571 sayılı ilamın 5. maddesi ile … Yapımı işinde, iş artışı kapsamında yaptırılan tribün oturaklarının yenilenmesi imalatının fiyatının usulüne uygun olarak tespit edilmediği gerekçesiyle … TL’nin tazminine ilişkin hüküm tesis edilmiştir.

Temyiz dosyasına ilişkin bilgi ve belgelerden; söz konusu yapım işinde iş artışı kapsamında yaptırılan 297,36 mt (341 adet) tribün oturağı için yükleniciye KDV Hariç … TL ödendiği; ancak yüklenici firmanın aynı iş için ... Ltd. Şti adlı taşeron firmaya fatura mukabili KDV Hariç … TL ödediği görülmektedir.

Ancak ilamda yüklenici firmanın birim tribün oturaklarının yenilenmesi imalatını yaptırmış olduğu taşeron firmaya ödenen ve yukarıda belirtilen bedel üzerinden yapılması gerektiği (başka bir deyişle aslında bu değer üzerinden yapıldığı) şeklinde bir değerlendirme yapılmıştır.

Öncelikli olarak bu şekilde bir değerlendirmenin kabul edilmesi durumunda İdarenin, yüklenici ile taşeronu arasında cereyan eden olayların dışında olan taşeronun, hangi gerekçelerle söz konusu faturaları düzenlediğini bilemeyecekleri dikkate alındığında fiyatı belli olmayan ve yeni birim fiyat yapılmak suretiyle fiyatlarının tespiti gereken bütün işlerde taşeron faturalarına göre hareket edilme zorunluluğu ortaya çıkacaktır.

Ayrıca yüklenici firmanın bu imalata ilişkin taşeron firmadan almış olduğu faturaların istenmesi sureti ile Ticaret ve Sanayi Odasınca onaylanmamış faturalar üzerinden yapılan analiz ile maliyet hesaplanmasına dayanan bu değerlendirme Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 23’üncü maddesinde yer alan hükümlerle bağdaşmamaktadır. Çünkü ilgili maddede fiyat tespitinde kullanılacak faturaların Ticaret ve Sanayi Odası onaylı olması gerektiği açıkça belirtilmektedir.

Diğer taraftan ilamda, tribün oturaklarının yenilenmesi imalatının fiyatının tespit edilmesi için taşeron firmadan alınan faturalarda belirtilen bedel, sadece fabrika çıkışı mamul mal üretimine yönelik ücreti yansıtmaktadır. Bir başka deyişle işçilik giderlerinin imalat bedelinin hesabına dahil edilmediği anlaşılmaktadır. Bu şekilde eksik tespit edilen birim fiyatın yüklenici firmaya fazladan bir ödeme yapılıp yapılmadığının belirlenmesinde kullanılamayacağı konusunda da tereddüt bulunmamaktadır.

Bu itibarla, açıklanan tüm bu nedenlerle, “tribün oturaklarının yenilenmesi” imalatının Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Sözleşmede bulunmayan işlerin birim fiyatının tespiti” başlıklı 23’üncü maddesinde öngörülen usul ve esaslar doğrultusunda Ticaret ve Sanayi Odası onaylı faturalar kullanılmak suretiyle tespit edilmesini ve bu tespitler dikkate alınarak yapılacak kıyaslama sonucuna göre işlem yapılmasını teminen hükmün bozularak dosyanın kararı veren DAİREYE GÖNDERİLMESİNE, karar verildi.

(Sayıştay Temyiz Kurulunun 09.05.2013 tarih ve 37120 sayılı kararı)