25 sayılı ilamın 14 üncü maddesinde ………….. İl Özel İdaresi tarafından yüklenici …………..’ a yaptırılan ………….. Spor Salonu yapımı işiyle ilgili olarak adı geçen yapım işinde, yüklenici tarafından idareye bildirilen teknik personelin işin idari şartname ve sözleşmesinde belirtilen şartları taşımaması nedeniyle ………….. TL.’ye tazmin hükmolunmuştur.

Söz konusu yapım işine ilişkin tip idari şartnamenin “İsteklinin organizasyon yapısı ve personel durum ile kaliteye ilişkin belgeler” başlıklı 7.5.2 nci maddesinde;

“Yüklenici, işe başlama tarihinden itibaren aşağıda adet ve unvanları belirtilen teknik personeli iş yerinde devamlı olarak bulundurmak zorundadır.

Adet Meslek Unvanı

1 İnşaat Mühendisi ( En az 5 yıl deneyimli)

1 Makine Mühendisi ( En az 5 yıl deneyimli)

1 Elektrik Mühendisi ( En az 5 yıl deneyimli)

1 Mimar ( En az 5 yıl deneyimli)

Söz konusu yapım işine ilişkin sözleşmenin ‘Teknik personel, makine, teçhizat ve ekipman bulundurulması’ başlıklı 23 üncü maddesinde;

“23.1. Yüklenici, 23.3. maddesi uyarınca bildirdiği teknik personelin onaylandığının kendisine bildirildiği tarihten itibaren aşağıda adet ve unvanları belirtilen teknik personeli iş yerinde devamlı olarak bulundurmak zorundadır.

Adet Meslek Unvanı

1 İnşaat Mühendisi ( En az 5 yıl deneyimli)

1 Makine Mühendisi ( En az 5 yıl deneyimli)

1 Elektrik Mühendisi ( En az 5 yıl deneyimli)

1 Mimar ( En az 5 yıl deneyimli)

23.2. Yüklenici yukarıda adet ve mesleki unvanı belirtilen teknik personeli iş başında bulundurmadığı takdirde; Mimar veya Mühendisin her biri için günlük gecikme cezasının 1/4 YTL/Gün ceza müteakiben düzenlenecek ilk hak edişten kesilir.” denilmektedir.

Yukarıda bahsedilen şartname ve sözleşme hükümlerine göre, işin başında her biri en az 5 yıl deneyimli olmak üzere, 1 inşaat mühendisi, 1 makine mühendisi, 1 elektrik mühendisi ve 1 mimar olmak üzere toplam 4 adet teknik personel bildirilmesi ve bulundurulması öngörülmüştür. Yüklenicinin adet ve mesleki unvanı belirtilen teknik personeli iş başında bulundurmadığı takdirde ise; teknik personelin her biri için günlük gecikme cezasının ¼ ü kadar günlük ceza hesaplanarak cezanın müteakiben düzenlenecek ilk hak edişten kesileceği belirtilmiştir.

İlamda, söz konusu yapım işine ait ihale ve sözleşme dosyasının incelenmesinde, yüklenicinin bildirimde bulunduğu teknik personellerden mimar ………….. ile elektrik- elektronik mühendisi …………..’ ın idare tarafından ihale ilanında, idari şartnamede ve sözleşmede istenen 5 yıllık iş deneyimine sahip olmadıklarının mezuniyet belgeleri ve oda kayıt belgelerinden anlaşıldığı belirtilerek, gecikilen günler ve çalışılmayan günler dahil 308 gün için ceza kesilmesi gerektiği belirtilerek buna göre kamu zararı hesaplanmıştır.

Ceza uygulaması bakımından yapı denetim görevlisinin tespiti ve bu tespitin kayda (şantiye defteri, tutanak) bağlanması temel şarttır. Bu tespit yapılmadan sözleşmedeki ceza hükümlerini uygulamak hukuken mümkün gözükmemektedir. Kaldı ki, yüklenicinin yeterli mesleki deneyime sahip teknik personeli işyerinde bulundurmadığından bahisle ceza uygulanmasını kabul etsek dahi, ilama konu teknik personelin gerekli olduğu dönemlerde işyerinde bulundurulmaması halinde, sözleşmede belirlenen cezanın uygulanması gerekmekte olup, işin bitim süresi olan 308 gün boyunca teknik personel cezası kesilmesi de mümkün görülmemektedir.

Yüklenicinin mimar ve elektrik- elektronik mühendisi olarak idareye bildirdiği teknik personele ait taahhütnameye idare tarafından itiraz edilmediği(Sözleşmede Yüklenicinin, 23.3. maddesi uyarınca bildirdiği teknik personelin onaylandığının kendisine bildirildiği tarihten itibaren aşağıda adet ve unvanları belirtilen teknik personeli iş yerinde devamlı olarak bulundurmak zorunda olduğu belirtilmekte), İşin 06.09.2011 tarihinde işin geçici kabulünün yapıldığı, dolayısıyla yapılan işlerin sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.

Ayrıca, sözleşmenin 23. maddesinde “Yüklenici, yukarıda adet ve unvanları belirtilen teknik personeli iş başında bulundurmadığı takdirde…” ceza kesileceği belirtilmektedir. İdarece kamu zararına konu 2 teknik personel için ayrı ayrı iş mahallinde bulunmadıkları toplam 76 gün için zaten ………….. +………….. (2010 yılı sorgusuna binaen tahsil edilmiş, ilamda tahsil edildiğinden ilişik kalmadığına karar verilmiş)= ………….. TL ceza kesildiği anlaşılmaktadır. Bu 76 gün haricindeki sürede ise yüklenicinin teknik personeli iş başında bulundurmaması söz konu değildir. Sadece sözleşmede istenilen deneyim süresinden daha az deneyimli mühendis ve mimar çalıştırılmıştır.

Sonuç olarak, her ne kadar sözleşmenin 24. maddesinde çalıştırılacak teknik personel için beş yıllık deneyim şartı aransa da; yüklenici çalıştıracağı teknik personele ilişkin gerekli dokümanları idareye ibraz etmiş, idare tarafından bunlara herhangi bir itirazda bulunulmamıştır. İş sözleşmede belirtilen esaslara uygun olarak ikmal edilmiş ve idareye teslim edilmiştir. Bu aşamadan sonra sadece teknik personelin deneyim süresinin yetersizliği nedeniyle ceza uygulanması mevzuata uygun bulunmamaktadır.

Bu itibarla, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesinin 7’nci fıkrası uyarınca, yukarıda belirtilen hususların tekrar değerlendirilmesini teminen 25 sayılı İlam’ın 14(B) maddesi ile ………….. TL.’ye verilen tazmin hükmünün BOZULARAK DAİRESİNE TEVDİİNE, Oyçokluğu ile karar verildi.

(Sayıştay Temyiz Kurulunun 15.09.2015 tarih ve 40775 sayılı kararı)