4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 7 nci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar (Esaslar) 16 Ocak 2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Esaslar’a ilişkin yaşanan tereddütlerin Kamu İhale Kurumuna intikal ettirilmesi sonucunda bu tereddütlere ilişkin 14/2/2024 tarihli ve 2024/DK.D-29 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı alınmıştır. Kararda yer alan konular başlıklar halinde aşağıda açıklanmıştır.

1)Esaslar 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre süre uzatımı verilmesi halinde, uzatılacak sürenin nasıl hesaplanacağı ile yapılacak hesaplamada havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan döneminin dikkate alınıp alınmayacağı hususlarında;

  • 01.01.2024 tarihi itibarıyla iş programına göre kullanılmış olması gereken kümülatif ödenek tutarından daha az imalat yapılması durumunda:
    • Uzatılacak süre, anılan tarih itibarıyla gerçekleştirilemeyen iş tutarının günlük iş tutarına bölünmesiyle belirlenir. Günlük iş tutarı ise ilk sözleşme bedelinin sözleşmede yer alan süreye bölünmesi ile belirlenir. Bu durumda; 01.01.2024 tarihinden önce iş artışı yapılan ve bu duruma istinaden süre uzatımı verilen bir işte günlük iş tutarı hesaplanırken iş artışı ve süre uzatımı dikkate alınmayacaktır.
    • Esaslar uyarınca uzatılması gereken süre, daha önce verilmiş olan süre uzatımı kararları sonucu oluşan iş bitim tarihinin üstüne eklenerek yeni iş bitim tarihi belirlenir.
      • Örneğin; sözleşmedeki iş bitim tarihi: 15.06.2024; 15.08.2023 tarihinde iş artışından kaynaklı verilen süre uzatımı: 30 gün; Süre uzatımı ile beraber iş bitim tarihi: 15.07.2024; Esaslara göre hesaplanıp eklenmesi gereken süre: 20 gün ise; Yeni iş bitim tarihi: 04.08.2024 olmalıdır.
    • YİGŞ’nin 29’uncu maddesinin 9’uncu fıkrası uyarınca yapım işi ihalelerinde, işin süresinin havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi de göz önünde bulundurularak belirlendiği dikkate alındığında günlük iş programı belirlenirken havanın fen noktasında çalışmaya uygun olmayan dönemi iş süresinden çıkarılmamalıdır.
    • Süre uzatımı neticesinde belirlenen yeni iş bitim tarihinin havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi içindeki bir tarih olması halinde, bu döneme ait sürenin söz konusu yeni iş bitim tarihine eklenmek suretiyle nihai iş bitim tarihinin belirlenmesi gerekmektedir.
      • Örneğin sözleşmesine göre iş bitim tarihi 15/7/2024 olan bir iş kapsamında Esaslara göre süre uzatımının 180 gün olarak hesaplandığı bir durumda, yeni iş bitim tarihi 11/1/2025 olması gerekirken işin yapıldığı yer için havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan döneminin 1-31 Ocak olarak belirlendiği dikkate alınarak 11/2/2025 olarak belirlenmesi gerektiği).
    • Süre uzatımı neticesinde belirlenen yeni iş bitim tarihinin havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan döneminin içindeki bir tarih olmamasına rağmen yeni iş bitim tarihi ile eski iş bitim tarihi arasında havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan döneminin bulunması durumunda, söz konusu döneme ait sürenin yeni iş bitim tarihine eklenerek nihai iş bitim tarihinin belirlenmesi gerekir.
      • (Örneğin sözleşmesine göre iş bitim tarihi 30/11/2024 olan bir iş kapsamında Esaslara göre süre uzatımının 90 gün olarak hesaplandığı bir durumda, yeni iş bitim tarihi 28/2/2025 olması gerekirken işin yapıldığı yer için havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan döneminin 1-31 Ocak olarak belirlendiği dikkate alınarak 31/3/2025 olarak belirlenmesi gerektiği).
    • Süre uzatımı sonucunda verilen sürenin havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemine rastlaması halinde yukarıda yer alan hususun uygulanabilmesi için havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemin sözleşmede belirtilmesi gerekir. Sözleşmede çalışmaya uygun olmayan dönem belirlenmediyse, verilen süre uzatımında bu husus dikkate alınmaz.
    • İdarenin yükleniciden teknik şartları yerine getirerek işi tamamlaması için havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan döneminde çalışmasını isteyebilir. (Tip sözleşme 9/4)
    • 01.01.2024 Tarihi İtibariyle Gecikme Cezası Uygulanarak Devam Eden İhaleler:
      • Gecikme cezası uygulanarak devam eden sözleşmelerde uzatılacak süre, 1/1/2024 tarihi itibarıyla cezalı çalışılan süre ile Esasların 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendine göre hesaplanan sürenin toplamı dikkate alınarak belirlenir.
      • Söz konusu belirlemede öncelikle 1/1/2024 tarihi itibarıyla cezalı çalışılan süreye bakılmalıdır.

