması suretiyle neden olunan kamu zararı tutarı …-TL’nin Harcama Yetkilisi (Harita Teknikeri) …, Gerçekleştirme Görevlisi (Elektik Teknikeri) …ve Diğer Sorumlu (İnşaat Mühendisi) …’a müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizleriyle ödettirilmesine,

6085 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

(Sayıştay 6. Dairesinin 12.1.2023 tarih ve 898 sayılı kararı)