I - KONU
İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün (Yatırım ve İnşaat Dairesi Başkanlığı) 11/01/2022 tarihli ve 287254 sayılı yazısı ve eklerinde özetle; adı geçen idare tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre 18/08/2020 tarihinde ihale edilerek, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre 06/10/2021 tarihinde birim fiyat sözleşmeye bağlanan “İzmir İli Konak İlçesi Gültepe Bölgesi Muhtelif Cadde ve Sokaklarında Yağmursuyu Kanalı İnşaatı İşi”nde, iş programının hazırlanması ve onaylanması hususunda yüklenici ile idare arasında anlaşmazlık oluştuğu belirtilerek Kurulumuz kararı talep edilmektedir.
II - İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
Konu, gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuatı çerçevesinde Kurulumuzca inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuş olup, anlaşmazlık konusuna ilişkin tarafların görüş, talep ve değerlendirmeleri aşağıda belirtildiği şekildedir.
Yüklenicinin görüş ve talebi;
Hazırlanan iş programının idare tarafından “bir günlük tutar bulunarak tüm sözleşme süresine doğrusal dağıtılmadığı” gerekçesiyle uygun görülmediği, sözleşme ve Kamu İhale Mevzuatında doğrusal dağıtım şeklinde bir kavramın bulunmadığı, Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ)’nin 4 üncü maddesinde iş programının tanımlandığı, 17 inci maddesinde nasıl düzenleneceğinin açıklandığı, sözleşmedeki ödenek dilimleri, imalatların niteliği, teknik özelliği, yapım süreleri gibi hususlar esas alınarak iş programının hazırlanması gerektiği, bu durumda gün bazında ödenek dağılımının eşit olamayacağı,
Makine ve ekipman hazırlanması, çeşitli ebatlarda yağmursuyu ve kanalizasyon borularının üreticiler tarafından firma adına üretilmesi ve gerekli testlerin yapılabilmesi için geçecek süre, çeşitli demir işleri yapılması suretiyle delikli sacdan yağmursuyu ızgarası malzemelerinin nakli, işlenmesi ve testleri için geçecek süreler göz önünde bulundurulduğunda işlerin fiili olarak başlamasının belirli bir süre alacağından hazırlanan ilk iş programında şantiye kurulumu için 1 aylık sürenin öngörüldüğü,
Sözleşmenin 12 nci maddesinin 2nci fıkrasında “İdare, iş programını verildiği tarihten başlamak üzere 10 gün içinde onaylar” hükmünün bulunduğu, idareye sunulan iş programının 10 günlük süre içerisinde onaylanmadığından bağlayıcı hale geldiği,
Yönündedir.
İdarenin görüş ve değerlendirmesi;
Sözleşmenin 12 inci maddesinde iş programı hazırlanmasının açıklandığı, YİGŞ’nin 17 nci maddesinde, “Yüklenici, sözleşme veya eklerinde belirlenen süre içinde, idarece verilen örneklere uygun bir iş programını hazırlayarak, onaylanmak üzere idareye teslim edecektir.” ifadesinin bulunduğu, yapımı öngörülen 27 adet kalemin aynı gün ya da takip eden günlerde yapılmasının işin tekniğine uygun olması zorunluluğundan hareketle gün bazında yapılması gereken iş tutarı hesaplanarak iş programının oluşturulduğu, ayrıca iş programının yıllara sâri ödenek dilimlerine uygun olması, kamu yararı açısından fiyat farkından kaynaklı artışlara sebebiyet vermemesi gerektiği,
Kazı ruhsat izin sürecinin olmaması, şehir merkezinde yapılan imalatlar için mobilizasyon şartlarının kolaylığı ve yer teslimi sonrası işe başlanılması hususu dikkate alındığında şantiye kurulumu için 1 aylık sürenin uygun olmadığı,
Konu ile ilgili Yüksek Fen Kurulu kararı çıkıncaya kadar idare tarafından onaylanan iş iş programının uygulanması için yüklenici ile anlaşma sağlandığı,
Şeklindedir.
Tarafların görüş, talep ve değerlendirmeleri bu şekilde açıklandıktan sonra konunun inceleme ve değerlendirmesine geçilmiştir.
