Başvuru sahibi Cm Yol İnş. Petrol Turizm Mad. Emlak Gıda San. Tic. Ltd. Şti. -  Başkan Yol Maden İnş. Petrol San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından ise 5 adet geçici teminatın sunulduğu (1 adet Cm Yol İnş. Petrol Turizm Mad. Emlak Gıda San. Tic. Ltd. Şti. adına, 4 adet  Başkan Yol Maden İnş. Petrol San. ve Tic. Ltd. Şti. adına) 16.04.2024 tarihinde saat 16:39’da Türkiye Halk Bankası A.Ş. Etlik/Ankara şubesinden alınan geçici teminatın referans numarasının “M101012441892104R” olduğu, 16.04.2024 tarihinde saat 12:18’de Türkiye Halk Bankası A.Ş. Beşevler/Bursa şubesinden alınan teminatın referans numarasının “M101012449232414R” olduğu, 16.04.2024 tarihinde saat 15:55’de Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. Beşevler/Bursa şubesinden alınan teminatın referans numarasının “M101012449232414R” olduğu, 16.04.2024 tarihinde saat 17:42’de Akbank T.A.Ş. İzmiryolu/Bursa şubesinden alınan teminatın referans numarasının “M101012449232414R” olduğu, 16.04.2024 tarihinde saat 12:00’de QNB Finansbank A.Ş.  Hürriyet şubesinden alınan teminatın referans numarasının “M101012449232414R” olduğu görülmüştür. 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (j) bendinde, anılan Kanun’un 17’nci maddesinde belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen isteklilerin ihale dışı bırakılacağı ifade edilmiş; aynı Kanun’un 17’nci maddesinin (a), (b) ve (d) bentlerinde rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak, ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek, alternatif teklif verebilme halleri dışında ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak asaleten ya da vekâleten birden fazla teklif vermek yasak fiil ve davranışlar arasında sayılarak söz konusu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında mezkûr Kanun’un dördüncü kısmında belirtilen hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir. 

Bununla birlikte ihalelerde, isteklilerce gerçekleştirilen eylemlerin söz konusu bentler kapsamında yasak fiil ve davranış olarak nitelendirilebilmesi için gerçekleştirilen eylemlerin birlikte değerlendirilmesi ve irade birliği çerçevesinde birlikte hareket edildiğine dair güçlü kanıtların bulunması gerekmektedir. 

Kanun’un 38’inci maddesinden, ihale komisyonu tarafından verilen teklifler değerlendirildikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların tespit edileceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, Kurumun, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkili olduğu anlaşılmaktadır. 

Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.1’inci maddesinde yer alan açıklamalardan, ihalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklif tutarlarının sınır değer hesabına dâhil edilmesi gerektiği, yaklaşık maliyetin %120’sinin üzerindeki ve %40’ının altındaki tekliflerin dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanarak sınır değerin hesaplanacağı anlaşılmaktadır. 

Başvuru sahibinin iddiaları kapsamında ve ihale işlem dosyasında yer alan ve ihale süreci içerisinde beyan edilen/sunulan bilgi ve belgeler çerçevesinde yapılan incelemede; 

ARC Taah. İnş. Petrol Nak. Turizm Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Arpacı İnş. Nak. Turizm Taah. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ortakları arasında akrabalık bağı bulunduğu ve Arpacı İnş. Nak. Turizm Taah. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin ortağı Salim Arpacıoğlu’nun ARC Taah. İnş. Petrol Nak. Turizm Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin kurucu ortaklarından olduğu, ancak şirketlerin son durumunu gösteren ortaklık yapısında aynı kişilerin yer almadığı, şirket adreslerinin ve ortakların adreslerinin aynı olmadığı, ihale dokümanının indirildiği IP adreslerinin ve tekliflerin gönderildiği IP adreslerinin farklı olduğu, teklif mektuplarını e-imza ile imzalayan kişilerin farklı olduğu, tüm istekliler tarafından sunulan geçici teminatların incelenmesi neticesinde, aynı bankalardan alınan teminatlar olduğu, ancak tarihler arasında bir uyum bulunmadığı, aynı bankadan aynı tarihte sıralı teminat alındığına dair bir bilgiye ulaşılamadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, anılan isteklilerin ortakları arasındaki akrabalık bağının, isteklilerin irade birliği içinde hareket ettiği ve birbirlerine ait teklif bilgilerinden haberdar olabilecekleri yönünde yeterli karine oluşturacak nitelikte olmadığı, 

Ayrıca mevzuat gereğince aşırı düşük tekliflerin tespitinde esas alınan sınır değerin teklif mektubu ve geçici teminatı uygun olan isteklilerin teklif tutarları ve işin yaklaşık maliyeti esas alınmak suretiyle belirleneceği, mevcut ihalede sınır değer tutarının altındaki tekliflerin aşırı düşük teklif açıklaması istenmeden reddedileceği anlaşılmakla birlikte, ihaleye teklif sunan tüm isteklilerin geçici teminatlarının ve teklif mektuplarının idarece uygun bulunduğu ve sınır değer hesabına katıldığı, mevcut durumda sınır değer tutarının altında teklif sunan istekli de bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

(Kamu İhale Kurulunun 29.05.2024 tarih ve 2024/UY.I-710 nolu kararı)