I-GİRİŞ

... İl Özel İdaresi tarafından ihale edilerek sözleşmeye bağlanan “Nevşehir Merkez 8-9 Hekimli Aile Sağlık Merkezi Yapım İşi” ile ilgili görüş istemidir.

II-KONU

İdaresinin 25.06.2019 tarihli ve 36232776-160.02-E.6162 sayılı yazısı ve eklerinde özetle; 4734 ve 4735 sayılı kanunlara göre ihale edilerek 17.09.2018 tarihinde anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan yapım işinde; “Y.15.140/07: 32mm’ye kadar kırmataş temin edilerek el ile serme, sulama ve sıkıştırma yapılması” dolgu imalatının yapımına gerek olmadığı ve yapımından vazgeçildiği, bu nedenle imalat bedelinin hakedişten kesilmesi gerektiği ve yüklenicinin bu duruma itiraz ettiği belirtilerek, idaresi ile yüklenici arasında anlaşmazlık oluştuğundan bahisle konu hakkında Kurulumuz görüşlerinin bildirilmesi talep edilmektedir.

III-İNCELEME

Konu, gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuat çerçevesinde Kurulumuzca inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuş olup, idare yazısı ve eklerindeki tarafların görüş, talep ve değerlendirmeleri özet olarak aşağıda belirtilmektedir.

Yüklenicinin görüş ve talebi;

13.06.2019 tarihli dilekçe ve ekinde özetle; dolgu imalatı pozunun mahal listesinde yer aldığı ve açıklamasında bahçe dolgusu yazdığı, mimari proje ve vaziyet planında sadece tretuvar altında dolgu gösterildiği, ancak ASM (Aile Sağlık Merkezi) detayında ise bahçede kilitli parke altında kırmataş dolgu imalatının gösterilmediği, bu nedenle dolgu imalatının yapımından vazgeçilmesi halinde hakedişten kesinti yapılamayacağı, pursantaj oranının ödenmesi gerektiğine ilişkindir.

İdarenin görüş ve değerlendirmesi ise;

“Y.15.140/07: 32mm’ye kadar kırmataş temin edilerek el ile serme, sulama ve sıkıştırma yapılması” dolgu imalatının yaklaşık maliyet hesap cetvelinde, pursantajda ve mahal listesinde bahçe dolgusu olarak gösterildiği, ancak sahada yapılmamasının fen ve sanat kurallarını etkilemeyeceği, yapılmasının kaçınılmaz ve zorunlu olmadığı, dolayısıyla bu imalatın yapımından vazgeçildiği, bu nedenle imalat bedelinin hakedişten kesilmesi yönündedir.

Talebe ilişkin tarafların görüş, talep ve değerlendirmeleri özet olarak belirtildikten sonra konunun inceleme ve değerlendirilmesine geçilmiştir.

İşe ait sözleşmenin, “Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6 ncı maddesinde;

“6.1. Bu sözleşme, anahtar teslimi götürü bedel sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için yüklenici tarafından teklif edilen ……… toplam bedel üzerinden akdedilmiştir.

6.2. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde, yüklenicinin teklif ettiği toplam bedel esas alınır.” hükmü,

Sözleşme eki YİGŞ’nin “Geçici hakediş raporları” başlıklı 39 uncu maddesinin 2 nci fıkrasında;

“Anahtar teslimi götürü bedel esasına göre yapılan işlerin bedelleri, ihale dokümanında öngörülen ilerleme yüzdeleri üzerinden sözleşmesinde ve eklerinde yazılı esaslara göre ödenir.” hükmü,

Yer almaktadır.

Bu hükümlerde, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen bir işte, yüklenicinin teklifini ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak işin tamamı için verdiği, projesi içerisinde yer alan bütün imalatların yüklenicisi tarafından fen ve sanat kurallarına uygun ve yürürlükteki mevzuata göre kullanıma hazır bir şekilde idareye sunulması gerektiği bilinen bir husustur. Bunun temini için de idareler tarafından ihale dokümanlarının ve bu dokümanlar arasında yer alan uygulama projeleri ile bunlara dayalı olan mahal listelerinin, varsa teknik şartnamenin eksiksiz bir şekilde ve birbirleri ile uyumlu olarak hazırlanması mevzuat gereği olduğu,

Bununla birlikte, anahtar teslimi götürü bedel bir işte, yapılan imalat bedellerinin ödenmesinde de yüklenicinin teklif ettiği toplam bedelin esas alınacağı, ayrıca ödemelerin herhangi bir analiz ve birim fiyata dayalı olmayıp ilerleme yüzdeleri üzerinden yapılacağı, ilerleme yüzdelerinin (pursantaj oranlarının) işin yapılmasına ilişkin bir dayanak oluşturma niteliğinin bulunmadığı, proje ve mahal listelerine dayalı olarak hangi imalat seviyesinde sözleşme bedelinin hangi oranında ödeme yapılacağını gösteren bir belgeden ibaret olduğu ve birim fiyat niteliğinde bulunmadığı,

Diğer taraftan, yaklaşık maliyetin ihale öncesi idaresi tarafından hazırlanan ve gizliliği olan bir belge olduğu, yüklenicinin bu belgelerden bilgi sahibi olmasının hukuken mümkün olmadığı, dolayısıyla yaklaşık maliyetin sözleşmesi ve ekleri gibi yükleniciyi bağlayıcı bir yönünün bulunmadığı isteklilerin tekliflerini yaklaşık maliyete dayalı olarak vermedikleri,

Hususları bilinen bir durumdur.

