…Genel Müdürlüğü … Bölge Müdürlüğü denetiminde ve … İş Ortaklığı yükleniminde bulunan … TL ihale bedelli “… Barajı İletim Kanalı 2. Kısım İnşaatı İşi” ne ilişkin hakediş belgesinde sözleşme eki birim fiyat cetvelinde fiyatı bulunmayan ama yaptırılmasına ihtiyaç duyulan ST-YF001 poz no.lu “Enjeksiyon Bünyesine Giren Poliüretan Esaslı Kimyasal Enjeksiyon Malzemesi” için yeni birim fiyat hesaplanırken sözleşmesine göre müteahhitlik karı ile genel giderler karşılığı oranı olarak % 13’ün kullanılması gerekirken % 16,6789 oranının kullanıldığı görülmüştür.

İşe ilişkin Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22’nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrasında;

“(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:

a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.

…

(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:

a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.

ç) İdarece kabul edilmek şartıyla ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.

…” hükümlerinin bulunduğu görülmüştür.

Sorumlular savunmalarında, ST-YF001 poz no.lu “Enjeksiyon Bünyesine Giren Poliüretan Esaslı Kimyasal Enjeksiyon Malzemesi” için yeni birim fiyatın, söz konusu şartnamenin 22’nci maddesinin 2/a bendi ile 3/ç bendi hükümlerine uygun olarak yüklenicinin ihale sürecinde İdareye sunduğu aşırı düşük teklif sorgu açıklaması ekindeki ST.01 poz no.lu “Tünel Açma Makinası (TBM=TAM) Kullanılarak Dış Çapı 7.60 m, İç Çapı 7.00 m ve Kazı Çapı 7.80 m. Olan Tünel Kazısı Yapılması ve Beton Kaplanması” iş kaleminin teklif birim fiyat analizine başvurularak uygulama ayına ait yerel rayiç kullanılarak tespit edildiğini belirtmişlerdir.

Ancak yüklenicinin İdareye sunduğu ST.01 poz no.lu “Tünel Açma Makinası (TBM=TAM) Kullanılarak Dış Çapı 7.60 m, İç Çapı 7.00 m ve Kazı Çapı 7.80 m. Olan Tünel Kazısı Yapılması ve Beton Kaplanması” iş kalemine ait teklif birim fiyat analizinde müteahhitlik karı oranının % 10, sözleşme, sigorta, yönetim ve genel giderler oranının ise % 3 olarak yer aldığı görülmüştür. Bu durumda İdare tarafından ST-YF001 poz no.lu “Enjeksiyon Bünyesine Giren Poliüretan Esaslı Kimyasal Enjeksiyon Malzemesi” için yeni birim fiyat hesaplanırken ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış yerel rayiçler esas alınarak yüklenicinin benzer iş kalemleri için sunduğu teklif birim fiyat analizindeki müteahhitlik karı ile sözleşme, sigorta, yönetim ve genel giderler oranı olan % 13’ün emsal alınması gerekirdi.

Ancak burada İdare tarafından karsız fiyatlar toplamına müteahhitlik karı ile sözleşme, sigorta, yönetim ve genel giderler oranı olarak % 16,6789’un uygulandığı görülmüştür.

Sözleşme eki ST.01 poz no.lu “Tünel Açma Makinası (TBM=TAM) Kullanılarak Dış Çapı 7.60 m, İç Çapı 7.00 m ve Kazı Çapı 7.80 m. Olan Tünel Kazısı Yapılması ve Beton Kaplanması” iş kalemine ait teklif birim fiyat analizinin incelenmesinde;

İş kalemine ait teklif birim fiyata, müteahhitlik karı ile sözleşme, sigorta, yönetim ve genel giderler karşılığı olarak toplam % 13 oranı eklenmeden önce, “Proje, Yedek Parça, Su Zammı, Segment Üretim ve Kürleme Tesisi, Şantiye Tesisleri ve Laboratuar Kurulum, Enerji Nakil Hattı ve Diğer Öngörülemeyen Masraflar Karşılığı” olarak beher m. Tülde 165,77 TL/m gibi bir emniyet payı tutarının eklendiği görülmüştür. Ancak yüklenicinin İdareye sunduğu Aşırı Düşük Teklif Sorgu Açıklamasında da belirtildiği gibi, söz konusu bu emniyet payının, işin yapımı sırasında katlanılması gereken imalat maliyetine dahil olan masraflardan olduğu ve dolayısıyla müteahhitlik karı ve genel giderler kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmıştır.

Bu itibarla İdare tarafından yeni iş kaleminin birim fiyat analizinde karsız fiyatlar toplamına müteahhitlik karı ile sözleşme, sigorta, yönetim ve genel giderler karşılığı olarak % 16,6789 oranının ilave etmesi sonucu oluşan …TL tutarındaki kamu zararının sorumlularından müştereken ve müteselsilen tazminine, oybirliğiyle,

Karar verildi.

(Sayıştay 8.Dairesinin 21.01.2016 tarih ve 74 sayılı kararı)