Davacı ... Şti. ile davalı … Genel Müdürlüğü arasındaki davadan dolayı Beyoğlu 1. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 22.11.2007 gün ve 2007/29-2007/326 sayılı hükmü onayan Dairemizin 17.09.2009 gün ve 2009/2752-2009/4789 sayılı ilamı aleyhinde davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup davalı iş sahibi tarafından cezai şart kesintisi olarak ödenmeyen iş bedeli alacağının kesintinin haksız olması sebebiyle tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne dair verilen kararın davalı vekilince temyizi üzerine, Dairemizden verilen 17.09.2009 gün 2009/2752 Esas 2009/4789 Karar sayılı onama ilâmına karşı yine davalı vekilince yasal süresi içinde karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.

1-Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer karar düzeltme talepleri yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.

2-Yanlar arasında imzalanan 09.03.2006 tarihli sözleşmenin 17.1 maddesinde işin zamanında bitirilmemesi halinde sözleşme bedelinden %o2 (Binde iki) oranında gecikme cezası uygulanacağı, 17.2 maddesinde de gecikme cezasının yükleniciye ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın ödemelerden kesileceği kararlaştırılmıştır. Sözleşmenin 10. maddesine göre işin bitirilme süresi geminin yüklenici tarafından teslim alınmasından itibaren 45 takvim günü olup gemi 14.03.2006 tarihinde yükleniciye teslim edildiğine göre 45 günlük süre 28.04.2006 tarihinde dolmaktadır. Davalı şirketçe bu tarihten itibaren ilki 15, ikincisi 10 gün olmak üzere iki kez süre uzatımı verildiğinden teslimi gereken tarih 23.05.2006 tarihi olmaktadır.

Davalı yüklenici tarafından sözleşme konusu işin yapımı için gerekli malzemeler yurt dışından ithal edilmiş olup 23.05.2006 tarihinde Atatürk Hava Limanı Kargo Terminaline gelmiş ise de; 24.05.2006 günü bu terminalde çıkan yangın sonucu yanarak kullanılamaz hale gelmiştir. Çıkan yangın ve getirtilen malzemelerin kullanılamaz hale gelmesinde yükleniciye izafe edilebilecek bir kusur bulunmamaktadır. 23.05.2006 uzatılan süreye göre işin yapılıp teslimi gerekmekte ise de, yüklenicinin kusuru olmaksızın çıkan imkânsızlık sonucu malzemelerin temin edilememesi sebebiyle teslim gerçekleşmediğinden, malzemelerin telef olduğu tarihten aynı malların yurtdışından ithali için gereken makul süreyle ilgili olarak yüklenicinin gecikme cezasından sorumlu tutulması mümkün değildir.

Keza sözleşmenin 17.2 maddesindeki iş sahibinin protesto çekmeye gerek kalmaksızın gecikme cezasını kesebileceğine dair hükmü karşısında ve iş sahibi gecikme cezası miktarınca ödemeden kaçındığından ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin teslim alma nedeniyle BK'nın 158/II. maddesi anlamındaki ifaya ekli cezanın düştüğünü kabul etmek de mümkün değildir.

Bu durumda mahkemece Uluslararası Ticaret ve Gümrük Mevzuatı konusundan anlayan uzman bir bilirkişiden az yukarıda açıklanan biçimde malzemelerin yurt dışından ithali ve gümrükten alınması için makul süre konusunda rapor alınarak saptanacak bu süreye iş sahibinin kusuru ile geçen ve kendisinin de kabul ettiği 2 günlük süre toplamının, 23.05.2006 tarihine eklenerek teslimi gereken tarihin saptanması ve bu tarihten davalının gecikme cezasını uyguladığı 22.11.2006 teslim tarihine kadar gecikme cezasının hesaplattırılıp hüküm altına alınması gerekir.

Mahkeme kararının bu gerekçeyle bozulması gerekirken, sözleşmenin 17.2 maddesindeki protesto çekmeye gerek kalmaksızın gecikme cezasının hakedişlerden kesileceğine dair hükmü ile iş sahibinin cezai şart bedelini iade faturası kesmek suretiyle kestiği gözden kaçırılarak onandığı, bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından karar düzeltme isteminin kabulü gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının diğer karar düzeltme taleplerinin reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile Dairemizin 17.09.2009 gün 2009/2752 Esas 2009/4789 Karar sayılı onama kararının kaldırılmasına ve yerel mahkeme kararının davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz ve karar düzeltme peşin harcının istek halinde karar düzeltme isteyen davalıya geri verilmesine, 12.04.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.

(Yargıtay 15.HD., T. 12.04.2010, E. 2009/7003 K. 2010/2104)