GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

268 sayılı Ek İlamın 3. Maddesi ile; Belediyenin tesislerinde üretilen aynı nitelikteki kilitli parkelerin yapılan ihale ile yüklenici firmadan daha yüksek fiyatlardan satın alınması suretiyle ... TL’lik kamu zararına sebebiyet verildiğine;

Kamu zararının tazmininden ise Üst Yönetici ve Harcama Yetkilisi (Belediye Başkanı) ile İhale Komisyonu Üyeleri müştereken ve müteselsil sorumluluğuna hükmedilmiştir.

Manevi unsurları bağlamında sorumluluk açısından incelemesi;

Temyize konu Daire kararında belediyenin kendi tesisinden meclis kararı ile belirlenen 2016 Mali Yılı Tarife Cetvellerine göre m²’si KDV dâhil ...TL’ye alabileceği aynı nitelikteki beton parkeyi, ihaleyle m²’si KDV hariç ... TL’ye satın alınması neticesinde sebep olunduğu belirtilen ... TL kamu zararının tazmininden, ihale yetkilisi olan Üst Yönetici Belediye Başkanı ile İhale Komisyonu Üyelerinin sorumluluğuna hükmedildiği görülmektedir.

İhale komisyon üyelerinin sorumluluk itirazlarının incelenmesi;

Dava konusu edilen olayda sorumluluk; hesap yargısı bağlamında, 6085 sayılı Kanunun ‘Sorumlular ve sorumluluk halleri’ başlıklı 7’nci madde hükmü esasında belirlenecektir. Bu hükümde, 5018 sayılı Kanun ve Sayıştay denetimi ile ilgili diğer kanunlarda belirtilen sorumlular ve sorumluluk hallerinin esas alınacağı hükme bağlanmıştır. Yine bu düzenlemede, genel prensip olarak, sorumluluk tesis edilen kamu görevlilerinden kastın, kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olan kişilerin olduğu ve sorumluluk konusu olarak ise kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesi ve kullanılması olduğu belirtilmiştir. Yine 6085 sayılı Kanundaki mezkûr düzenlemede, kamu zararı hususu üzerine, kamu zararının tazmini hükmünün verilmesi için kişinin işlem, eylem ve kararları ile kamu zararı neticesi arasında uygun illiyet bağı kurulması gerektiği yasal bir mecburiyet olarak düzenlenmiştir.

6085 sayılı Kanunda, hesap yargılaması çerçevesinde, sorumluluk halinin belirlenmesi için gidilmesi gereken temel yasal düzenleme olarak işaret edilen 5018 sayılı Kanunda yetkiden bahsedilirken hemen yanına sorumluluk da iliştirilerek, yetki ve sorumluluk dengesi kurulması hedeflenmiştir.

Somut olayda hukuki uyuşmazlık konusu; idarece tespit edilen yaklaşık maliyetin gerçek piyasa fiyatını yansıtmaması, bunun neticesinde belediye meclisince bedeli belirlenen ve Belediyenin tesislerinde üretilen aynı nitelikteki kilitli parkelerin yapılan ihale ile daha yüksek fiyatlardan satın alınması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmesidir. Dolayısıyla kamu zararına sebebiyet veren işlem yaklaşık maliyetin hatalı belirlenmesi işlemidir.

Hukuki uyuşmazlık konusu husus fiil ile netice arasındaki illiyet bağı çerçevesinde değerlendirildiğinde; idarece 2016 Mali Yılı Tarife Cetvellerine göre m²’si KDV dâhil ...TL’ye alınabilecek aynı nitelikteki beton parkenin, ihaleyle m²’si KDV hariç ... TL’ye satın alınması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmesi, yaklaşık maliyet cetvelinde imzaları bulunan kişilerin hatalı işlemleri neticesinde ortaya çıkan bir sonuçtur.

Netice itibariyle, kamu zararının tazmininden ihale komisyon üyelerinin tamamının sorumlu tutulması fiil ve netice arasında bulunması gereken illiyet bağı bağlamında mümkün bulunmamaktadır. Somut olayda sorumluluk, yaklaşık maliyet cetvelinde imzaları bulunan kişiler ve yaklaşık maliyetin belirtildiği ihale onay belgesinde ihale yetkilisi olarak imzası bulunan kişi nezdinde tesis edilmesi gerekmektedir.

HÜKÜM

Yukarıda yer verilen açıklamalar çerçevesinde Daire kararı hakkında esas yönünden denilecek bulunmamakta olup, söz konusu kararının sorumluluk tesisi noktasında tekrar incelenerek yeniden hüküm tesis edilmesini teminen 268 sayılı ek ilamın 3. maddesinin BOZULARAK dosyanın DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 6085 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi hükmü gereğince Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış olması suretiyle, 02.02.2022 tarihinde karar verilmiştir.

(Sayıştay Temyiz Kurulunun  02.02.2022 tarih ve 50960 sayılı kararı)