İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden, ihale konusu işin Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü tarafından 21.03.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “13. Bölge Müdürlüğü Genelinde (Kalkan-Fethiye-2Blhd Yolu, (Korkuteli-Çavdır) Ayr-(Fethiye-Kalkan)Ayr Yolu, (Manavgat-Alanya)Ayr-Akseki-3Blhd Yolu, Burdur-Tefenni-Çavdır Yolu ve Muhtelif Kesimlerde) Enerji Nakil Hatlarının Deplasesi” işi olduğu, söz konusu ihalede 37 adet ihale dokümanı edinildiği ve söz konusu ihaleye 22 istekli tarafından teklif verdiği görülmüştür.

29.03.2024 tarihli ihale komisyonu kararı ile Seyfettin Sinan Gültekin, Akr Sosyal Hizmetler Elektronik Elektrik Özel Sağlık ve İnş. Tic. Ltd. Şti., Royal Sosyal Hizmetler İnşaat Otomasyon Özel Sağlık Taah. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Akbayır Elektrik İnşaat Proje Taahhüt ve Mühendislik Turizm İmalat İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Ak-Dal İnş. Elek. Mim. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin 114.836.886,33 TL olarak hesaplanan sınır değerin altında olduğundan İdari Şartname’nin 33’üncü maddesi uyarınca değerlendirme dışı bırakıldığı, Btd Gıda İnşaat Turizm Ticaret Limited Şirketi, Maktaş Tarım Ürünleri Elektrik Üretim Paz. İnş. Gıda Petrol San. Tic. A.Ş., Nehiryol İnşaat Turizm Tic. Ltd. Şti., Irmakyol İnşaat Asfalt Taahhüt Tic. Ltd. Şti., Özkentaş İnşaat Elektronik Makina Tarım Hayvancılık San. ve Tic. Ltd. Şti., Tekyol Taahhüt İnş. San. ve Tic. A.Ş., Makimsan Asfalt Taahhüt İnşaat San. ve Tic. A.Ş., Yapı-Tesis İnşaat ve Ticaret Limited Şirketi, Teknomina İnş. San. Tic. A.Ş.ve Potenza İnşaat A.Ş.nin iş deneyim belgelerinin benzer iş tanımına uygun olmadığı gerekçesiyle; Ay-Set Mühendislik İnşaat Nakliye Temizlik Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.,  Akc Proje Mühendislik İnşaat Otomotiv Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Arsyol Mühendislik İnşaat Tic. Ltd. Şti.nin ciro tutarının yetersiz olduğu ve iş deneyim belgelerinin benzer iş tanımına uygun olmadığı gerekçesiyle, Ensar İnşaat Tic. Ltd. Şti. ve Beta Yol Yapı İnşaat Mad. Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti.nin iş deneyim belgelerinin güncellenmiş tutarlarının istenen asgari iş deneyim tutarını sağlamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Murat Kuzu-Ali Okan Özbek İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Acm Proje Tasarım Mimarlık Mühendislik Elektrik İnşaat Taahhüt Oto Kiralama Tic. Ltd. Şti.-Urul Alt Yapı İnşaat Elektrik Petrol Ürünleri Gıda Otomotiv San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığının belirlendiği tespit edilmiştir.

Birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihale konusu işin 89 iş kaleminden oluştuğu, yaklaşık maliyetin hesaplamasına ilişkin belgeler incelendiğinde, teklif cetvelindeki 82 adet iş kalemi için Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi tarafından yayımlanan 2023 yılı birim fiyatlarının kullanıldığı, bu kalemler için inşaat maliyet endeksine göre güncelleme yapıldığı,  anılan güncellemede 2023 yılı Aralık ayı endeksi ile 2023 Ocak ayı endeksi esas alınarak 1,4509 katsayısına ulaşıldığı, söz konusu kalemlerin anılan katsayı üzerinden güncellendiği, 7 adet özel iş kaleminin de 2024 yılı birim fiyatlarının belirlendiği ve yaklaşık maliyetin toplam 139.495.870,57 TL olarak hesaplandığı anlaşılmıştır.

Şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan kararda Yüksek Fen Kurulu’nun 15.08.2018 tarih ve 2018/31 nolu kararında “İdarelerce birim fiyatlar esas alınarak hazırlanan yaklaşık maliyetin güncelliğini yitirmesi durumunda yaklaşık maliyetin TÜİK inşaat maliyet endeksi ve değişim oranına göre güncellenmesi gerektiği” hususunun belirtildiği, TEDAŞ tarafından yayımlanan “2023 yılı TEDAŞ birim fiyat kitabı (kırmızı kitap)” ve “2023 yılı tüm yıl geçerli birim fiyat kitabı (mavi kitap)” adı altında iki kitap bulunduğu, 2023 yılı TEDAŞ birim fiyat kitabının “Genel Açıklamalar” kısmının 2’nci maddesinde “Bu kitapta yer alan birim fiyatlar 01 Ocak 2023 tarihi itibariyle geçerli olup, kullanıcılar TÜİK tarafından yayınlanan Yurt içi üretici fiyat endeksi ve değişim oranlarını (Yİ-ÜFE) kullanarak güncelleme yapabileceklerdir." açıklamasının, 2023 yılı tüm yıl geçerli birim fiyat kitabının “Genel Açıklamalar” kısmının 2’nci maddesinde “Bu kitapta yer alan birim fiyatlar 2023 yılı süresince geçerlidir.” açıklamasının yer aldığı, ihale konusu işe ait yaklaşık maliyetin hazırlandığı tarihin 16.02.2024 olduğu ve bu tarihe kadar 2024 yılı TEDAŞ Birim Fiyat Kitabı yayımlanmadığı için TEDAŞ tarafından yayımlanan “2023 yılı tüm yıl geçerli birim fiyat kitabı”nda yer alan birim fiyatların 15.08.2018 tarih ve 2018/31 sayılı Yüksek Fen Kurulu kararına göre 16.02.2024 tarihine güncellendiği ve bu güncellenmiş fiyatlara göre yaklaşık maliyetin hesaplandığı ifade edilerek şikâyet başvurusu reddedilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları ile doküman düzenlemelerinden, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirleneceği ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterileceği, idare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, Yapım İşleri İhale Uygulama Yönetmeliği’nde belirlenen esas ve usullere göre miktar tespiti ve fiyat araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyetinin hesaplanacağı ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterileceği, idarelerin yaklaşık maliyete ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde Yönetmelik’in 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyat ve rayiçlerin birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabileceği, yaklaşık maliyetin, güncelliğini kaybetmesi halinde, ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelleneceği, şikâyete konu ihalede sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin açıklama istenilmeksizin reddedileceği anlaşılmaktadır.

TEDAŞ tarafından birim fiyatların yayımlandığı “2023 yılı TEDAŞ birim fiyat kitabı” ve “2023 yılı tüm yıl geçerli birim fiyat kitabı” adı altında iki kitabın bulunduğu, 2023 yılı TEDAŞ birim fiyat kitabının “Genel Açıklamalar” kısmının 2’nci maddesinde “Bu kitapta yer alan birim fiyatlar 01 Ocak 2023 tarihi itibariyle geçerli olup, kullanıcılar TÜİK tarafından yayınlanan Yurt içi üretici fiyat endeksi ve değişim oranlarını (Yİ-ÜFE) kullanarak güncelleme yapabileceklerdir.” ifadesinin, 2023 yılı tüm yıl geçerli birim fiyat kitabının “Genel Açıklamalar” kısmının 2’nci maddesinde “Bu kitapta yer alan birim fiyatlar 2023 yılı süresince geçerlidir.” ifadesinin yer aldığı görülmüştür.

Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı’nın 09.08.2022 tarihli ve 1519115 sayılı yazısında “…4- Anılan Kurum adresimizde yer verilen güncel rayiçler hariç Kamu Kurum ve Kuruluşları tarafından yayımlanan tüm diğer rayiçler, TÜİK tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunun “Yİ-ÜFE Genel” sütununda yer alan endekslere göre güncellenebilecek olup bunun dışında herhangi bir güncelleme yöntemi kesinlikle kullanılmayacaktır…” ifadelerine yer verilmiştir.

Yapılan incelemede, idare tarafından yaklaşık maliyet hesabında TEDAŞ tarafından yayımlanan “2023 yılı tüm yıl geçerli birim fiyat kitabı”nda yer alan birim fiyatların kullanıldığı, ancak söz konusu fiyatların Yİ-ÜFE endekslerine göre değil, inşaat maliyet endeksine göre güncellendiği, TEDAŞ tarafından yayımlanan birim fiyat kitabında yer alan açıklama ile Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı’nın yukarıda aktarılan yazısı dikkate alındığında Yİ-ÜFE endekslerine göre güncelleme yapılması gerektiği anlaşılmıştır.

Kullanılması gereken Yİ-ÜFE endekslerine göre güncelleme yapıldığında ise yaklaşık maliyet tutarının değiştiği, söz konusu değişikliğin de sınır değerin üstündeki ve altındaki isteklileri değiştirdiği, söz konusu ihalede İdari Şartname’nin 33.1’inci maddesi uyarınca sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri açıklama istenilmeksizin reddedileceğinden geçerli ve geçersiz tekliflerin etkilendiği, dolayısıyla yaklaşık maliyette meydana gelen değişikliğin ihalenin sağlıklı şekilde sonuçlandırılmasına engel teşkil ettiği tespit edildiğinden, ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

 

(Kamu İhale Kurulunun 18.04.2024 tarih ve 2024/UY.I-589 nolu kararı)