….. Belediyesince sözleşmesi feshedilen “….. Yapım İşi”ne ilişkin …. İş Ortaklığı’nın verdiği kesin teminat ve ek kesin teminatların güncelleme yapılmadan gelir kaydedilmesi hususu sorgu konusu edilmiştir.

İdare ile Yüklenici arasında akdedilen ….. tarihli sözleşmenin “Sözleşmenin feshine ilişkin şartlar” başlıklı 26 ncı maddesinde;

“Sözleşmenin idare veya yüklenici tarafından feshedilmesine ilişkin şartlar ve sözleşmeye ilişkin diğer hususlarda 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri uygulanır.”,

4735 sayılı Kanun’un “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 20 nci maddesinde;

“… b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,

Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.”,

“Sözleşmenin feshine ilişkin düzenlemeler” başlıklı 22 nci maddesinde;

“… 19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir.

Hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle teminat alınan hallerde, alıkonulan tutar gelir kaydedileceği gibi, sözleşmenin feshedildiği tarihten sonra yapılmayan iş miktarına isabet eden teminat tutarı da birinci fıkra hükmüne göre güncellenerek yükleniciden tahsil edilir.

Gelir kaydedilen teminatlar, yüklenicinin borcuna mahsup edilemez. …”,

“Yasak fiil ve davranışlar” başlıklı 25’inci maddesinde;

“Sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:

… f) Mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek. …”,

Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşmenin feshi ve tasfiye durumları” başlıklı 47’nci maddesinde de;

“… (2) İdare aşağıda belirtilen hallerde sözleşmeyi fesheder;

… b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanun’un 25 inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,

hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. …

... (5) 4735 sayılı Kanun’un 19, 20 ve 21 inci maddelerine göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar endekse göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir. …”

Hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda belirtilen sözleşme ve mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların gelir kaydedilmesi ve sözleşmenin feshedilerek hesabının genel hükümlere göre tasfiye edilmesi; sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Türkiye İstatistik Kurumunca (Devlet İstatistik Enstitüsünce) yayımlanan aylık Üretici Fiyat Endeksine (Toptan Eşya Fiyat Endeksi) göre güncellenmesi ve güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki farkın yükleniciden tahsil edilmesi gerekmektedir.

İdare ile …. İş Ortaklığı arasında akdedilen ….. tarihli ve ….. TL bedelli sözleşmenin adı geçen yüklenicinin taahhütlerini yerine getirmemesi nedeniyle … tarihinde İdarece feshedildiği ve feshe bağlı olarak sözleşme kapsamında alınan ….. TL tutarındaki kesin ve ek kesin teminatların güncellenerek gelir kaydedilmesi gerekirken ….. tarihli muhasebe işlem fişi ile güncellenmeden gelir kaydedildiği tespit edilmiştir.

Konu sorumluluk açısından değerlendirildiğinde, 5018 saylı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 32 nci maddesi ile 5189/1 sayılı Sayıştay Genel Kurul Kararı kapsamında Sayıştay’a karşı hesap verme konusunda tam ve doğrudan sorumlu olan harcama yetkilisinin ….. tarihli sözleşmede yer alan yükümlülüklerin yüklenici tarafından yerine getirilip getirilmediğinin tespiti, tespiti halinde uygulanacak cezalar ve sözleşmenin feshine ilişkin süreçleri birim amiri sıfatıyla takip eden kişi olması nedeniyle sorumluluğu bulunmaktadır. Ayrıca, sözleşmenin feshi kararı ile verilen teminatların güncellenmeden gelir kaydedilmesi işlemine onay vermesi nedeniyle Belediye Başkan Yardımcısının da oluşan kamu zararından sorumluluğu bulunmaktadır. Bu nedenle, söz konusu sözleşmenin feshine ilişkin onay verme ve teminatın güncellenmesine ilişkin yazının gereğinin yapılmasından onay mercii sıfatıyla diğer sorumlu olan Belediye Başkan Yardımcısı ile harcama yetkilisi birlikte sorumludur.

Bu itibarla, … İş Ortaklığı’nın taahhütlerini yerine getirmemesi nedeniyle ….. Belediyesince sözleşmesi feshedilen “…..Yapım İşi”ne ilişkin sözleşmenin feshedilmesi sonrasında kesin ve ek kesin teminatların güncellenmeden gelir kaydedilmesi sonucunda ….. TL kamu zararına neden olunmuşsa da, söz konusu kamu zararı tutarı, ….. tarih ve ….. sayılı muhasebe işlem fişi ile tahsil edildiğinden, kamu zararı hakkında ilişilecek bir husus kalmadığına ve ….. TL tahsilatın ilama dercine,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,

Oy birliğiyle,

Karar verildi.

(Sayıştay 4. Dairesinin 24.10.2023 tarih ve 312 sayılı kararı)