İdare yazısı ve eklerinden;
İşyeri tesliminin 15/10/2021 tarihinde yapıldığı, işin süresinin 450 gün ve sözleşmeye göre iş bitim tarihinin 07/01/2023 olduğu,
Yüklenicinin 22/10/2021 tarihli dilekçesi ekinde idareye sunduğu iş programının idarece uygun bulunmadığından iade edildiği, idare tarafından düzenlenen yeni iş programının 10/11/2021 tarihli ve 257877 sayılı yazı ile imzalanması için yükleniciye bildirildiği, yüklenicinin itiraz kaydıyla imzaladığı iş programını 16/11/2021 tarihli dilekçesi ekinde idareye verdiği,
İş programının hazırlanmasında günlük harcama tutarı ve şantiye kurulumu süresinin iş programında yer alması konularında idaresi ile yüklenici arasında anlaşmazlık oluştuğu,
Görülmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62 nci maddesinin (a) fıkrasında;
“Yatırım projelerinin plânlanan sürede tamamlanarak ekonomiye kazandırılabilmesi amacıyla, birden fazla yılı kapsayan işlerde ihaleye çıkılabilmesi için, işin süresine uygun olarak yıllar itibariyle ödeneğin bütçelerinde bulunmasını sağlamak üzere programlamanın yapılmış olması zorunludur. … ve başlangıçta daha sonraki yıllar için programlanmış olan ödenek dilimleri sonraki yıllarda azaltılamaz.”,
Bu Kanun’un (a) fıkrasının gerekçesinde;
“Birden fazla yılı kapsayan işlerde başlangıç yılı ödeneğinin çok az belirlenmesi ve sonraki yıl ödeneklerinin de programlanandan az olacak şekilde sonradan revize edilmesi nedenleriyle işlerin öngörülen sürede bitirilemediği ve sürüncemede kaldığı tespit edildiğinden, bu işlerin ihale edilebilmesi için proje maliyetinin % 10’u oranında başlangıç yılı ödeneğinin ayrılması ve daha sonraki yıllar için programlanmış olan ödenek dilimlerinin azaltılmaması zorunlu kılınmıştır.”,
İşe ait sözleşmenin “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 11 inci maddesinin 2 nci fıkrasında;
“…
2021 yılı için %10 1.686.982,65 TL + KDV
2022 yılı için % 90 15.182.843,86 TL + KDV
ödenek tespit olunmuştur. Yüklenici yapım işi için sözleşmede belirtilen ödenekleri iş programına uygun şekilde imalat ve/veya ihzarat olarak sarf etmek zorundadır.….”,
“İş programı” başlıklı 12 nci maddesinde;
“ (1) Yüklenici, iş programını yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren on beş gün içinde, sözleşme bedeli üzerinden imalatların niteliği, teknik özelliği ve yapım süreleri de göz önünde bulundurulmak suretiyle, gün bazında yapılması gereken iş tutarlarını hesaplayarak, ödeneklerin yıllara göre dağılım esasları ile varsa işin kısımları ile bitirme tarihlerini de dikkate alarak İdarece verilen örneklere uygun olarak hazırlar. Bu programda ayrıca; iş kalemleri ve aylık imalat ve iş miktarları, (ihzarat ödemesi öngörülen işlerde ihzaratı) yıllık ödenek dilimleri ve bunların aylara dağılımı gösterilir ve iş programı en az dört nüsha hazırlanarak onaylanmak üzere İdareye teslim edilir.
(2)İdare, iş programını verildiği tarihten başlamak üzere 10 gün içinde onaylar.
(3) İş programının hazırlanması ve uygulanması ile ilgili diğer hususlarda Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri uygulanır.”,
Sözleşme eki YİGŞ’nin “İş programı” başlıklı 17 nci maddesinde;
“(1) Yüklenici, yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren on beş gün içinde, idarece verilen örneklere, sözleşmedeki ödeme şartlarına ve imalatların niteliği, teknik özelliği ve yapım sürelerine uygun bir iş programını hazırlayarak, onaylanmak üzere idareye teslim edecektir. Süresinde teslim edilen iş programının idarece uygun bulunmaması halinde uygun bulunmama gerekçeleri yükleniciye bildirilerek, bir defaya mahsus olmak üzere ceza uygulamaksızın, beş gün süre verilir. Belirtilen süreler içerisinde iş programının sunulmaması veya teslim edilen iş programının idarece uygun bulunmaması durumunda, gecikilen her gün için, işin süresinde bitirilememesi haline ilişkin olarak sözleşmede öngörülen günlük gecikme cezasının %10’u oranında ceza uygulanır.
