… Müdürlüğü’nün, 06/04/2021 tarih ve 49050 sayılı yazısı ve eklerinden özetle; İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdürlüğü tarafından Vakıf Kültür Varlıkları İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ne göre 28/08/2018 tarihinde ihale edilerek, 17/10/2018 tarihinde birim fiyat sözleşmeye bağlanan, “… 2018-2019-2020 Yılı Uygulama (Restorasyon) İşi”nin yürütülmesi sırasında idaresince onaylanan yeni iş kalemlerinin birim fiyatlarının, Genel Müdürlüğünüzün 29/12/2020 tarihli talimat yazısına istinaden, Bölge Müdürlüğünüzce yeniden tespit edilmesine yüklenicinin itiraz ettiği belirtilerek, ortaya çıkan anlaşmazlık konusunda Kurulumuz görüşü talep edilmektedir.

İlgi yazı ve eklerinin ön incelenmesinde, eksik olduğu tespit edilen belgeler, 12/04/2021 tarih ve 767964 saylı yazı ile idaresinden istenmiş olup, idaresinin 20/04/2021 tarih ve 55461 sayılı yazısı ile gönderilmiştir

Konu, ilgi yazı ve ekleri ile ilgili mevzuatına göre inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuş olup, anlaşmazlık konusuna ilişkin tarafların görüş ve değerlendirmeleri aşağıda belirtildiği şekildedir.

15.03.2021 tarihli anlaşmazlık tutanağından özetle;

Yüklenicinin görüş ve talebi;

Taahhütleri altında bulunan bahse konu işin yürütülmesi sırasında, sözleşmesinde bulunmayan 23 adet analiz fiyatı ve 84 adet iş kalemi birim fiyatının, sözleşme ve eklerinde belirtilen hükümler çerçevesinde yapı denetim görevlileri ile birlikte tespit edilerek idaresince onaylandığı,  Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün 29/12/2020 tarihli talimat yazısı ile bahse konu analiz ve birim fiyatların idaresince yeniden belirlenme/revize cihetine gidildiği, taraflarının bahse konu analiz ve birim fiyatlara ait tutanakları ihtirazi kayıtla imzaladıkları yönündedir.

İdaresinin görüş ve değerlendirmesi ise;

İşin yürütülmesi sırasında, 2018, 2019 ve 2020 yıllarında, sözleşmesinde bulunmayan iş kalemi birim fiyatlarının, sözleşme ve eklerinde belirtilen hükümler göz önünde bulundurularak, benzer pozu bulunmayan iş kalemlerinde, bahse konu iş kalemlerine ait idarelerdeki analiz ve birim fiyatların uygulama ayı analiz ve birim fiyatı olarak, bu iş kalemlerinin yapıldığı yılın Ocak ayı rayiç ve birim fiyatlarının alındığı, bu analiz ve birim fiyatların, Ocak ayı Yİ-ÜFE endeksinin ihale tarihindeki endeksine bölünerek bulunan Pn sayısına bölünerek, sözleşme ayı analiz ve birim fiyatlarının, yapı denetim görevlileri ile birlikte tespit edildiği, idarelerince onaylandığı ve alınan olurlar doğrultusunda geçici hakedişlerde ödemlerinin yapıldığı,  Genel Müdürlüklerinin 29/12/2020 tarihli talimat yazısı ile bahse konu analiz ve birim fiyatların idarelerince yeniden belirlendiği ve düzenlenecek ilk hakedişte daha önceki fiyatlarla yapılan ödemeler minha edilerek revize fiyatlarla yeniden ödeme yapılarak düzeltme yoluna gidileceği yönündedir.

Tarafların görüş, talep ve değerlendirmeleri bu şekilde açıklandıktan sonra konunun incelemesine geçilmiştir.

İdaresinin yazısı ve ekleri incelendiğinde;

İşin yer tesliminin, 01/02/2019 tarihinde yapıldığı, süresinin 985 gün ve ilk iş bitim tarihinin 13/10/2021 olduğu,

İşin yürütülmesi sırasında,

06/11/2019 tarihli Olur ile 26 adet inşaat analiz ve iş kalemi,

05/12/2019 tarihli Olur ile 15 adet İnşaat analiz ve iş kalemi,

13/10/2020 tarihli Olur ile 22 adet Elektrik analiz ve iş kalemi,

05/05/2020 tarihli Olur ile 20 adet İnşaat analiz ve iş kalemi,

24/07/2020 tarihli Olur ile 16 adet İnşaat analiz ve iş kalemi,

10/10/2020 tarihli Olur ile 27 adet İnşaat analiz ve iş kalemi,

18/03/2021 tarihli Olur ile 21 adet Elektrik, 14 adet makina analiz ve iş kalemi,

31/03/2021 tarihli Olur ile 22 adet İnşaat 14 adet makina analiz ve iş kalemi,

Analiz ve birim fiyatlarının yüklenici ile birlikte tespit edilerek idaresince onaylandığı,

 Bahse konu analiz ve birim fiyat tespit tutanakları incelendiğinde ise;

İşe ait sözleşme eki Uygulama İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşmede bulunmayan işlerin birim fiyatının tespiti” başlıklı 23 üncü maddesinde belirtilen usul ve esaslara uyularak tespit edildiği belirtilen birim fiyatlarda, malzeme ve işçiliklerden oluşan analizlerde, her malzeme ve işçiliğin rayici olarak, yapıldığı yıla ait rayiçlerin alındığı, bu rayiçlere farklı farklı yüklenici karı ve genel gider eklenerek bulunan tutar, o iş kaleminin yapıldığı yılın Ocak ayı Yİ-ÜFE endeksi, ihale tarihindeki endekse bölünerek bulunan Pn sayısına bölünerek, bahse konu iş kalemlerine ait sözleşme fiyatının tespiti yoluna gidildiği,