    i- 1/1/2024 tarihi itibarıyla cezalı çalışılan sürenin 180 günden az olması halinde;

      • 01.01.2024 (bu tarih hariç) tarihine kadar cezalı çalışılan süreye, iş programının gerisinde kalınması nedeniyle hesaplanan süre uzatımı ilave edilerek uzatılacak süre belirlenmelidir.
      • Uzatılacak sürenin fiilen çalışılabilen süre olması gerektiği göz önünde bulundurularak anılan sürenin belirlenmesinde yapılacak işin özelliğine göre havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan döneminin de dikkate alınması gerekir.
      • Süre uzatımı neticesinde belirlenen yeni iş bitim tarihinin havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi içindeki bir tarih olması halinde, bu döneme ait sürenin belirlenmiş olan yeni iş bitim tarihine eklenmek suretiyle nihai iş bitim tarihinin belirlenmesi ayrıca yeni iş bitim tarihi dikkate alınarak anılan Şartnamenin 29 uncu maddesine göre kesilmiş gecikme cezalarının yükleniciye iade edilmesi gerekir.
        • (Örneğin sözleşmesine göre iş bitim tarihi 1/11/2023 olan bir iş kapsamında 1/1/2024 tarihi itibarıyla (bu tarih hariç) 60 gün süreyle cezalı çalışılan ve Esasların 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendine göre 60 gün süre uzatımı verilmesi gereken bir durumda, yeni iş bitim tarihinin 29/2/2024 olması gerekirken işin yapıldığı yer için havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan döneminin 1-31 Ocak olarak belirlendiği dikkate alınarak 31/3/2024 olarak belirlenmesi gerekir.)

    ii- 1/1/2024 tarihi itibarıyla cezalı çalışılan sürenin 180 gün ve daha fazla olması halinde;

      • Esasların 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendine göre hesaplama yapılmadan 1/1/2024 tarihi itibarıyla anılan Şartnamenin 29 uncu maddesine göre cezalı çalışılan sürenin sadece 180 günlük kısmına tekabül eden gecikme cezalarının yükleniciye iade edilmesi gerekir.
        • Örneğin: 01.01.2024 tarihi itibariyle 200 gün cezalı çalışılan bir işte 180 günlük kesilmiş gecikme cezası yükleniciye iade edilir. 20 günlük gecikme cezası ise iade edilmez. 01.01.2024 itibariyle de yüklenici cezalı çalışmaya devam eder. 01.01.2024 tarihine kadar 180 günden fazla cezalı çalışılan dönem için süre uzatımı verildiği takdirde havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmadığı günler için de süre uzatımı verilmesi gerektiği düşünüldüğünde bu günlerin de gecikmez cezasının iade edilmesinde dikkate alınması gerekmektedir.

     

      2)Esasların 8 inci maddesine göre süre uzatımı verilmesi halinde; hazırlanacak revize iş programında ödenek dilimlerinin değiştirilip değiştirilemeyeceği, değiştirilecekse bu ödenek dilimleri ile bunların aylar itibarıyla dağılımının nasıl yapılacağı ile bu durumda havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan döneminin dikkate alınıp alınmayacağı hususlarında;