…
(4) İş programında, resmi tatil günleri ile sözleşmesinde belirtilmiş ise, iklim şartlarından dolayı çalışmaya elverişli olmayan dönemler dışındaki bütün günlerin çalışarak geçirileceği göz önünde tutulur. Ancak, işin bitimi çalışmaya elverişli olmayan döneme rastlar ise idare yükleniciden, teknik şartları yerine getirerek işi tamamlaması için bu devre içinde çalışmasını isteyebilir. İş programının büro çalışmaları ile ilgili bölümlerinde iklim şartları dikkate alınmaz.
…”
Hükümleri yer almaktadır.
Bu hükümlerden anlaşılacağı üzere;
İdaresince, sözleşmesinde, yıllar itibariyle belirtilen ödeneklerin temin edilmesi, yüklenicinin de, sözleşmesinde belirtilen yıllar ödeneğini başka bir ifade ile ödeneklerin yıllara göre dağılım esaslarını, yükleniciye yılı sonu itibariyle ödenecek şekilde, yıl içinde çalışma şartları, teknik sınırlamalar, ihtiyaç önceliği gibi etkenlere göre, resmi tatil günleri ve sözleşmesinde belirtilen havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan günlerini de dikkate alarak ve her yıl sözleşme ödeneği farklı olduğundan, her yıl için sözleşme bedeli üzerinden bir günde yapılması gereken iş tutarını hesaplayarak, günlük, aylık ve toplamda yılı ödeneğini hangi iş kalemlerini yaparak harcayacağını gösterir ayrıntılı bir iş programını, sözleşmesinde belirtilen sürelerde ve idarenin vereceği örneklere uygun olarak hazırlaması ve idare onayına sunmasını müteakip, onaylanan bu ilk iş programına göre işlerin yürütülmesi gerektiği,
Süresinde teslim edilen iş programının idarece uygun bulunmaması halinde uygun bulunmama gerekçeleri yükleniciye bildirilerek, bir defaya mahsus olmak üzere ceza uygulamaksızın, beş gün süre verileceği,
İş programının, yüklenicinin sözleşme bedeli üzerinden imalatların niteliği, teknik özelliği ve yapım sürelerini göz önünde bulundurmak suretiyle, gün bazında yapılması gereken iş tutarlarını hesaplayarak, ödeneklerin yıllara göre dağılım esaslarını dikkate alarak İdarece verilen örneklere uygun olarak hazırlamasının esas olduğu, burada lineer dağılım yapılması gibi bir ifadenin bulunmadığı,
Hususları açıktır.
Bu hükümler ve hususlar birlikte göz önüne alındığında; yer teslim tarihinden işin bitim tarihine kadar sözleşmede belirtilen yılı ödenekleri dikkate alınarak iş kalemlerinin niteliği, teknik özellikleri ve yapım şartlarına göre idarece verilecek örneklere uygun olarak sözleşmenin 11 inci maddesinin 2 nci fıkrası ve 12 nci maddesinde belirtilen usul ve esaslar ile YİGŞ’nin 17 inci maddesinin 1 inci fıkrası hükümlerine göre iş programının hazırlanması gerektiği,
İş programının sözleşme konusu iş kalemlerinin esas alınarak hazırlandığı, şantiye kurulumunun iş programı ile direk bir bağlantısının bulunmadığı, dolayısıyla şantiye kurulumunun iş programında yeri olmadığı,
Değerlendirilmektedir.
III- KARAR
Konu, ön bölümlerde belirtildiği üzere incelenmiş ve değerlendirilmiş olup, buna göre “İzmir İli Konak İlçesi Gültepe Bölgesi Muhtelif Cadde ve Sokaklarında Yağmursuyu Kanalı İnşaatı İşi”nde;
Yer teslim tarihinden işin bitim tarihine kadar sözleşmede belirtilen yılı ödenekleri dikkate alınarak iş kalemlerinin niteliği, teknik özellikleri ve yapım şartlarına göre idarece verilecek örneklere uygun olarak iş programının hazırlanmasına,
Şantiye kurulumunun iş programında yeri olmadığına,
05/01/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Ek 1 ve Ek 2 nci maddelerine istinaden 16/02/2022 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir.
(Yüksek Fen Kurulunun 16.02.2022 tarih ve 2022/48 sayılı kararı)
Yorum Bırak