I - KONU

… İl Özel İdaresi 09/03/2021 tarih ve E-3357 sayı ile 08/04/2021 tarih ve E-5022 sayılı yazılarında özetle; adı geçen idare tarafından 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre 02/09/2019 tarihinde ihale edilerek, 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre 20/11/2019 tarihinde anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan “… Hayvan Satış Pazarı Yapım İşi”nde, iş artışı/eksilişi, süre uzatımı işlemlerinde İdaresi ile yüklenici arasında anlaşmazlık oluştuğu belirtilerek Kurulumuz kararı talep edilmektedir.

II - İNCELEME VE DEĞERLENDİRME

Yapılan ön incelemede, idare görüşü ve bir kısım belgelerin eksik olduğunun tespit edilmesi üzerine, ihale yetkilisinden istenen eksik bilgi ve belgelerin yeniden gönderilmesinden sonra konu, gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuatları çerçevesinde Kurulumuzca inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuş olup, sözleşme taraflarının uyuşmazlığa ilişkin görüş ve değerlendirmeleri özet olarak aşağıda belirtildiği şekildedir.

Yüklenicinin 09/12/2019, 06/08/2020, 16/09/2020, 15/12/2020, 30/12/2020, 24/02/2020, 22/01/2021, 17/02/2021 ve 18/02/2021 tarihli dilekçelerinde görüş ve talebi;

1- İhale dokümanı statik uygulama projesinde büyük ve küçükbaş hayvan padokları sıyırgı kanalları üzerinde 3,00 mt genişliğinde gösterilen “Döküm ızgara” imalatının detay projesinin bulunmadığı, mahal listesinde yer verilmediği, teknik şartnamede yapım şartlarının açıklanmadığı, fen ve sanat kurallarına göre yapılması mümkün olmayan ızgara imalatının, İdaresince iş süreçlerinde verilen büyük ve küçükbaş hayvan padok plan değişiklikleri ve beton döküm ızgara detay projesine uygun olarak 2,00 mt genişliğinde yapıldığı, ihale dokümanında taşıma yükü, dayanım sınıfı, malzeme cinsi ve üzerinde aralık ölçüleri belirtilmeyen imalat için, İdaresince sfero döküm detay projesinin hazırlandığı, 2. iş artışı/eksilişi hesaplarında beton döküm ızgara imalatı için iş artışı ve sfero döküm ızgara imalatı için iş eksilişi yapıldığı, 4. iş artışı/eksilişi hesaplarında kg/m2 ağırlığı yeniden hesaplanan sfero döküm ızgara imalatı için yeniden iş eksilişi yapıldığı, ihale dokümanında yapım özellikleri belirtilmeyen ve iş süreçlerinde idaresinin yazılı talimatı ekinde verilen büyük ve küçükbaş hayvan padok plan değişiklikleri ile beton döküm ızgara detay projesine göre yapılan beton döküm ızgara imalatının sözleşme bedeline dahil olduğu, ihale dokümanı uygulama projesinde 3,00 mt genişliğinde gösterilen ve proje değişikliği sonucu 2,00 mt genişliğinde yaptırılan beton döküm ızgara imalatı için azalan miktarda iş eksilişi yapılması gerektiği,

…

İdaresinin görüş ve değerlendirmesi;

1- İhale dokümanı mimari uygulama projesi büyükbaş hayvan padok planında yer alan 4 adet sıyırgı kanalı ölçüsünün belirtilmediği, küçükbaş hayvan padok planında yer alan 2 adet sıyırgı kanalı genişliğinin 3,00 mt gösterildiği, betonarme uygulama projesi büyükbaş hayvan padok planı 2-2 kesitinde 3,00 mt genişliğinde 8 adet, küçükbaş hayvan padok planı 2-2 kesitlerinde 6,00 mt genişliğinde 4 adet sıyırgı kanalı ve üzerinde 10 cm kalınlığında döküm ızgara gösterildiği, döküm ızgara imalatına ait detay projesi ve teknik şartnamenin bulunmadığı, işyeri tesliminden sonra idarece mimari projede büyükbaş/küçükbaş hayvan padok plan ve kesitlerinde belirtilen sayıda ve 3,00 mt genişliğinde sıyırgı kanalı ile 10 cm kalınlığında çelik ızgara yapımına karar verildiği, iş süreçlerinde çelik ızgara yapımından vazgeçildiği, yüklenicinin hazırladığı 2,00 mt genişliğinde 15 cm kalınlığında beton döküm ızgara detay projesinin uygun görüldüğü, beton döküm ızgara imalatının iş artışı kapsamında yaptırıldığı, ihale dokümanı uygulama projesinde gösterilen döküm ızgaranın sfero döküm ızgara imalatını tanımladığı, yapımından vazgeçilen ve yapımına karar verilen ızgara imalatları için hazırlanan 2 nci iş artışı/eksilişi hesabında sfero döküm imalatının ızgara detayı ve kg/m2 miktarının dikkate alınmadığı, yapı denetim görevlileri değişikliğinden sonra hazırlanan 4 üncü iş artışı/eksilişi hesabında, eksik hesaplanan sfero döküm ızgara metrajının, üretici firmalardan alınan kg/m2 birim ağırlığı ve idare talimatında belirtilen 3,00 mt genişlik dikkate alınarak tespit edilmesi ile yeniden iş eksilişi yapılmasına,

…

Yapılan tespitlerden sonra, anlaşmazlık konularının başlıklar halinde incelenmesi ve değerlendirilmesine geçilmiştir.

