İstemin Özeti : Ankara 13. İdare Mahkemesi'nin 13.11.2014 tarih ve E:2014/442, K:2014/1636 sayılı kararının; ihaleye konu malda nakliye aşamasında meydana gelen, ancak davalı idareye göre malın kullanılmış olduğunu gösteren yüzeysel aşınmaların malın iadesine ilişkin gerekçe oluşturamayacağı, malın kullanılmış olduğunun davalı idarece ispat edilemediği, malın taraflarına iadesi üzerine yenisinin ithal edilerek getirilmesi için mücbir sebep bağlamında süre istenildiği, ancak idarece bu sürenin verilmediği, Mal Alımları Denetim ve Muayene Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik uyarınca usulî işlemlerin yerine getirilmediği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İhale konusu malın fuarda teşhir edilen bir ürün olduğunun kendilerinin de sonradan öğrendiği yönünde davacı şirket yetkilisinin beyanı olduğu, bu hususun adlî yargıda devam eden dava kapsamında verilen tanık tutanaklarıyla da sabit olduğu, ihale kapsamında iade edilen ürünün iadesi üzerine ürünün boyanarak tekrar teslim edilmeye çalışıldığı, söz konusu boyatma işleminin yapıldığının davacı şirket tarafından yazıyla ikrar edildiği ve iade edilen ürün yerine yeni ürün verilebileceğinin taahhüt edildiği, ancak malın stokta bulunmayıp ithal edilecek olması sebep gösterilerek mücbir sebep bağlamında ek süre istenmesinin Kanun'da ve sözleşmede sayılan mücbir sebepler arasında yer almaması nedeniyle kabul edilmediği, Mal Alımları Denetim ve Muayene Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik uyarınca usulî işlemlerin gerçekleştirildiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkimi'nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin, 2577 sayılı Kanun'un 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca duruşma istemi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

Dava; X1 Üniversitesi'nce yapılan 2013/151602 ihale kayıt numaralı Laboratuvar Cihazları ve Makine Teçhizat Alımı ihalesine katılan ve ihalenin "ÜNİVERSAL FREZE TEZGAHI" kısmı üzerinde kalan davacı şirketin, sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmediğinden bahisle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 25. maddesinin (c) ve (f) belirtilen yasak fiil ve davranışlarda bulunması sebebiyle bir yıl süreyle ihalelerden yasaklanmasına ilişkin olarak tesis edilen ve 27.02.2014 gün ve 28926 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesi'nce; davacının malın teslimi için 09.01.2014 tarihine kadar süresinin bulunduğu, idarece bu süre içinde teslim edilen malın sözleşme ve eklerine uygun olmadığının tespiti üzerine teslim süresi sonuna kadar teslim için bir hak daha tanıması, son teslim tarihine kadar malın teslim edilmemesi hâlinde ise 10 günlük ek süre verilerek gecikme cezasının uygulanması gerektiği açık ise de; ihale ile teslim edilmesi gereken malın kullanılmış olması nedeniyle fiziksel açıdan davalı idarece kabul görmediği, dolayısıyla henüz sözleşmedeki hükümde yer alan "muayene kabul aşamasında idarece kabul edilmeyen ürünlere ilişkin bağımsız laboratuvarlarda test ve kontrol işleminin yaptırılacağı" aşamasına gelinemediği, öte yandan yeni (kullanılmamış) ve sözleşme koşullarına uygun malın tesliminin ise sözleşme ile belirlenen takvimde gerçekleşmesinin mümkün olmadığının davacı şirket tarafından da (ithalatının en az 60 gün alacağının belirtilmesi suretiyle) teyit edilmesi karşısında malın kontrolünün bağımsız laboratuvarlarda yapılmadığının haklı gerekçe olmayacağı gibi, ek süre verilmesi prosedürünün uygulanmasının da malın zamanında (verilecek ek sürenin sonunda) teslimini sağlamayacağı, diğer bir ifadeyle davacının zamanında sözleşmede belirlenen edimini yerine getirme ihtimali bulunmadığının kabulü gerekmekte olup bu hâliyle ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmediği sonucuna varılan davacı şirketin ilgili mevzuat hükümlerine ve taraflar arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre ihalelerden bir yıl süreyle yasaklanmasına, idare tarafından sözleşmenin feshedilmesine ve davacı tarafından yatırılan kesin teminatın irat kaydedilmesine yönelik davaya konu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Ankara 13. İdare Mahkemesi'nin 13.11.2014 tarih ve E:2014/442, K:2014/1636 sayılı kararının, X1 Üniversitesi'nce yapılan 2013/151602 ihale kayıt numaralı Laboratuvar Cihazları ve Makine Teçhizat Alımı ihalesine katılan ve ihalenin "ÜNİVERSAL FREZE TEZGAHI" kısmı üzerinde kalan davacı şirketin, sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmediğinden bahisle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 25. maddesinin (c) ve (f) belirtilen yasak fiil ve davranışlarda bulunması sebebiyle bir yıl süreyle ihalelerden yasaklanmasına ilişkin olarak tesis edilen ve 27.02.2014 gün ve 28926 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan işlemin iptali isteminin reddine ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Mahkeme kararının, idare tarafından sözleşmenin feshedilmesine ve davacı tarafından yatırılan kesin teminatın irat kaydedilmesine yönelik işlemlerin iptali isteminin reddine ilişkin kısmına gelince;

