I - KONU

Adana Su ve Kanalizasyon Genel Müdürlüğünün 02/03/2021 tarihli ve E-9224 sayılı yazısı ve eklerinde özetle; adı geçen idare tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre 15/03/2018 tarihinde ihale edilerek 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre 30/04/2018 tarihinde birim fiyat sözleşmeye bağlanan “Çukurova İlçesi Turgut Özal Bulvarı (Mikro Tünel Yöntemi İle Betonarme Boru Sürme (İtme) İşi Yapılması) Yağmur Suyu İnşaatı” yapım işinde, iş eksilişi ve süre uzatımı konularında İdaresi ile yüklenici arasında uyuşmazlık oluştuğu anlaşılmakta olup, belirtilen uyuşmazlığın karara bağlanmasıdır.

II - İNCELEME VE DEĞERLENDİRME

Konu, gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuat çerçevesinde Kurulumuzca inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuş olup, sözleşme taraflarının anlaşmazlığa ilişkin görüş ve değerlendirmeleri özet olarak aşağıda belirtildiği şekildedir.

Yüklenicinin görüş ve talebinin;

…

2 - 1 ve 2 nolu şaft arasında açık kazı yöntemi ile yağmur suyu borusu döşenmesi işine ait revize projenin hazırlanarak onaylanmak üzere 16.09.2020 tarihinde İdare onayına sundukları, daha sonra açık kazının uzatılmasının İdaresince istenilmesi üzerine yeniden revize projesi hazırlanarak 06/10/2020 tarihinde İdare onayına sundukları, revize projenin İlbank Adana Bölge Müdürlüğü tarafından 11/01/2021 tarihinde vize edildiği, dolayısıyla 16/09/2020 ile 11/01/2021 tarihleri arasındaki onay süresi ile bu projeye ait malzemelerin üretim ve tedariki vs. durumlar göz önünde bulundurularak gereken süre uzatımının verilmesine,

İdaresinin görüş ve değerlendirmesinin ise;

…

2 -  Sözleşmeye esas projede yapılan değişiklik sonucunda yapılan hesaplamada, 2 nolu şafttan 1 nolu şafta ve devamında 77232 nolu sokağa kadar yapılması istenilen imalatların bedelleri toplamının, 22 ve 24 nolu şaftlar arasında yapımından vazgeçilen imalatların bedelleri toplamından daha az olduğu, toplam iş miktarında azalma olacağı, yüklenicinin iddia ettiği şekilde herhangi bir iş artışı olmadığı, ayrıca sözleşme kapsamındaki 25 nolu şafttan 24 nolu şaftta doğru devam etmekte olan ve bu noktada sonlanması istenen imalatların da 24.02.2021 tarihi itibariyle tamamlanamadığı düşüncesiyle süre uzatımı verilmesinin uygun görülmediğine,

İlişkin bulunmaktadır.

Tarafların görüş ve talepleri bu şekilde belirtildikten sonra konunun inceleme ve değerlendirilmesine geçilmiştir.

…

2 - Süre uzatımı ile ilgili olarak;

İdaresince gönderilen yazı ve eklerinin incelenmesinden;

İşyeri tesliminin 09/05/2018 tarihinde yapıldığı, sözleşmesine göre işin bitim tarihinin 09/11/2019, süre uzatımları dahil yeni bitim tarihinin ise 27/10/2020 olduğu,

İdaresinin talebi üzerine 1 ve 2 nolu şaftlar arası açık kazı yöntemi ile yağmur suyu borusu döşenmesi işine ait yüklenici tarafından hazırlanan revize projenin onaylanmak üzere 16/09/2020 tarihli ve 108 sayılı yazısı ekinde İdaresine sunulduğu,

Daha sonra açık kazının Ruh Sağlığı Hastanesi istikametinde 77232 nolu sokağa kadar uzatılması yönündeki İdaresi talebi üzerine yüklenici tarafından yeniden hazırlanan revize projenin onaylanmak üzere 06/10/2020 tarihli ve 111 sayılı yazısı ekinde İdaresine sunulduğu ve yüklenicinin süre uzatımı talebinde bulunduğu,

İdaresinin 23/10/2020 tarihli ve 40707 sayılı yazısında, söz konusu revize projelerin onaylanmış olduğu belirtilerek yazı ekinde yükleniciye gönderildiği,

İdaresinin 09/11/2020 tarihli ve 43662 sayılı ile 18/11/2020 tarihli ve 45642 sayılı yazılarında; işin süresini bittiği ve cezalı çalışıldığı belirtilerek, işin hızlandırılmak suretiyle geçici kabule hazır hale getirilmesi hususunun yükleniciye bildirildiği,

İdaresinin 22/12/2020 tarihli ve 51062 sayılı yazısında; onaylanmış revize projeye göre kullanılacak betonarme boruların malzeme kabulünün yapılmasının yüklenicinin 16.11.2020 tarihinde yaptığı başvuruyla talep edildiği, 24/11/2020 tarihinde yapılan kabul esnasında alınan beton numuneleri ile demir donatı çubuklarının laboratuvar test sonuçlarının henüz İdarelerine ulaştırılmadığından kabul işleminin tamamlanamadığı ifade edilerek, 01/12/2020 tarihinde hidrolik hesapları ile birlikte gönderilen yağmur suyu projesinin İlbank Adana Bölge Müdürlüğünden proje onayı beklendiğinden malzeme kabulünün yapılamadığı,