27/07/2020 tarihli 2 nolu hakedişte ise bu şekilde tespit edilen birim fiyatlar dikkate alınarak, yapılan yeni iş kalemlerinin bedellerinin ödendiği,

Yüklenicinin, 15/09/2020 tarihli dilekçesi ile 27/07/2020 tarihli 2 nolu hakediş ile sözleşme tutarının % 99 luk kısmının tamamlandığını belirterek mukayeseli hesap yapılması talebinde bulunduğu, hazırlanan mukayeseli hesapların taraflarca imzalandığı ve idaresince 12/10/2020 tarihli Olur’la onaylandığı,

İşin yürütülmesi sırasında, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün 29/12/2020 tarih ve 157614 sayılı “Talimatlar” konulu, Sanat Eserleri ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı ile 25 Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne dağıtımlı yazısında;

“… Ancak, bazı Bölge Müdürlüklerinin, sözleşmede bulunmayan birim fiyatların tespit edilmesinde, uygulama ayı endeksi yerine yılın ilk ayının endeksi kullanılarak farklı hesaplamalar yapıldığı tespit edilmiştir. Sözleşmede bulunmayan birim fiyatların tespit edilmesinde uygulama ayı endeksi yerine yılın ilk ayının endeksi kullanılarak fiyat farkı hesaplamasının uygun olmadığı değerlendirilmektedir.

Bu şekilde yapılan hesaplamalar sonucu ödeme yapılmış ise yapılan işlemin geri alınarak ödemelerin, yüklenici alacaklarından ivedilikle mahsup edilmesi, alacağı bulunmaması durumunda da ivedi olarak tahsil edilmesi ve bundan sonraki uygulamalarda 2013/5217 sayılı fiyat farkı kararnamesi hükümlerinin uygulanması hususunda,...” şeklinde bir talimatın yer aldığı,

Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün ilgi talimatının idaresince uygulanmak istenmesi üzerine, yüklenicinin bu hususa, 15/03/2021 tarihli dilekçesi ile itiraz ettiği ve taraflarca aynı tarihli anlaşmazlık tutanağı düzenlenerek, Sanat Eserleri ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı’na hitaben yazılan 23/03/2021 tarihli üst yazı ile konunun Başkanlığımıza intikal ettirilmesinin talep edildiği,

İdaresinin de bahse konu anlaşmazlığı, başvuru yazısı ile Başkanlığımıza ilettiği ve bu hususta Kurulumuz görüşü talep edildiği,

Görülmektedir.

Bu tespitlerden sonra konunun değerlendirilmesine geçilmiştir.

İşe ait sözleşmenin “Sözleşmede bulunmayan işlere ait birim fiyat tespiti” başlıklı 28 inci maddesinde;

“28.1. Sözleşme ve eklerinde birim fiyatı bulunmayan yeni iş kalemlerinin bedeli, Uygulama İşleri genel Şartnamesi hükümlerine göre hesaplanır”

Sözleşme eki Uygulama İşleri Genel Şartnamesi (UİGŞ)’nin, “Sözleşmede bulunmayan işlerin birim fiyatının tespiti” başlıklı 23 üncü maddesinde;

“…

Yeni birim fiyat yüklenici ile birlikle yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen yeni birim fiyat tutanağı idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak geçerli olur. … Yeni birim fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, taraflarca anlaşmazlık tutanağı düzenlenir ve anlaşmazlık tutanağı idare tarafından on gün içerisinde Yüksek Fen Kuruluna intikal ettirilir. Yüksek Fen Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur. …”

Hükmü bulunmaktadır.

Tüm bu tespitler ile sözleşmenin ve eki UİGŞ’nin ilgili hükümleri göz önünde bulundurulduğunda;

Öncelikle, taraflarca, sözleşme eki UİGŞ’nin 23 üncü maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre birim fiyat tespit edildiği kabul edilerek, idaresine sunulan birim fiyat tutanaklarının idaresince onaylandığı ve bu yeni iş kalemleri bedellerinin geçici hakedişlerde ödendiği göz önünde bulundurulduğunda, birim fiyat anlaşmazlığı başvurusunun, Kurulumuz açısından usulden reddedilerek bu hususta bir görüş verilmesinin mümkün bulunmadığı,

İdaresince tesis edilen işlem ile ilgili olarak ise,

İşin yürütülmesi sırasında zorunlu sebeplerle ortaya çıkan ve birim fiyat teklif cetvelinde fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin birim fiyatının, UİGŞ’nin 23 üncü maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre yüklenici ile birlikte tespit edilerek idaresince onaylanmasını müteakip, bu yeni iş kalemleri bedellerinin geçici hakedişler ile ödenmesinden sonra, bahse konu yeni iş kalemleri birim fiyatların, sözleşme ve eki UİGŞ ile sözleşmesinde atıf yapılan ve ihale tarihinde yürürlükte bulunan 27.06.2013 tarih ve 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki “4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar”a göre tespit edilmediği/maddi hata yapıldığı anlaşılması durumunda, tesis edilen hatalı işlemin(birim fiyat tespitinin), mevzuat hükümleri dikkate alınarak idaresince düzeltilmesi (taraflarca yeniden birim fiyat belirlenmesi),

Görüşüne, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 112 nci maddesinin 1 inci fıkrasının (ç) bendine istinaden, 28/04/2021 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile varılmıştır.

(Yüksek Fen Kurulunun 28.04.2021 tarih ve 2021/58 sayılı görüşü)