YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Pursaklar Devlet Hastanesi'nce 22/02/2019 tarihinde gerçekleştirilen 2019/31787 ihale kayıt numaralı "2019-2020-2021 Yılları (32 Aylık) Malzeme Dahil Yemek Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alım" ihalesi uhdesinde kalan davacı şirket ile şirketin yarıdan fazla hissesinin sahibi diğer davacı ...'in, mücbir sebepler dışında ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmediğinden bahisle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 25. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ve 26. maddesi uyarınca 1 (bir) yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmalarına ilişkin 09/09/2020 tarih ve 31239 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan işlemin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı şirketin 09/07/2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiği bildirdiği, 10/07/2020 tarihinde de davalı idarece sözleşmenin feshedildiği, davacı şirketin 09/07/2020 tarihinden önce defalarca yüklendiği hizmeti sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmediği hususunun tutanaklarla sabit olduğu, davacının, Covid-19 salgını nedeniyle sözleşmeyi feshetmeden önce ilgili kanunda ve genelgede yer verilen şartları sağlaması gerekirken bu şartlara uyulmadan sözleşmeyi feshettiği, her ne kadar davacı şirket tarafından, mücbir sebebin var olduğu, tek taraflı fesih hakkı olduğu, normlar hiyerarşisine aykırı olan düzenleme sebebiyle işlem tesis edilemeyeceği, uyarıların tebliğinin ispatı gerektiği iddia edilmiş ise de, uyarıların davacı şirkete tebliğ edildiği, bunun dosya kapsamında yapılan incelemede net olarak görüldüğü, mücbir sebep olarak sayılan her hâlin herkes için mücbir sebep olarak kabul edilemeyeceğinin tartışmasız olduğu, 4735 sayılı Kanun'un ikinci fıkrasında hangi hâllerde bunun kabul edileceğine ilişkin ayrıntılı açıklamaya yer verildiği, ilgili genelgeninde bu fıkranın uygulanmasına ilişkin yol gösterici bir düzenleme olduğu ve normlar hiyerarşisine aykırılık teşkil etmediği, Covid-19 salgını nedeniyle ağır bir sorumluluk yüklenen hastanelere verilen yemek hizmetini gereği gibi yerine getirmeyen ve gerekli şartları sağlamadığı anlaşılan davacının bu iddialarına itibar edilmediği,

Bu durumda, dava dosyasındaki bilgi ve belgelerle mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, davacı şirketin söz konusu taahhüdünü yerine getirirken mevzuat hükümlerine aykırı davrandığı anlaşıldığından, davacı şirketin ve şirketin sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan ...'in 1 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 09/09/2020 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacılar tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, Covid-19 salgını nedeniyle tedarik ve dağıtım kanallarında sorunlar meydana geldiği, yatan hasta sayısında meydana gelen azalmalar, personelin esnek mesai saati çalışma uygulamasına geçilmesi, bulaş korkusu nedeniyle hasta ve çalışanların yemek yemekten çekinmeleri nedeniyle sözleşme kapsamında idareye kesilen faturaların çok düşük olduğu, aylık fatura edilen tutarların işçi ve malzeme giderlerini dahi karşılamadığı, pandemi sürecinin genel itibarıyla mücbir sebep olarak kabul edilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmediği, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerektiği hususu davacıya bildirildiği hâlde yükümlülüklerin yerine getirilmediği, bu nedenle sözleşmenin feshedildiği ve teminatın irat kaydedildiği, bu eylemin 4735 sayılı Kanun'un 25/f maddesi uyarınca yasak fiil veya davranış teşkil ettiği ve davacıların aynı Kanun'un 26. maddesi gereğince 1 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklandığı, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacıların temyiz isteminin reddine,

2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA, 02/05/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.

(Danıştay 13. D., T. 2.5.2023, E. 2022/1553, K. 2023/2122)