Söz konusu projelerin İlbank Adana Bölge Müdürlüğü tarafından vize edilerek 11/01/2021 tarihli ve 1121 sayılı yazısı ekinde İdaresine gönderildiği,

İdaresinin 13/01/2021 tarihli ve 1470 sayılı yazısında; revize proje doğrultusunda açık kazı çalışmalarının henüz başlatılmadığının tespit edildiği belirtilerek, İlbank Adana Bölge Müdürlüğü tarafından kontrol edilerek uygun bulunan projeye göre yapım işine başlanması hususunun yükleniciye bildirildiği,

Her ne kadar İdaresinin 23/10/2020 tarihli ve 40707 sayılı yazısında, söz konusu revize projelerin onaylanmış olduğu belirtilmişse de yine İdaresinin 13/01/2021 tarihli ve 1470 sayılı yazısında, 11/01/2021 tarihinde İlbank Adana Bölge Müdürlüğü tarafından kontrol edilerek uygun bulunan projeye göre yapım işine başlanmasının yükleniciye bildirilmesinden revize projelerin 11/01/2021 tarihinde onaylanmış olduğu,

Anlaşılmaktadır.

İşe ait Sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ)’nin  “Projelerin Uygulanması” başlıklı 12 nci maddesinin 4 üncü fıkrasında;

“İdare, sözleşme konusu işlerle ilgili proje vb. teknik belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkânsız olduğu hallerde, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli değişiklikleri yapmaya yetkilidir. Yüklenici, işlerin devamı sırasında gerekli görülecek bu değişikliklere uygun olarak işe devam etmek zorundadır. Proje değişiklikleri, ilk projeye göre hazırlanmış malzemenin terk edilmesini veya değiştirilmesini veya başka yerde kullanılmasını gerektirirse, bu yüzden doğacak fazla işçilik ve giderleri idare yükleniciye öder. Proje değişiklikleri işin süresini etkileyecek nitelikte ise yüklenicinin bu husustaki süre talebi de idare tarafından dikkate alınır.” hükmü bulunmaktadır.

Bu hükme göre; İdarenin, sözleşme konusu işlerle ilgili proje vb. teknik belgelerde değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkânsız olduğu hallerde, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak gerekli değişiklikleri yapmaya yetkili olduğu, proje değişikliklerinin işin süresini etkileyecek nitelikte olması halinde ise yüklenicinin bu husustaki süre talebinin de idaresi tarafından dikkate alınacağı hususu açıktır.

Yine YİGŞ’nin “İşin süresi ve sürenin uzatılması” başlıklı 29 uncu maddesinin dördüncü ve altıncı fıkrasında;

“(4) İdarenin, sözleşmenin ifasına ilişkin yükümlülüklerini Yüklenicinin kusuru olmaksızın yerine getirmemesi (yer teslimi, projelerin onaylanması, iş programının onaylanması, ödenek yetersizliği gibi) ve bu sebeple sorumluluğu Yükleniciye ait olmayan gecikmelerin meydana gelmesi, bu durumun taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması ve Yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş olması halinde, işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre, işin bir kısmına veya tamamına ait süre en az gecikilen süre kadar uzatılır. …

(6) Mücbir sebepler ve/veya idarenin sebep olduğu hallerden dolayı, işte sorumluluğu yükleniciye ait olmayan gecikmelerin meydana gelmesi halinde, durum idarece incelenerek işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre işin bir kısmına veya tamamına ait süre uzatılır.”,

Hükümleri yer almaktadır.

Bu hükümler ve yukarıdaki hususlar birlikte göz önünde bulundurulduğunda;

1 ve 2 nolu şaft arasında açık kazı yöntemi ile yağmur suyu borusu döşenmesi işine ait yüklenicinin tarafından hazırlanarak İdaresine sunulan proje değişikliğinin geciktirilmeksizin onaylanmasına ilişkin yükümlülüğün İdaresine ait olduğu,

Proje değişiklikleri onaylanmaksızın proje kapsamındaki imalatların yapımına başlanamayacağından, bu durumun taahhüdün zamanında yerine getirilmesine engel nitelikte olduğu ve proje değişikliğinin onaylanması sürecindeki gecikmelerden yüklenicinin sorumlu tutulamayacağı,

Bu durumda, işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre, işin bir kısmına veya tamamına ait sürenin en az gecikilen süre kadar uzatılması gerektiği,

Proje değişikliklerinin İdaresince onaylanmasındaki gecikmenin, işin bir kısmının mı yoksa tamamının mı taahhüdün zamanında yerine getirilmesine engel nitelikte olduğu ile gecikilen sürenin ne kadar olduğu hususlarının İdaresince tespit edilerek, ilave sürenin verilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

III  KARAR

Konu, yukarıda belirtildiği üzere incelenmiş ve değerlendirilmiş olup, buna göre “Çukurova İlçesi Turgut Özal Bulvarı (Mikro Tünel Yöntemi İle Betonarme Boru Sürme (İtme) İşi Yapılması) Yağmur Suyu İnşaatı Yapım İşi”nde;

…

2 - Proje değişikliğinin onaylanması sürecindeki gecikme nedeniyle, işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre, işin bir kısmına veya tamamına ait sürenin en az gecikilen süre kadar uzatılmasına,

05/01/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun EK 1 ve EK 2 nci maddelerine istinaden, 28/04/2021 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir.

(Yüksek Fen Kurulunun 28.04.2021 tarih ve 2021/94 sayılı kararı)