… Özel İdaresi’nin 30/03/2021 tarih ve 1911 sayılı ve 21/04/2021 tarih ve 2558 sayılı yazıları ve eklerinden özetle; adı geçen idare tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre 26/09/2019 tarihinde ihale edilerek, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre 11/12/2019 tarihinde anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan “Hakkari Mergabütan Kayak Merkezi Otel Binası Yapım” işinde, binanın yerinin değiştirildiği, bu sebeple yüklenici tarafından yeniden düzenlenen zemin etüdü, mimari, statik, elektrik ve mekanik proje bedellerinin ödenip ödenmeyeceğine ilişkin oluşan tereddüt hakkında Kurul görüşünün talep edilmesiyle konu incelenip değerlendirilmiştir.

İdaresinin başvuru yazılarında; projelerin yükleniciye yer teslimi aşamasında teslim edildiği, daha sonra Gençlik ve Spor Müdürlüğü’nün talebi ile binanın 300 metre ileriye kaydırılarak projelerin revize edildiği, proje değişikliklerinin çalışmalara başlanmadan önce yükleniciye yaptırıldığı, revizyon çalışmalarının işin süresini etkilemediği, ilk projeye göre hazırlanmış malzemenin terk edilmesini veya ilave işçilik gerektirmediği, yaptırılan proje bedelinin yükleniciye ödenip ödenemeyeceği konusunda tereddüt olduğu belirtilmektedir.

İdaresi yazısı ve ekleri ile ihale dokümanı ve revize projelerin incelenmesinden; binanın 300 metre kaydırılarak yerinin değiştirildiği, ayrıca değiştirilen kat planı ve kesit çizimlerine bakıldığında, plan çiziminde mahallerin simetrik olarak yer değiştirilmek suretiyle projelerin revize edildiği görülmektedir.

İşe ait Sözleşmenin 6 ncı maddesinde;

“6.1. Bu Sözleşme, anahtar teslimi götürü bedel sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için yüklenici tarafından teklif edilen ..... (rakam ve yazıyla) toplam bedel üzerinden akdedilmiştir.

6.2. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde, yüklenicinin teklif ettiği toplam bedel esas alınır.” hükmü,

Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ)’nin“Projelerin yükleniciye teslimi” başlıklı 11 inci maddesinin 1 inci fıkrasında;

“(1) Anahtar teslimi götürü bedel sözleşmelerde, yapılacak işlerin uygulama projeleri, şartnameler ve diğer teknik belgelerle birlikte, sözleşmenin imzalanması sırasında yükleniciye verilir.

“Projelerin uygulanması” başlıklı 12 nci maddesinde;

“(1) Sözleşme konusu işler, idare tarafından yükleniciye verilen veya yüklenici tarafından hazırlanıp idarece onaylanan uygulama projelerine uygun olarak yapılır.

…

4) İdare, sözleşme konusu işlerle ilgili proje v.b. teknik belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkansız olduğu hallerde, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli değişiklikleri yapmaya yetkilidir. (Ek cümle: 08.08.2019-30856 R.G./22. md., yürürlük: 18.08.2019) Uygulama projelerinde değişiklik yapılması, 22 nci maddede yer alan esaslar göz önünde bulundurularak hesaplanacak bedel karşılığında, yükleniciden de istenebilir. Yüklenici, işlerin devamı sırasında gerekli görülecek bu değişikliklere uygun olarak işe devam etmek zorundadır. Proje değişiklikleri, ilk projeye göre hazırlanmış malzemenin terk edilmesini veya değiştirilmesini veya başka yerde kullanılmasını gerektirirse, bu yüzden doğacak fazla işçilik ve giderleri idare

yükleniciye öder. Proje değişiklikleri işin süresini etkileyecek nitelikte ise yüklenicinin bu husustaki süre talebi de idare tarafından dikkate alınır.” hükmü,

İhale dokümanı “İdari ve Teknik Şartname”de yer alan “İdari ve Teknik Şartnamede Yer Alması İstenilen Hususlar” başlıklı dokümanda;

“1. Zemin etüdleri ve/veya jeolojik-jeoteknik etüd raporları, statik-betonarme hesaplar ile üstyapı (mimari, betonarme, tesisat, v.s) ve altyapı (içmesuyu, kanalizasyon, yağmursuyu v.s) uygulama projelerini ve detayları hazırlanacak ve İDARE’nin onayını müteakip ilgili kuruluşlara onaylatılması ile ilgili her türlü işlem yüklenici tarafından yapılacaktır.”, hükmü,

Bulunmaktadır.

Anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen bu işte, uygulama projelerinin yükleniciye yer teslimi aşamasında verildiği, binanın yer değişikliği sebebiyle yükleniciye yaptırılan projelerin, mevcut uygulama projelerinin revize edilmesinden ibaret olduğu görülmektedir.

YİGŞ’nin 12 nci maddesinin 4 üncü fıkrasına göre, sözleşmenin yürütülmesi sürecinde proje v.b. teknik belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkansız olduğu hallerde, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde değişiklik yapılması idaresinin yetki ve sorumluluğunda bulunmaktadır. İdaresince binanın yeri değiştirilmek suretiyle proje değişikliği yapıldığı anlaşılmaktadır.

Anılan fıkra hükmünde; proje değişiklikleri, ilk projeye göre hazırlanmış malzemenin terk edilmesini veya değiştirilmesini veya başka yerde kullanılmasını gerektirirse, bu yüzden doğacak fazla işçilik ve giderlerin yükleniciye ödeneceği düzenlendiğinden, işe başlanmadan evvel yer değişikliği sebebiyle proje değişikliği yapılan işte, yapılan proje değişikliğine bağlı olarak fazla işçilik ve giderin ödeneceği açıkça düzenlenmiş iken, ödenecek bu imalata ilişkin yükleniciye yaptırılmış olan proje bedelinin de ödenmesinin makul olduğu,

Ayrıca, bahse konu YİGŞ’nin 12 nci maddesinin 4 üncü fıkrası, “Uygulama projelerinde değişiklik yapılması, 22 nci maddede yer alan esaslar göz önünde bulundurularak hesaplanacak bedel karşılığında, yükleniciden de istenebilir.” hükmü ile; uygulama projelerinde yükleniciye yaptırtılacak değişikliklerin hesaplanacak bedeli karşılığında yaptırılmasının istenebileceğinin düzenlendiği,  

Bu tespit ve değerlendirmelere göre, binanın yer değişikliği sebebiyle yükleniciye yaptırılan zemin etüdü ve proje bedellerinin hesaplanarak yükleniciye ödenmesi gerektiği görüşüne, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 112 nci maddesinin 1 inci fıkrasının (ç) bendine istinaden, 20/05/2021 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile varılmıştır.

(Yüksek Fen Kurulunun 20.05.2021 tarih ve 2021/65 sayılı görüşü)