… Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın (Etüt ve Proje Daire Başkanlığı) 14/06/2021 tarihli ve E.45950, 24/06/2021 tarihli ve 49013, 08/08/2021 tarihli ve 58983 sayılı yazıları ve eklerinden özetle; 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihale edilerek, 13/09/2018 tarihinde anahtar teslim götürü bedel sözleşmeye bağlanan “…Aktarma İstasyonu Yapım İşi”nde; geçici hakediş ödemelerinde yaşanan gecikmeler sebebiyle verilecek süre uzatımlarının hangi tarihin başlangıç tarihi olarak alınarak hesaplanması gerektiği hususunda tereddüt oluştuğundan bahisle Kurulumuz görüşünün bildirilmesinin istenildiği anlaşılmaktadır.

Tereddüt olunmasına binaen görüş talep olunan husus bu şekilde açıklandıktan sonra konunun inceleme ve değerlendirmesine geçilmiştir.

İdaresince de süre uzatımı verilmesi gerektiği yönünde görüş belirtilmekle birlikte, verilecek sürenin hesaplanması hususunda, hakedişlerin tahakkuka bağlandıktan sonra ödemeye ilişkin on beşinci günün hitamının mı, yoksa tahakkuka bağlama ve ödemeye ilişkin toplam 45 günlük sürenin bitiminin mi esas alınması gerektiği hususunda tereddüt oluştuğu anlaşılmaktadır.

İşe ait sözleşmenin,

“Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 11.2 nci maddesinde; “Hakediş raporları, bu Sözleşmenin eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesinde düzenlenen esaslar çerçevesinde, kanuni kesintiler de yapılarak her ayın ilk beş iş günü içinde düzenlenir. Hazırlanan hakediş raporları İdarece onaylandıktan sonra otuz gün içinde tahakkuka bağlanarak on beş gün içinde ödenir.”

“Süre uzatımı verilebilecek haller ve şartları” başlıklı 18 inci maddesinde; “Süre uzatımıyla ilgili hususlarda Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri uygulanır.” ,

Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ)’nin “İşin süresi ve sürenin uzatılması” başlıklı 29 uncu maddesinin 4 üncü fıkrasında; “İdarenin, sözleşmenin ifasına ilişkin yükümlülüklerini Yüklenicinin kusuru olmaksızın yerine getirmemesi (yer teslimi, projelerin onaylanması, iş programının onaylanması, ödenek yetersizliği gibi) ve bu sebeple sorumluluğu Yükleniciye ait olmayan gecikmelerin meydana gelmesi, bu durumun taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması ve Yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş olması halinde, işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre, işin bir kısmına veya tamamına ait süre en az gecikilen süre kadar uzatılır.”

Hükümleri yer almaktadır.

Bu hükümler ile idaresi yazısı ve eklerinde ödemelerde gecikme yaşandığı hususları göz önünde bulundurulduğunda sorumluluğu yükleniciye ait olmayan gecikmelerin meydana gelmesi, bu durumun taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması ve yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş olması halinde, işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre, işin bir kısmına veya tamamına ait sürenin en az gecikilen süre kadar uzatılması gerektiği mevzuatın emredici hükmü gereğidir.

İşe ait sözleşmenin ödemeye ilişkin 11 inci maddesi ile bu maddenin atıf yaptığı YİGŞ’nin sözleşme tarihi itibarıyla yürürlükte olan “Geçici hakediş raporları” başlıklı 39 uncu maddesi hükümlerine göre, hazırlanan hakediş raporlarının İdarece onaylandıktan sonra otuz gün içinde tahakkuka bağlanarak on beş gün içinde ödeneceği açık olup, hakediş raporlarının idarece onaylandıktan sonra en geç otuz gün içerisinde tahakkuka bağlanacağı, başka bir ifade ile buradaki otuz günlük sürenin azami süre olduğu, idaresince bu otuz günlük sürenin içerisinde kalmak kaydıyla herhangi bir günde (örneğin 15 inci günde) tahakkuka bağlama işleminin gerçekleştirilebileceği, tahakkuka bağlama gününden itibaren de on beş günlük azamî ödeme süresinin başlayacağı, ancak ödemeye ilişkin gecikmeden bahsedebilmek için bahse konu on beş günlük sürenin tamamlanması gerektiği,

Yukarıda yer alan hüküm ve tespitlere göre, süre uzatım hesabının, idaresince hakediş raporunun tahakkuka bağlandığı tarihten/tarihlerden (otuz günlük tahakkuka bağlama süresi içerisinde hangi tarihte tahakkuka bağlanmış ise) itibaren on beş günlük ödeme süresinin ilâve edilmesiyle hesaplanması gerektiği,

Görüşüne 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 112 nci maddesinin 1 inci fıkrası (ç) bendine istinaden, 18/08/2021 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile varılmıştır.

(Yüksek Fen Kurulunun 18.08.2021 tarih ve 2021/129 sayılı görüşü)