      • İş programının önünde gidilen hallerde;
        • 1/1/2024 tarihi itibarıyla kalan ödenek tutarının, imalatların niteliği, teknik özelliği ve yapım sürelerine uygun olarak, 1/1/2024 tarihi ile hesaplanan süre uzatımı dahil nihai iş bitim tarihi arasındaki döneme aylık olarak dağıtılması ve ödeneğin dağılımı yapılırken işin özelliğine göre havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemine herhangi bir tutar yazılmaması gerekir.
      • 01.2024 tarihi itibarıyla iş programına göre kullanılmış olması gereken kümülatif ödenek tutarından daha az imalat yapılması durumu ile 1/1/2024 tarihi itibarıyla cezalı çalışılan sürenin 180 günden az olması hallerinde;
          • 1/1/2024 tarihi itibarıyla gerçekleştirilmesi gerekirken gerçekleştirilemeyen ödenek ile 1/1/2024 tarihinden sonra gerçekleştirilmesi gereken ödeneğin toplamının, imalatların niteliği, teknik özelliği ve yapım sürelerine uygun olarak, 1/1/2024 tarihi ile süre uzatımı dahil tespit edilen nihai iş bitim tarihi arasındaki döneme aylık olarak dağıtılması, ödeneğin dağılımı yapılırken işin özelliğine göre havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemine herhangi bir tutar yazılmaması, 1/1/2024 tarihinden önce gerçekleştirilen kısımlar için düzenlenen hakedişlerde revize iş programına bağlı olarak herhangi bir değişiklik yapılmaması, henüz hakedişe bağlanmamış olan 1/1/2024 tarihinden önce gerçekleştirilen kısımlar için hakedişlerin revize edilmemiş (önceki) iş programına göre düzenlenmesi gerekir.
        • 1/1/2024 tarihi itibarıyla altı ay (180 gün) veya daha fazla cezalı çalışılan hallerde;
          • Ödenek dilimlerinde herhangi bir değişiklik yapılmaması gerekmektedir.

         

        3) 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen depremler nedeniyle verilen süre uzatımının, Esaslar kapsamında verilecek süre uzatımından mahsup edilip edilemeyeceği hususunda;

        • Geçici 7’nci madde uyarınca süre uzatımı verilebilmesi için ihalenin 4734 sayılı Kanuna göre 1/3/2023 tarihinden önce yapılması ve ihale neticesinde imzalanan sözleşmenin de 28/12/2023 tarihi itibarıyla devam etmesi olduğu, diğer taraftan deprem nedeniyle süre uzatımı verilen sözleşmelerin Esasların kapsamı dışında tutulmadığı ve deprem nedeniyle verilen süre uzatımının dayanağının 4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi, Esaslar kapsamında verilen süre uzatımının dayanağının ise anılan Kanunun geçici 7’nci maddesi olduğu göz önünde bulundurulduğunda, deprem nedeniyle verilen süre uzatımının Esaslar kapsamında verilecek süre uzatımında mahsup edilmemesi gerekir. Sonuç olarak; daha önce başka sebeplerle verilen süre uzatımları, geçici 7 uyarınca verilecek süre uzatımlarından mahsup edilemez.

        Havanın fen noktasından çalışılmaya uygun olmayan dönem ve ödenek dilimleri ile ilgili örnek;

        İşin sözleşme bedeli: 300.000.000,00 TL

        İşin süresi: 600 gün

        Sözleşmeye göre iş bitim tarihi: 31.10.2024

        Havanın fen noktasında çalışılmayan günler: 1 Aralık -15 Aralık

        1/1/2024 tarihi itibariyle iş programına göre kullanılması gereken ödenek: 150.000.000,00 TL

        1/1/2024 tarihi itibariyle fiilen kullanılan ödenek: 100.000.000,00 TL

        Gerçekleştirilmeyen iş tutarı = 150.000.000,00 – 100.000.000,00= 50.000.000,00 TL

        Günlük iş tutarı= 300.000.000,00 TL / 600 gün = 500.000,00 TL

        Uzatılacak süre= 50.000.000,00 TL /  500.000,00 TL = 100 gün

        Süre uzatımı ile beraber iş bitim tarihi: 08.02.2025

        Süre uzatımı içerisinde havanın fen noktasında çalışılmayan günler olan 01.12.2024-15.12.2024 tarihleri arası da süre uzatımına eklenmelidir. Bu durumda iş bitim tarihi: 23.02.2025 olmalıdır.

        Toplam ödenek: 01.01.2024 tarihine kadar Gerçekleştirilmeyen Ödenek + 01.01.2024 tarihinden itibaren Öngörülen Ödenek

        Toplam Ödenek: 50.000.000 + (300.000.000-150.000.000)

        : 200.000.000

        • İş programında havanın fen noktasına isabet eden kısma herhangi bir ödenek tahsis edilmeyecek, kalan tutar ise aylara paylaştırılacaktır. Aralık ayının 16-31 günleri arasına ise ödenek yazılacaktır. 200.000.000,00 TL ödenek aylar itibariyle imalatların niteliği, teknik özelliği ve yapım sürelerine uygun olarak paylaştırılacaktır.
        • 01.01.2024 tarihinden önce yapılan imalatlar ise hakediş 01.01.2024 tarihinden sonra düzenlense bile önceki iş programında yer alacaktır.