Diğer taraftan, işe ait sözleşmenin, “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8 inci maddesinde;

“8.1. Sözleşme, ekindeki ihale dokümanı ve diğer belgelerle bir bütündür, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak, Sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.

8.2.1. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir

1- Yapım İşleri Genel Şartnamesi

2- İdari Şartname,

3-  Sözleşme Tasarısı,

4-Uygulama Projesi,

5- Mahal Listesi,

6- Özel Teknik Şartname,

7- Genel Teknik Şartname,

8- Açıklamalar (varsa),

9- Diğer Ekler.”

Hükümleri bulunmaktadır.

Bu hükümlerde de belirtildiği üzere, anahtar teslimi götürü bedel sözleşme ekini teşkil eden belgeler ve bunlar arasındaki öncelik sıralamasının belirlendiği, bu sıralamada uygulama projesi mahal listesinin üzerinde yer aldığı, mahal listesinin uygulama projesine aykırılık teşkil etmesi durumunda, sözleşmesi gereği uygulama projelerine göre işlem yapılması durumu ortaya çıktığı, aynı kural sırasıyla diğer belgeler için de geçerli olduğu, bu kurala göre her bir belgenin altında sayılanlar üstteki belgelere aykırılık taşıyamayacağı, taşıması halinde üstteki belgelerin hüküm icra edeceği hususunda duraksamaya mahal bir durum bulunmamaktadır.

Yukarıdaki genel hususlar açıklandıktan sonra İdaresinin yazısı ekinde gönderilen ve ihale dokümanlarını içerdiği ifade edilen ihale eki CD incelendiğinde;

Uygulama projesinde yer alan ASM Detayları paftasında “Vaziyet Parke Taşı Detayı”nda yukarıdan aşağıya doğru;

“- B.A. Parke Kilittaşı 8 cm

- Kum 10 cm

- Tesviye edilmiş sıkıştırılmış toprak” şeklinde kesitte gösterildiği,

Mahal listesinde;

“Y.15.140/07: 32mm’ye kadar kırmataş temin edilerek el ile serme, sulama ve sıkıştırma yapılması Birimi m3

Bahçe dolgusu Dolgu Proje ve mahal listesinde belirtilen yüzeylere dolgu yapılması gerekmektedir.” açıklamasının yer aldığı,

Teknik Şartname (İş Kalemleri)’de; “Y.15.140/07: 32mm’ye kadar kırmataş temin edilerek el ile serme, sulama ve sıkıştırma yapılması” dolgu imalatının tanım ve tarifinin yer aldığı,

İş Kalemleri Pursantajları (Yüzdeler) Listesinde bahse konu dolgu imalatının bulunduğu,

Görülmektedir.

Bu bağlamda, ihale dokümanları arasında yer alan uygulama projelerinde ve detaylarında bahse konu dolgu imalatının gösterilmediği, bahçede tesviye edilmiş toprağın sıkıştırılmasının belirtildiği, ancak mahal listesinde Y.15.140/07: 32mm’ye kadar kırmataş temin edilerek el ile serme, sulama ve sıkıştırma yapılması” dolgu imalatının yer aldığı ve anlaşmazlığın bu durumdan kaynaklandığı anlaşılmaktadır.

Tüm bu hususlar göz önüne alındığında, yüklenicinin teklifini sözleşmenin 6 ncı maddesine göre verdiği, sözleşmenin 8 inci maddesi gereği uygulama projelerinin mahal listesinden öncelikli olduğu, uygulama projesi ile mahal listesi arasında bir çelişki olması halinde uygulama projesine uyulması gerektiği, yaklaşık maliyet hesap cetvelinin gizli olduğu ve yükleniciyi bağlamadığı, pursantaj oranlarının ödemeye ilişkin belge olduğu ve işin yapılmasına dayanak teşkil etmeyeceği hususları birlikte dikkate alındığında, “Y.15.140/07: 32mm’ye kadar kırmataş temin edilerek el ile serme, sulama ve sıkıştırma yapılması”  iş kalemine göre bahçedeki parke taşı altına dolgu imalatı yapılması bedelinin sözleşme bedeline dahil olmadığı, dolayısıyla bahçedeki parke taşı altına dolgu imalatı bedeli ile ilgili olarak sözleşme bedelinden kesinti yapılamayacağı değerlendirilmektedir.

IV-KARAR

“Nevşehir Merkez 8-9 Hekimli Aile Sağlık Merkezi Yapım İşi”  ile ilgili anlaşmazlık konusu ön bölümde belirtildiği üzere detaylı olarak incelenmiş ve değerlendirilmiş olup, buna göre;

Anlaşmazlık konusu “Y.15.140/07: 32mm’ye kadar kırmataş temin edilerek el ile serme, sulama ve sıkıştırma yapılması”  iş kalemine göre bahçede parke taşı altına dolgu imalatı yapılması bedelinin sözleşme bedeline dahil olmadığı, dolayısıyla bahçede parke taşı altına dolgu imalatı bedeli ile ilgili olarak sözleşme bedelinden kesinti yapılamayacağına,

1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 112 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (a) bendine istinaden, 03/07/2019 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir.

(Yüksek Fen Kurulunun 03.07.2019 tarih ve 2019/13 sayılı kararı)