Dosyanın incelenmesinden; yürütmeyi durdurma istemli olarak Ankara 13. İdare Mahkemesi'ne verilen ve 04.03.2014 tarihinde kayıt altına alınan ilk dava dilekçesinde davacı tarafından iptali istenen işlemlerin, davacının bir yıl süreyle ihalelere katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 27.02.2014 gün ve 28926 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan karar, sözleşmenin feshi ve kesin teminatın irat kaydedilmesi olduğu, ancak davacının dava açıldıktan sonraki bir tarihte (10.03.2014) Ankara 13. İdare Mahkemesi Yazı İşleri Müdürlüğü'ne verilen dilekçesinde ise sözleşmenin feshi ve kesin teminatın irat kaydedilmesi işlemlerinin iptali ve bu işlemlerin yürütmesinin durdurulması talebinden vazgeçtiği, dava konusunun sadece 27.02.2014 gün ve 28926 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan yasaklama kararı ile sınırlandırıldığı, Ankara 13. İdare Mahkemesi'nce yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilirken davacının 10.03.2014 tarihli dilekçesindeki sınırlama talebinin dikkate alınarak sadece yasaklama işlemi yönünden bir karar verildiği, ancak temyize konu mahkeme kararında bu sınırlama dikkate alınmadan yasaklama, sözleşmenin feshi ve kesin teminatın irat kaydedilmesi işlemlerinin iptali istemine yönelik hüküm tesis edildiği görülmektedir.

Bu durumda, davacı tarafından davanın açılmasını müteakip mahkemeye sunulan ve dava konusunu sadece yasaklama işleminin iptali istemiyle sınırlandıran dilekçenin esas hakkında karar verirken dikkate alınmaksızın, yasaklama işleminin iptali istemi yanında sözleşmenin feshi ve kesin teminatın irat kaydedilmesi işlemlerinin de hukuka uygun olup olmadığı hakkında hüküm tesis edilmesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle; Ankara 13. İdare Mahkemesi'nin 13.11.2014 tarih ve E:2014/442, K:2014/1636 sayılı kararının, davacı şirketin bir yıl süreyle ihalelerden yasaklanmasına ilişkin olarak tesis edilen ve 27.02.2014 gün ve 28926 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan kararın iptali isteminin reddine ilişkin kısmının ONANMASINA, sözleşmenin feshi ve kesin teminatın irat kaydedilmesiyle ilgili kısmının BOZULMASINA, 05.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

(Danıştay 13. D., T. 5.3.2015, E. 2015/28, K. 2015/887)