1- Sıyırgı kanalları ve döküm ızgara imalatı ile ilgili olarak:

Söz konusu işle ilgili 04/06/2020 tarih ve 2020/67 nolu Kurul Kararımız da “Büyükbaş ve küçükbaş padok mimari uygulama projesi plan ve kesitleri ile betonarme projede sıyırgı kanalları üzerinde gösterilen döküm ızgaraların sözleşme bedeline dahil olduğu, proje değişikliği ile döküm ızgara yapımından vazgeçildiği ve S235 çeliğinden yapılmasına karar verildiği, yapımından vazgeçilen ve yaptırılmasına karar verilen iş kalemlerinin fiyatlarının, YİGŞ nin 22 nci maddesindeki aynı usul ve esaslara göre hesap edilmesi gerektiği, yapımından vazgeçilen iş kalemi için iş eksilişi ve yapılmasına karar verilen iş kalemi için iş artışı yapılması”nın belirtildiği, ancak idare yazısı ve eklerinden söz konusu uyuşmazlık konusunda, idaresince döküm ızgaraların yapımından vazgeçildiği ve yerine S235 çeliğinden ızgara yapımına karar verildiği belirtilen idare yazısına dayalı Kurul Kararı’nın ihdasından sonra, idaresince S235 çeliğinden ızgara yapımından da vazgeçildiği, değişiklik onayı ile beton döküm ızgara yapımı talimatı verildiği anlaşılmaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun:

“Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde;

“…

İhale dokümanı: İhale konusu … yapım işlerinde; isteklilere talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgileri,

…

Uygulama projesi: “Belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her türlü ayrıntısının belirtildiği proje” olarak tanımlandığı,

“Şartnameler” başlıklı 12 nci maddesinde;

İhale  konusu … yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. …

İhale konusu … yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik  düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. …”,

İşe ait sözleşmenin; “Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6 ncı maddesinde;

“6.1.Bu sözleşme, anahtar teslimi götürü bedel sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için yüklenici tarafından teklif edilen ( …. TL ) toplam bedel üzerinden akdedilmiştir.

 

6.2. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde, yüklenicinin teklif ettiği toplam bedel esas alınır.”,

Hükümleri yer almaktadır.

Bu hükümlerde belirtildiği üzere;

Anahtar teslimi götürü bedel yapım sözleşmelerinde, ihale dokümanı uygulama projelerinin bu tanıma uygun niteliklere sahip olması, mahal listesi ve teknik şartnamenin de bu projeye dayalı olarak hazırlanmasında, idareler yükümlü ve sorumlu bulunmaktadır.

Ayrıca, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen bir işte, yüklenicinin teklifini ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin hazırlanan mahal listelerine dayalı olarak işin tamamı için verdiği, projesi içerisinde yer alan bütün imalatların yüklenicisi tarafından fen ve sanat kurallarına uygun ve yürürlükteki mevzuata göre kullanıma hazır bir şekilde idareye sunulması gerektiği, bunun temini için de idareler tarafından ihale dokümanları arasında yer alan uygulama projeleri ve bunlara dayalı olan mahal listeleri ile varsa teknik şartnamenin eksiksiz bir şekilde ve birbirlerine uyumlu olarak hazırlanması mevzuat gereğidir.

İşe ait sözleşme eki mimari uygulama projeleri incelendiğinde;

Büyükbaş hayvan padok planında, genişlik ölçüsü belirtilmeyen 4 adet sıyırgı kanalı ile küçükbaş hayvan padok planında da genişlik ölçüsü belirtilmeyen 2 adet sıyırgı kanalının yer aldığı,

Büyükbaş ve küçükbaş padok planı kesitlerinde, sıyırgı kanalları üzerinde ızgara yer almadığı,

İşe ait sözleşme eki betonarme uygulama projeleri incelendiğinde;

Büyükbaş hayvan padok planı 2-2 kesitinde 3,00 mt genişliğinde 8 adet sıyırgı kanalı, küçükbaş hayvan padok planı 2-2 kesitinde de 6,00 mt genişliğinde 4 adet sıyırgı kanalının yer aldığı,

Sıyırgı kanalları üzerinde 10 cm kalınlığında “Döküm ızgara” açıklama notu bulunduğu,

 “Döküm ızgara detay projesi”nin bulunmadığı,

Ayrıca, döküm ızgaranın mahal listesinde yer almadığı, yapım şartlarını açıklayan döküm ızgara teknik şartnamesinin de bulunmadığı,

Görülmektedir.

İdare yazıları ve eklerinden;

09/12/2019 tarihli yüklenici dilekçesinde, mimari ve betonarme projeler arasında sıyırgı kanallarının genişliği konusunda uyumsuzluğun giderilmesi ve döküm ızgara detay projesinin talep edildiği,

16/01/2020 tarihli idare yazısında, mimari proje planında yer alan sıyırgı kanallarının 3,00 mt genişliğinde ve üzerinde döküm ızgara yapılması talimatının verildiği,

25/02/2020 tarihli yüklenici dilekçesinde, döküm ızgara yerine çelik ızgara yapılmasının talep edildiği,

İş süreçlerinde çelik ızgara yapımından da vazgeçildiği,

Yüklenicinin hazırladığı 15 cm kalınlığında 2,00 mt genişliğinde beton döküm ızgara detay projesinin uygun görülerek idaresince onaylandığı,

Anlaşılmaktadır.

Bu tespitler birlikte dikkate alındığında; Kurulun 04/06/2020 tarih ve 2020/67 nolu kararında belirtildiği üzere döküm ızgaranın sözleşme bedeline dahil olduğu, ancak imalatın yapılabilmesi için yüklenicinin hazırlayarak idaresince de uygun görülerek onaylanan detay projesi doğrultusunda yapılan imalat için iş artışı/ eksiliği yapılması gerektiği.

…

(Yüksek Fen Kurulunun 28.05.2021 tarih ve 2021/114 sayılı kararı)