YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem:"X1 Yapım İşi" ihalesi üzerinde kalan ve 18/10/2010 tarihinde idare ile sözleşme imzalayan davacı şirketin, taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun olarak süresi içerisinde yerine getirmediğinden bahisle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 26. maddesi uyarınca 2 yıl süreyle ihalelere katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 13/03/2012 tarihli ve 28232 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan kararın iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:Ankara 2. İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacı şirketin iş programına uymadığı, programın gerisinde kaldığı ve işin süresinde bitirilmesi için gerekli hassasiyetin gösterilmesi gerektiği konusunda Siirt Üniversitesi Rektörlüğü'nün 01/06/2011, 14/11/2011 ve 28/11/2011 tarihli yazıları ile şirkete ihtar çekildiği, en son 23/12/2011 tarih ve 513 sayılı ihtar yazısında; sözleşmeye göre işin süresinin 500 gün olup 22/12/2011 tarihi itibarıyla 429 gün (%85,8) geçtiği ve geriye yalnız 71 gün (%14,2) kalmış olmasına rağmen işin sadece %29,30'unun gerçekleştirildiğinin bildirildiği, davacı şirketin ihaleye ilişkin olarak 18/10/2010 tarihinde imzalanan sözleşme hükümlerine uygun olarak süresi içerisinde işi tamamlamadığı, dolayısıyla taahhüdünü yerine getirmediği anlaşılmakla, 4735 sayılı Kanun'un 26. maddesi uyarınca 2 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :Davacı tarafından, hakedişlerin zamanında ödenmediği, bu nedenle ekonomik olarak zor duruma düşmesine neden olunduğu, buna rağmen büyük oranda inşaatların tamamlandığı, dava konusu yasaklama işleminin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :Davalı idare ve müdahil tarafından, dava konusu edilen ihalelere katılmaktan yasaklama kararında hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ K1'NİN DÜŞÜNCESİ :Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

ESAS YÖNÜNDEN:

MADDİ OLAY :

Dosyanın inclenmesinden, Siirt Üniversitesi Rektörlüğü tarafından 15/09/2010 tarihinde gerçekleştirilen "X1 Yapım İşi" ihalesi üzerinde kalan davacı şirket ile idare arasında 18/10/2010 tarihinde sözleşme imzalandığı, işin yer tesliminin 21/10/2010 tarihinde yapıldığı, sözleşmeye göre işin bitim tarihinin 03/03/2012 olarak tespit edilmesine rağmen davacı şirketin taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun olarak süresi içerisinde yerine getirmediğinden sözleşmesinin feshedilerek 14/02/2012 tarihli makam oluru ile fesih bildirim yazısının Milli Eğitim Bakanlığı'na bildirildiği, bunun üzerine, 4735 sayılı Kanun'un 26. maddesi uyarınca davacı şirketin 2 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:

4735 sayılı Kanun'un 20. maddesinde, "Aşağıda belirtilen hâllerde idare sözleşmeyi fesheder: a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi, (b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25. maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi hâllerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir." kuralına yer verilmiş, 25. maddesinin (f) bendinde ise, "Mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek." sözleşmenin uygulanması sırasında yasak olan fiil ve davranışlar arasında sayılmış; 26. maddesinde de, "25 inci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, 4734 sayılı Kanunun 2 nci ve 3 üncü maddeleri ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, sözleşmeyi uygulayan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise İçişleri Bakanlığı tarafından verilir ... Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmî Gazetede yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur..." kuralı yer almıştır.

Öte yandan, 18/10/2010 tarihinde taraflar arasında akdedilen Sözleşmenin 25.1. maddesinde; "Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi hâllerinde, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi durumunda, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek genel hükümlere göre tasfiye edilir." kuralı bulunmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Aktarılan mevzuatın değerlendirilmesinden; yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi hâlinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların gelir kaydedileceği ve sözleşmenin feshedilerek hesabın genel hükümlere göre tasfiye edileceği, mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemenin sözleşmenin uygulanması sırasında yasak olan fiil ve davranışlar arasında sayıldığı, bu fiil ya da davranışta bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, 4734 sayılı Kanun'un 2. ve 3. maddeleri ile istisna edilenler dâhil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verileceği anlaşılmaktadır.

Dosya incelendiğinde, 18/10/2010 tarihinde taraflar arasında akdedilen Sözleşmenin 9. maddesinde, işe başlama ve bitirme tarihinin düzenlendiği, 9.1 maddesinde, sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 gün içinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre yer teslimi yapılacağı ve işe başlanacağı; 9.3. maddesinde, yüklenicinin taahhüdünün tümünü iş yeri teslim tarihinden itibaren 500 gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hâle getirmek zorunda olduğu, sözleşme süre bitim tarihinin 03/03/2012 olduğu, sözleşmenin ise 19/01/2012 tarihinde yani sözleşme süresinin bitiminden 54 gün önce feshedildiği, dolayısıyla 4735 sayılı Kanun'un 20. maddesinde ve 18/10/2010 tarihinde taraflar arasında akdedilen Sözleşmenin 25.1. maddesinde, yüklenicinin "işi süresinde bitirmemesi" şartının gerçekleşmediği, yine "ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi" durumunun da gerçekleşmediği sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, davacının 2 yıl süreyle tüm kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1.Davacının temyiz isteminin kabulüne;

2.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca Ankara 2. İdare Mahkemesi'nin 30/09/2013 tarih ve E:2012/549, K:2013/1442 sayılı kararının BOZULMASINA, oybirliğiyle karar verildi.

(Danıştay 13. D., T. 7.10.2020, E. 2014/409, K. 2020/2437)